به گفته فعالان و تولیدکنندگان کفش با وجود این سابقه دیرینه، این روزها حال صنعت کفش خوب نیست و این صنعت کهنه با مشکلاتی از قبیل کمتوجهی و بیمهری مسئولان، کمبود نیروی متخصص و ماهر، عدم استفاده از تکنولوژی روز دنیا، کمبود نقدینگی، نبود بازار فروش، واردات بیرویه کفشهای خارجی و ... دست و پنجه نرم میکند و رفع این مشکلات حمایت مسئولان را میطلبد.
در حال حاضر حدود 15 هزار نفر در شهر مشهد به صورت مستقیم در عرصه تولید کفش فعالیت میکنند و این شهر بعد از تبریز و تهران در جایگاه سوم تولید کفش قرار دارد؛ به گفته مسئولان این حوزه در حال حاضر تولید کفش در مشهد تنها با استفاده از 40 درصد ظرفیت صورت میگیرد و امکان تولید بیشتر وجود دارد اما بازاری برای این محصولات تولیدی نمیتوان یافت و به همین دلیل تولیدکنندگان به همین مقدار تولید بسنده میکنند.
به اذعان کارشناسان و فعالان این عرصه اگر حمایتهای لازم و کافی صورت گیرد، صنعت کفش امکان اشتغالزایی بسیاری دارد و این صنعت میتواند همانند صنعت نفت درآمدزایی داشته باشد.
تولیدکنندگان و فعالان صنعت کفش مشهد در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» از مشکلات این صنعت و راهکارهای رفع آنها سخن گفتهاند.
کافی نبودن آموزشها
ابوالفضل خوشبو یکی از تولیدکنندگان کفش در مشهد است که پیش از این به عنوان رئیس انجمن تولیدکنندگان کفش فعالیت میکرده است. وی یکی از مشکلات تولید را کافی نبودن آموزشها برای طراحی کفش میداند و میگوید: استاد مجربی در این زمینه در کشور وجود ندارد که بتواند طراحی کفش را از پایه و بدون الگوبرداری آموزش دهد.
رئیس سابق انجمن تولیدکنندگان کفش مشهد به این نکته نیز اشاره میکند که حدود 70 تا 80 درصد تولیدات کفش مشهد از نوع دستدوز است و با تأکید بر اینکه توسعه بازار باید همگام با توسعه تولید باشد، میافزاید: رایزنیهایی برای توسعه بازار انجام دادهایم و در حال بررسی این مسأله هستیم که با کدام کشورها و از چه طریقی ارتباط برقرار کنیم.
خوشبو در خصوص تأثیر تحریمها بر تولید کفش در داخل کشور تصریح میکند: به دلیل اینکه مواد اولیه تولید کفش وارداتی است، تحریمها در این زمینه تأثیر داشته است. وی در خصوص واردات در صنعت کفش اظهار میکند: باید مواد اولیه تولید کفش وارد شود و دولت در این زمینه از تولیدکنندگان حمایت کند.
این تولیدکننده کفش با بیان اینکه صنعت کفش مشهد به ویژه در کفش زنانه در طول چهار سال گذشته رشد 100 درصدی داشته است، خاطرنشان میکند: ظرف چند سال گذشته کیفیت کفش مشهد ارتقا یافته است؛ امتیاز بزرگ کفش مشهد قیمت مناسب و کیفیت خوب آن است با این حال برای اینکه به صادرات برسیم، باید کیفیت ارتقا یابد. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر صادرات کفش پراکنده است و صادرات پایدار نداریم، عنوان میکند: به دنبال صادرات پایدار هستیم تا حداقل بازار کشورهای همسایه را داشته باشیم.
خوشبو با اشاره به اینکه ایران نسبت به برخی کشورها سابقه دیرینهای در تولید کفش دارد، میگوید: با این حال کشورهایی مانند چین و ترکیه به دلیل استفاده از تکنولوژی روز و مواد اولیه مدرن پیشرفت بسیاری در این زمینه داشتهاند و مدلهای بهروزتری تولید میکنند. وی با تأکید بر لزوم استفاده از تکنولوژی و مواد اولیه مدرن در تولید کفش خاطرنشان میکند: در صورت حمایت بیشتر دولتمردان، بسیاری از مشکلات اشتغال در صنعت کفش حل میشود.
این تولیدکننده کفش با اعتقاد بر اینکه صنعت کفش پتانسیل بالایی برای اشتغالزایی دارد، اظهار میکند: سرانه اشتغال کفش 10 میلیون تومان است؛ به عبارت دیگر با 10 میلیون تومان میتوان در بخش کفش اشتغال تولید کرد اما این امر منوط به حمایت مسئولان است.
خوشبو با بیان اینکه بر اساس آمار سال گذشته 10 درصد تولید کفش کشور در مشهد صورت میگیرد، تصریح میکند: در حال حاضر تولید کفش در کشور با مصرف هماهنگ است و شاید مازاد تولید هم داشته باشیم؛ بیشتر کشورهای فعال در عرصه تولید کفش به صادرات رسیدهاند اما کشور ما با وجود قدمت و سابقه دیرینه در این زمینه به دلیل بیمهریها و کمتوجهیها در این زمینه توفیق چندانی نداشته است. وی معتقد است مسئولان مربوطه میتوانند در زمینه مسائل کارگری، تهیه مواد اولیه، توسعه واحدهای تولیدی کوچک و بازاریابی خارجی از تولیدکنندگان کفش حمایت کنند.
چاه نفت صنعت کفش!
سیدعلی مُرتَضی یکی دیگر از تولیدکنندگان کفش است که به گفته خودش سابقه فعالیتش در عرصه تولید کفش به بیش از 20 سال میرسد. وی وضعیت بازار فعلی کفش را مطلوب نمیداند و اظهار میکند: وضع بد فعلی به دلیل تورم شدید سالهای اخیر و کاهش قدرت خرید مردم است. وی با اعتقاد بر اینکه پیدا کردن بازار فروش محصولات بزرگترین معضل تولیدکنندگان کفش است، خاطرنشان میکند: راهکار رفع این مشکل این است که برای تولیدکنندگان بازار صادرات ایجاد شود.
این تولیدکننده کفش معتقد است تولیدکننده به تنهایی نمیتواند بازارها را بشکافد و میافزاید: بازار ایران پاسخگوی فروش این محصولات نیست و باید خریداران خارجی وارد این عرصه شوند بنابراین باید در زمینه بازاریابی خارجی از تولیدکنندگان حمایت شود.
مرتضی سود نکردن و کمبود نقدینگی را از مشکلات کلیدی تولیدکنندگان کفش برمیشمارد و تصریح میکند: به دلیل کمبود نقدینگی امکان بهروز کردن تجهیزات و نیروی کار برای تولیدکنندگان وجود ندارد. وی با تأکید بر لزوم حمایت دولت از تولیدکنندگان کفش عنوان میکند: اگر دولت در این زمینه از نظر پیشروهای تولید کفش استفاده کند، این پتانسیل وجود دارد که صنعت کفش را مانند چاه نفت درآمد کرد.
این تولیدکننده کفش به این مطلب نیز اشاره میکند که کفش یک کالای مصرفی و مورد نیاز است و معمولا لوکس محسوب نمیشود، بازار آن نمیخوابد بنابراین ظرفیت تولید این محصول بالاست. وی معتقد است در چرخه تولید کفش و عرضه آن همیشه تولیدکننده مورد بیمهری قرار میگیرد و سودی نمیبرد و باید به تنهایی مشکلات این عرصه را مدیریت کند.
مرتضی با بیان اینکه میتوان از تجربه کشورهای موفق در زمینه تولید کفش الگوبرداری کرد، خاطرنشان میکند: باید کیفیت محصولات تولیدی ارتقا یابد و این امر زمانی محقق میشود که خریدار باکیفیت داشته باشیم؛ به عبارت دیگر خریداران داخلی معمولا حاضر به پرداخت هزینه واقعی تولید نیستند و این مسأله برای تولیدکنندگان مشکلاتی را ایجاد میکند. وی به واردات کفشهای خارجی نیز اشاره و اظهار میکند: کیفیت کفشهای وارداتی از چین ضعیف بود و با وجود اینکه حدود دو، سه سال بازار ایران را از بین برد با این حال مردم متوجه شدند که این کفشها مناسب نیست. وی بر این مسأله نیز تأکید میکند که با جلوگیری از محصولات سایر کشورها مشکل صنعت کفش حل نمیشود بلکه باید تولیدکننده داخلی آنقدر آمادگی باشد که بتوانند در برابر هر هجومی مقاومت کند.
این تولیدکننده کفش با تأکید بر اینکه ظرفیت اشتغالزایی بسیاری در صنعت کفش وجود دارد، تصریح میکند: این صنعت در حال حاضر بیمار است و دلیل این بیماری هم این است که دولت هیچگاه از نظر کارشناسی تولیدکنندگان این عرصه برای رفع مشکلات استفاده نکرده و برنامهریزی مناسبی در این زمینه نداشته است. وی این نکته را یادآور میشود که اگر به دلیل عدم حمایت از تولیدکنندگان پیشرو در عرصه کفش، این صنعت از مشهد رخت بربندد، آنگاه اینگونه نیست که افراد جدید بتوانند این صنعت را دوباره احیا کنند و باید به سمت واردات این محصول برویم.
مکانیزه نبودن فرایند تولید کفش
محمدرضا قدرتی یکی دیگر از تولیدکنندگان کفش است که در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» به طرح مشکلات این عرصه میپردازد. وی در خصوص وضعیت فعلی بازار کفش اینطور پاسخ میدهد: در طول چند سال گذشته بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل رکود اقتصادی کشور و عدم برنامهریزی مسئولان با شکست مواجه شده و از فعالیت دست کشیدهاند.
قدرتی با اشاره به اینکه اعمال تحریمهای اقتصادی علیه کشور باعث افزایش قیمتها، تورم و کاهش قدرت خرید مردم شده است، عنوان میکند: مکانیزه نبودن فرایند تولید کفش یکی از مشکلات تولیدکنندگان است که این امر ناشی از نبود حمایت از تولیدکننده، نبود نقدینگی و عدم پرداخت تسهیلات با نرخ مناسب است. وی نبود نقدینگی، حمایت مالی و امکانات را از دیگر مشکلات تولیدکنندگان کفش میداند.
این فعال عرصه تولید کفش با بیان اینکه توانایی و ظرفیت تولید کفش در مشهد بالاست، میافزاید: اما متأسفانه به دلیل عرضه کالاهای بیکیفیت خارجی با قیمت نازل و عدم توانایی خرید کفش با کیفیت تولید داخل تقاضا کم است. وی به آثار منفی واردات کفش اشاره و تصریح میکند: واردات باعث ورشکستگی تولیدکنندگان و خروج آنها از صنعت و بیکاری کارگران صنوف تولیدی میشود که در نتیجه این عوامل بحرن اقتصادی و مالی در جامعه ایجاد میشود و صنعت ارزآور کفش افت میکند.
قدرتی با اعتقاد بر اینکه به دلیل سودجویی دلالان بیشتر کفشهای وارداتی کیفیت چندانی ندارند، خاطرنشان میکند: در صورت حمایت میتوانیم کفش با کیفیت عالی را به دست مصرفکننده ایرانی برسانیم. وی در خصوص نیروی کار در صنعت کفش میگوید: نیروی کار جوان و ماهر در این صنعت به ندرت یافت میشود و دلیل این امر کمبود مراکز آموزشی و عدم تمایل جوانان به کارهای سخت و کارگاهی است.
این تولیدکننده کفش بهرهگیری از افراد متخصص و کارشناس، توسعه مراکز علمی و مهارتی، آشنایی با علم و فن روز دنیا، استفاده از تجربه پیشکسوتان این صنعت و مدیریت درست و با برنامه جامعه و مدرن را از راهکارهای رفع مشکلات و توسعه صنعت کفش برمیشمارد و تأکید میکند: عدم حمایتهای لازم باعث وجود مشکلات این عرصه شده است زیرا تولیدکنندگان باید به جای تمرکز بر کار و تولید، با مشکلات موجود در این مسیر درگیر شوند که این امر توان آنها را میگیرد و آنها را از هدف خود که کارآفرینی و تولید است، باز میدارد.
کمبود نیروی متخصص و ماهر
حسن ظریف دیگر تولیدکنندهای است که به سؤالات «دنیای اقتصاد» پاسخ میدهد. او در خصوص وضعیت فعلی بازار کفش میگوید: با توجه به رکود کلی که در این چند سال اخیر بر اقتصاد ایران حاکم بوده است بازار کفش مشهد هم از این قاعده مستثنی نیست اما شاید وضعیت در شهر مشهد نسبت به سایر شهرهای کشور بهتر باشد.
این تولیدکننده کفش نبود یک سیستم هدایتکننده برای تولیدکنندگان را از نقاط ضعف این صنعت میداند و اظهار میکند: عموما هدایت با آموزش شروع میشود و البته آموزش تئوری، مدلگیری و ... تا حدودی صورت گرفته اما هنوز آموزش تولیدی که بر مبنای تجارت کفش باشد، بسیار مهجور مانده است. وی با بیان اینکه به نظر من مشهد ظرفیت تولید و توان بالقوه و بالایی در زمینه کفش دارد، خاطرنشان میکند: با در نظر گرفتن سایر شهرهای تولیدکننده کفش در ایران میبینید مشهد در زمینه تولید کفش زنانه در جایگاه دوم بعد از تهران قرار دارد.
ظریف بزرگترین مشکل تولیدکنندگان کفش در مشهد را نداشتن نقدینگی کافی و نسیهفروشی میداند و میافزاید: به همین دلیل تولیدکننده محصولات خود را به قیمت ارزانتر از عرف میفروشد و در نتیجه خرید و تهیه مواد اولیه به صورت نسیه گرانتر از عرف بازار است اما تاکنون برای رفع این مشکل بزرگ اقدامی انجام نشده است. وی در خصوص تأثیر احتمالی واردات کفش بر این بازار تصریح میکند: اگر واردات کفش به صورت قانونی و با قیمت واقعی باشد، تأثیر منفی بر بازار تولید ندارد بلکه باعث ایجاد انگیزه و ورود مدلها و سبکهای جدید کفش و به دنبال آن ورود دانش جدید تولید کفش میشود.
این تولیدکننده کفش با بیان اینکه با مقایسه قیمتها کفشهای تولید ایران معمولا کیفیت بهتری دارند، عنوان میکند: قاچاق هر کالایی باعث تخریب و زیان تولیدکننده آن کالا در کشور مقصد میشود و کفش هم از این قاعده مستثنی نیست. وی با اعتقاد بر اینکه در سالهای اخیر نیروی کار متخصص در صنعت کفش رو به کاهش گذاشته است، میگوید: حتی خود تولیدکنندگان و استادکاران قدیمی نیز راضی به آموزش و بهکارگیری فرزندان و نزدیکان خود و ادامه کار توسط آنها نیستند و این خود باعث کمبود نیروی کار در سالهای اخیر میشود.
ظریف با اعتقاد بر اینکه با توجه به توان تولید و قدمت صنعت کفش در مشهد و تعداد افرادی که در این صنعت مشغول به کار هستند، تاکنون حمایت چندانی از طرف مسئولان انجام نشده است، تصریح میکند: اولین راهکار برای توسعه حمایت و تقویت هر صنعتی ایجاد یک بازار فروش خوب و مطمئن است و با توجه به نزدیکی شهر مشهد با کشورهای آسیای میانه و افغانستان یکی از بهترین بازارها برای تولیدکنندگان مشهدی این کشورهاست که حضور در این بازارها فقط به کمک دولت امکانپذیر است تا با ایجاد نمایشگاههای فصلی و ... زمینه حضور تولیدکنندگان مشهدی را در این کشورها میسر سازد.
ظرفیت اشتغالزایی ماهیانه برای 500 نفر
رئیس انجمن تولیدکنندگان کفش مشهد نیز با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 1200 واحد تولید کفش در این شهر فعالیت میکنند، اظهار میکنند: حدود 13 تا 15 هزار نفر به صورت مستقیم در عرصه تولید کفش در مشهد فعال هستند.
محمد آلحسن کمبود نقدینگی را مهمترین معضل تولیدکنندگان کفش میداند و ضمن درخواست از مسئولان برای رفع این مشکل، میگوید: باید از تولیدکنندگان حمایت شود تا از این چرخه خارج نشوند و سراغ مشاغل دیگر نروند؛ اعطای تسهیلات با بهره کم یکی از راههای حمایت از تولیدکنندگان است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان کفش مشهد معتقد است در حال حاضر در این صنعت کمبود نیروی انسانی متخصص وجود دارد و خاطرنشان میکند: آموزش نیروها باید به صورت استاد و شاگردی صورت گیرد؛ حدود 10 سال از فعالیت مدرسه کفش در مشهد میگذرد اما خروجی چندانی نداشته و فارغالتحصیلان آن وارد کارگاهها نمیشوند زیرا آموزشها عملی نیست.
آلحسن با تأکید بر لزوم حمایت دولت از تولیدکنندگان کفش تصریح میکند: دولت میتواند در جذب نیرو به تولیدکنندگان حمایت و بخشی از حقوق این نیروها را پرداخت کند تا این نیروها پس از آموزش وارد چرخه تولید شوند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان کفش مشهد با اعتقاد بر اینکه با برطرف شدن نواقص چرخه تولید کفش و حمایت دولت، این صنعت میتواند ماهیانه برای 500 نفر اشتغالزایی داشته باشد، در خصوص تبعات منفی واردات کفش بر بازار تولید آن عنوان میکند: این محصول در داخل کشور تولید میشود و واردات آن تنها به تولیدکننده ضرر میزند و نباید وارد شود.
آلحسن اضافه میکند: اگر کیفیت کفش تولید شده در کشورهایی از قبیل ترکیه بهتر از کفش تولید داخل است، به این دلیل است که آنها از تکنولوژی روز استفاده میکنند اما امکانات ما بهروز نیست.
تولید با استفاده از تنها 40 درصد ظرفیت
سراغی هم از رئیس اتحادیه کفاشان مشهد گرفتهایم. حسین حسینزاده نیز مطلوب نبودن وضعیت فعلی بازار را تأیید میکند و میگوید: در حال حاضر تمام صنوف و مردم به لحاظ اقتصادی وضع اقتصادی مناسبی ندارند و همین امر بر بازار تأثیر میگذارد. وی با اشاره به اینکه ظرفیتهای بالایی در زمینه تولید کفش در مشهد داریم، میافزاید: اما متأسفانه با توجه به رکود موجود در جامعه در حال حاضر تنها با حدود 30 تا 40 درصد ظرفیت خود تولید میکنیم؛ امکان تولید بیشتر را داریم اما بازاری برای محصولات وجود ندارد.
حسینزاده در خصوص مشکلات تولیدکنندگان کفش اینطور پاسخ میدهد: اولین مشکل نبود نقدینگی است و به همین دلیل در تولید آنها افت ایجاد میشود و به تبع این مسأله سایر مشکلات نیز به وجود میآید؛ بانکها هم برای پرداخت تسهیلات همکاری نمیکنند و بهرههای بالایی را دریافت میکنند. وی بیبرنامگی را از دیگر مشکلات تولیدکنندگان کفش میداند و خاطرنشان میکند: تولیدکنندگان به دلیل نوسانات موجود در بازار نمیتوانند برنامه مناسبی برای کار خود داشته باشند.
رئیس اتحادیه کفاشان مشهد در خصوص وارادات کفش عنوان میکند: در حال حاضر واردات نسبت به گذشته کمتر شده است با این حال واردات به صورت مجاز و قاچاق وجود دارد و این واردات بیشتر از کشورهای چین و ترکیه صورت میگیرد.
آمادگی برای ایجاد شهرک صنفی کفش
نیز در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» از ظرفیت بالای شهر مشهد در تولید کفش، کیف و صنایع چرمی میگوید و اظهار میکند: با این حال متأسفانه در طول چند سال گذشته تولیدکنندگان به دلیل واردات بیرویه به ویژه از کشور چین تا حدودی ضعیف شدهاند زیرا به لحاظ قیمتی توان رقابت را ندارند اما از نظر کیفیتی، کفش تولیدشده داخلی برتر است.
محمود بنانژاد با بیان اینکه بر اساس آمار غیررسمی کیفیت کفش تولیدشده در مشهد با کفش تبریز برابری میکند، میافزاید: برای توسعه این صنعت باید حمایتهای همه جانبهای از سوی سازمانهای مربوطه صورت گیرد. وی با تأکید بر اینکه منظور از حمایت صرفا جنبه مادی آن نیست، خاطرنشان میکند: این حمایت از تولیدکنندگان میتواند در زمینه آموزش نیروهای متخصص، ممنوعیت واردات کفش و محصولات چرمی و ... صورت گیرد.
رئیس اتاق اصناف مشهد با اشاره به کمبود نیروی آموزشدیده و متخصص صنعت کفش، تصریح میکند: استفاده از کارگران اتباع خارجی به دلیل پرداخت هزینه کمتر به آنها از دیگر مشکلات این حوزه است که باید برطرف شود.
بنانژاد با اعتقاد بر اینکه ایجاد خوشههای صنعتی توسط افراد فعال در این عرصه میتواند به توسعه این صنعت منجر شود، عنوان میکند: تفاهمنامهای با شرکت شهرکهای صنعتی امضا شده است که بر اساس آن برای ایجاد شهرک صنفی کفش آمادگی داریم.
| چرا تنها کاندیدای اتاق مشهد رای نیاورد؟ |
|---|
| رونمایی از کلید دار جدید اتاق مشهد |
| ترمز تورم مسکن در مشهد |
| موانع بزرگ مبادلات مهندسی |
| فرصت رونق هتلهای مشهد |
پیام شما با موفقیت ارسال شد .