«دنیای اقتصاد» در آستانه هفتمین سال، طرح استقبال از بهار در مشهد را بررسی می‌کند؛

اوج دوباره المان‌ها؟

۱۸ اسفند ۱۳۹۴ کد خبر : 1363
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- امسال نیز همچون سال‌های گذشته که در ایام عید، فضای شهری مشهد رنگ و بوی متفاوتی به خود می‌گرفت، منتظریم تا ببینیم هنرمندان و دست‌اندرکاران چه المان‌هایی را به منظور زیباسازی در سطح شهر نصب خواهند کرد؟

مشهد که از سال 89 پیشگام طرح استقبال از بهار در کشور بوده، امسال نیز برای هفتمین سال پیاپی با استقبال از بهار، نوروز95 را جشن خواهد گرفت. دبیر ستاد استقبال از بهار امسال میثم مرادی است که در همین مورد با او گفت‌وگو کردم. همچنین با امیر خالقی، هنرمند و مدرس دانشگاه که یکی از داوران جشنواره است در مورد کم و کیف ماجرا صحبت کردم در این میان یادی شد از محمدهادی جاوید، معاون سابق معماری و شهرسازی مشهد در دوره شهرداری محمدپژمان که از دست‌اندرکاران اولیه این طرح بوده است. مشروح این گفت‌وگوها را می خوانید 




جشنواره بهار فیروزه‌ای
دبیر ستاد استقبال از بهار 95 در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: امسال در راستای سنت حسنه استقبال از بهار، مجموعه فراخوان‌های مختلف هنری منتشر شد که وجه تمایزش با سال‌های گذشته در گسترش فراخوان المان‌های نوروزی به یک جشنواره فراگیر فرهنگی و هنری با عنوان بهار فیروزه‌ای است که از بخش‌های متنوعی برخوردار است. میثم مرادی بیناباج بیان می‌کند: افزایش مشارکت و تعامل مردم، تنوع بخشی به قالب‌ها و شیوه‌های هنری، افزایش سهم حضور و مشارکت هنرمندان رشته‌های مختلف و افزایش غنای محتوایی و تنوع موضوعی با تأکید بر هویت مشهد و نقش و جایگاه ملی و فراملی آن از رویکردهای ستاد جشنواره بهار فیروزه‌ای است. به همین منظور در جشنواره امسال علاوه بر فراخوان المان‌های نوروزی، فراخوان‌های تزیینات و گرافیک هنری، محله‌آرایی و نمایش نیز منتشر شده است.  وی درخصوص نصب المان‌ها و آثار منتخب فراخوان‌ها در سطح شهر می‌گوید: تلاش داریم آثار را باتوجه به محتوا و مضمون در مکان‌های مناسب نصب کنیم و رویکردمان این است که تمام مناطق شهری از آثار رسیده به این جشنواره نوروزی برخوردار شوند. مرادی در پاسخ به این سوال که بودجه طرح استقبال از بهار چه قدر است؟ و چه مقدار هزینه برای این موضوع پیش‌بینی شده است؟ می‌گوید: هزینه‌های استقبال از بهار براساس اعتبار مصوب ابلاغی انجام می‌پذیرد، اما تلاش داریم با انتشار فراخوان‌های مختلف و اجرای برنامه‌های متنوع هنری در ایام نوروز هنرمندان سایر رشته‌ها نیز از اعتبار موجود سهیم شوند. 

وعده توجه به شخصیت‌های هنری خراسان در المان‌ها
از دبیر ستاد استقبال از بهار می‌پرسم با توجه به اینکه ما در خراسان شخصیت‌های هنری برجسته‌ای همچون فردوسی، خیام، عطار و ... داریم، چه قدر شناساندن و پرداختن به این سرمایه‌های هنری و فرهنگی استان در چارچوب ارزش گذاری‌های شما گنجانده شده است؟ او تصریح می‌کند: یکی از موضوع‌های محوری ما در فراخوان، تأکید بر معرفی پیشینه تاریخی، ادبی، فرهنگی و هویتی مشهد و خراسان بوده است که به همین منظور در ابتدای انتشار فراخوان، نشست تبیین محورهای موضوعی فراخوان با حضور اساتید شاخص برگزار شد تا هنرمندان ما توجه جدی‌تری به برخی موضوعات مغفول مانده در سال‌های گذشته داشته باشند.مرادی در توضیح این مهم که عده‌ای از صاحب‌نظران معتقدند با توجه به این که مشهد مبدع طرح استقبال از بهار در کشور بوده اما در طول سال‌های گذشته به تکرار در انجام یک فعالیت رسیده بود، می‌گوید: همین موضوع باعث شد تا ما رویکردهای جدیدی را برای تبدیل فراخوان گذشته به جشنواره‌ای فراگیر مدنظر قرار دهیم. در سال‌های گذشته تنها بخشی از هنرمندان در قالب المان‌ها فعالیت داشتند و به هنرهای دیگر توجه کمتری می‌شد اما امسال تلاش کردیم وارد رویکرد جدیدی شویم. به همین منظور امسال فراخوان‌های متعددی منتشر کردیم تا هم هنرمندان در رشته‌های دیگر به هنرنمایی بپردازند و هم مردم مستقیما در استقبال از بهار شریک و فعال باشند. همچنین با تعریف محورهای تازه در فراخوان سعی شد تا نگاه جدیدتری نیز به لحاظ محتوایی شکل گیرد. وی در پایان با بیان اینکه المان‌ها در روزهای پایانی سال نصب خواهند شد، درمورد نحوه گزینش آثار برگزیده می‌گوید: همانند سال‌های گذشته برای هر اثر کدی را مشخص خواهیم کرد و مردم از طریق تماس و پیامک می‌توانند به آثار مورد نظر خود رأی دهند و نهایتا آثار برگزیده را در اردیبهشت ماه سال آینده با تقدیر از هنرمندان صاحب آثار برتر اعلام خواهیم کرد.

داوری آثار امسال
امیر خالقی درخصوص مبنای گزینش آثار ارسالی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید:  بی‌گمان داوری و قضاوت سخت‌ترین وظیفه انسان از آغاز تا امروز بوده است و کار زمانی سخت‌تر شد که ما با بيش از1800 اثر رسیده مواجه بودیم و گاه آرای متفاوت درباره یک اثر، ساعت‌ها بحث و تبادل نظر داوران را به‌دنبال داشت تا اثري در نهایت انتخاب یا حذف شود. هيأت داوران امسال براي نخستين بار از تركيب متفاوت حوزه‌هاي مختلف رسانه‌اي،  هنري، فرهنگي و اجتماعي با سلايق،‌ نظرات و ديدگاه‌هاي مختلف تشکیل شد و سعي کردند تا نهايت دقت را در انتخاب آثار از همه جهات مدنظر قرار دهند و قطعا با وجود آن که حداکثر ملاحظات و سخت‌گیری‌ها برای پیشگیری از عدم‌تضییع حقوق تک‌تک شرکت‌کنندگان صورت گرفت، اما هيات داوران از اشتباه مبرا نيست و بر این اصل تأکید دارد که گزینش و انتخاب آثار هنري، لاجرم رابطه مستقیمی با سلایق انتخاب‌کنندگان دارد و لذا نتایج اعلام شده، بخشی حاصل  استانداردهای شناخته شده هنری و بخشی نیز حاصل سلایق ما بود و شاید اگر ترکیب دیگری از داوران بر این وظیفه مقرر می شدند، بخشی از انتخاب‌ها متفاوت مي‌گرديد. لذا همه آثاری که رد شده‌اند لزوما به معنای ارزش پایین هنری آن‌ها نیست و آثار منتخب نیز لزوما به معنای عاری بودن آن‌ها از هرگونه عیب و نقصی نخواهد بود.

 نوروز امسال شاهد 67 المان خواهیم بود
خالقی با اشاره به اینکه داوران پس از چندين مرحله داوري و تاكيد بر انجام اصلاحيه برخي آثار از بين 1846 اثر در نهايت 67 اثر را انتخاب کردند، در مورد داوری و هیأت داوران می‌گوید: تیم داوری هفت‌نفره فراخوان المان‌های نوروزی بهار 95  متشكل از آقايان محمدحسين نيرومند، حسین ششکلانی، محمدحسین جعفریان، عبدالحمید قدیریان، حسین ماستیانی، رضا خوراکیان و بنده حقير امير خالقي بوديم كه داوري كل آثار در همان تاريخ تعيين شده در فراخوان يعني 7 و8  بهمن ماه طي دو روز انجام و نتايج به دبيرخانه فراخوان اعلام شد .خالقی درباره معیار انتخاب پنج اثر برگزیده ادامه می‌دهد: چگونگي روش انتخاب آثار برگزيده برعهده دبيرخانه فراخوان است ولي معمولا طبق سال‌هاي گذشته مجموع هر دو رأي داراي امتياز بوده است،‌ يعني آراي مردمي يك امتياز و آراي داوران هم يك امتياز معين دارند و در مجموع اثري كه بالاترين امتيازها را دريافت كند اثر برتر خواهد شد .

هر دوره‌ای از یک منظر دوره اوج بوده است
نظر امیر خالقی هم درباره این موضوع که خیلی از هنرمندان مشهد معتقدند دوره اوج المان‌های مشهد و طرح استقبال از بهار به سر آمده و دیگر کیفیت سابق را ندارد، جویا شدم، او می‌گوید: در نگاه اول اگر به ظاهر موضوع و مقايسه با يك و يا دو دوره از اجراي فراخوان طي سال‌هاي گذشته بنگريم، شايد در برخي موارد اين حرف درست باشد، اما نگاه من به‌عنوان يك مدرس دانشگاه نگاه تحقيقاتي و علمي است. براي سنجش اين موضوع ابتدا بايد معيار و شاخص دوره اوج  مشخص باشد سپس داوري شود. به نظر شما دوره اوج استقبال از بهار به چه دوره‌اي گفته مي‌شود؟ دوره‌اي كه  بيشترين آثارهنري و المان در سطح شهر اجرا شد؟ يا دوره‌اي كه زيباترين آثار اجرا شد؟ یا شايد دوره‌اي كه بيشترين هنرمندان بومي و شاخص مشهد حضور داشتند؟ و شايد دوره‌اي كه بيشترين حضور عمومي و مردمي در فراخوان به صورت جشنواره انجام شد؟ و شايد دوره‌اي كه فراخوان به صورت ملي و سراسري برگزار گرديد؟ یا شايد دوره‌اي كه بيشتر آثار اكران دائمي و ماندگار شد؟ و شايد هم دوره‌اي كه المان‌هاي شاد و مردمي  بيشتر اجرا شد؟ شايد هم دوره‌اي كه توجه بيشتري به آثار معناگرا و مفهومي شد؟ و البته ده‌ها موضوع و شايدهاي ديگر كه مي‌شود به آن به‌صورت تحقيقاتي و پژوهشي پرداخت و ازنظر علمي و اجتماعي بررسي كرد، اما اگر از تمام اين جوانب و موضوعات مختلف به فراخوان استقبال از بهار بنگريم، به نظر من هر دوره‌اي براي خود دوره اوج و شكوفايي بوده و اتفاقي نو و جديد در آن روي داده است، حتي اين چند سال اخير كه برخي آن را سال‌هاي افول و ضعف فراخوان مي‌دانند هم اتفاقاتي افتاده كه مي‌تواند الگوي سال‌هاي آينده باشد، اما در مجموع استقبال از بهار يك اتفاق مهم و يك رويداد تاثيرگذار و اجتماعي در زندگي مردم بوده و هست و نبايد به راحتي از كنار آن گذشت، چه بسا شاهديم در همين انتخابات اخير مجلس نيز برخي كانديداها با انتصاب خود به‌عنوان مجريان فراخوان به دنبال رأي‌آوري مردمي و بهره‌برداري شخصي از اين رويداد اجتماعي بودند .

المان‌های سال‌های گذشته چه هدفی را دنبال می‌کردند؟
معاون سابق معماری و شهرسازی مشهد در مصاحبه با «دنیای اقتصاد» در توضیح رویکرد متفاوت مدیران شهری به طرح استقبال از بهار در دوره‌های قبل می‌گوید: ما تعریفمان از طراحی المان این بود که باید حجم‌ها با یکسری فرم و شکل ایجاد شوند. هدف ما از طراحی المان‌ها بازگشت به گذشته بود، گذشته‌ای که شاید نسل جدید از آن بی‌اطلاع باشند. محمدهادی جاوید با اشاره به المان چرخ خیاطی درخصوص اهداف طرح استقبال از بهار در سال‌های گذشته می‌گوید: این المان علاوه بر اینکه اشاره به زنان خانه‌دار در گذشته دارد، حاکی از همراه بودن زنان در تامین معیشت خانواده است. یا  اینکه مردی مادر پیری را بر دوش می‌کشد و این به بسیاری از ارزش‌های پایه‌ای و فرهنگی ما اشاره می‌کند که تکریم بزرگان از مهم‌ترین آن‌هاست. هدف دیگر ما نیز این بود که شهر را برای مسافران جذاب و زیبا نمایش دهیم و وقتی زائران در مقابل این المان‌ها عکس یادگاری می‌گیرند، آن عکس را به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های مشهد با خود به شهرشان ببرند. وی با تاکید براینکه رنگ، تاثیرگذاری زیادی بر مخاطب دارد، می‌گوید: ما به دنبال این بودیم که با ایجاد تنوع رنگ در الما‌ن‌ها، فضای گرم و لطیفی را به مردم منتقل کنیم. به همین خاطر برای نورپردازی اهمیت ویژه‌ای قائل بودیم، چراکه شهر فقط به روز ختم نمی‌شود و جلوه آثار و نمادها در تاریکی شب نیز حائز اهمیت است.جاوید در پایان با بیان اینکه هر اتفاقی که در شهر می‌افتد مستقیما روی مردم تاثیر می‌گذارد، می‌گوید: ما در همین راستا برای ارائه یک اثر هنری در شهر به موضوعات علمی نیز توجه داشتیم. 

Read more: http://www.donya-e-eqtesad.com/news/1025369/#ixzz42Hip6Lzx

« تهیه کننده : ضحی زردکانلو » « منبع خبری : دنیای اقتصاد » آخرین ویرایش : ۱۸ اسفند ۱۳۹۴, ۰۸:۴۲


نظر سنجی دنیای اقتصاد

اخبار تصویری

پیشخوان خبر

یادداشت ها