محمدحسین خزائی با بیان اینکه این شرکت در سال 92 نیز به عنوان صادرکننده نمونه کشوری انتخاب شد، به افزایش سالانه حدود 15 تا 20 درصدی صادرات این شرکت اشاره و خاطرنشان میکند: تاکنون 10 عنوان صادرکننده برتر و نمونه ملی و استانی را از آن خود کردهایم؛ از سال 82 فعالیت خود را در شرکت آغاز کردیم و سال 83 به صادرات رسیدیم؛ سال گذشته حدود 17 میلیون دلار صادرات زعفران داشتیم.
وی با اشاره به اینکه بعد از برگزیده شدن به عنوان صادرکننده نمونه و برتر در سالهای گذشته مشوقهای به این شرکت اعطا نشده است، عنوان میکند: اگرچه که در خصوص حمایت از صادرکنندگان شعارهای زیادی مطرح میشود اما در عمل از صادرکنندگان حمایتی صورت نمیگیرد.
مدیرعامل شرکت بازرگانی گهر زعفران ادامه میدهد: طبق قانون، صادرکنندگان از پرداخت مالیات معاف هستند اما در عمل اینطور نیست و مشکلات زیادی برای ما ایجاد میشود به ویژه در حوزه دارایی و مالیات زمانی که میبینند پرونده شرکت بزرگ یا حجم صادرات زیاد است، به طرق مختلف به دنبال بهانهای برای دریافت مالیات هستند در حالی که صادرکننده نباید مالیات پرداخت کند.
خزائی با بیان اینکه در حوزه بیمه نیز مشکلاتی وجود دارد و صادرکنندگان تحت فشار هستند، تصریح میکند: با توجه به اینکه بسیاری از شرکتها فعالیتهای شفافی ندارند، اما بیمه برای شرکتهای صادراتی که عملکرد شفافی دارند، سختگیری میکند.
وی تغییرات بسیار و بیثباتی قوانین و مقررات و به روز نبودن آنها را از دیگر مشکلات صادرکنندگان بر میشمارد و میافزاید: علاوه بر این، در حوزه کاری ما وجود واسطهها و دامن زدن به بیثباتی بازار و تغییر نرخ ارز از دیگر مشکلات این حوزه است؛ همچنین عدم وجود سیستم بانکی برای برگشت سرمایه باعث شده به ناچار سرمایه خود را از طریق واسطهها و صرافان به کشور وارد کنیم که این امر ریسک بالایی دارد؛ افزایش قیمت تمام شده کالاهای ایرانی نیز یکی دیگر از مشکلات است که باعث میشود بازارهای رقابتی جهان را از دست بدهیم.
بیثباتی دستورالعملها و مقررات سازمانهای نظارتی
مدیر شرکت صنایع پودر شیر مشهد که تولیدکننده شیرخشک نوزاد است، در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه این شرکت از سال 86 با 40 درصد سرمایهگذاری داخلی و 60 درصد سرمایهگذاری شریک خارجی فعالیت خود را آغاز کرده است، اظهار میکند: از همان ابتدا صادرات محصولات خود را به کشور افغانستان و اندکی بعد به عراق آغاز کردیم و برنامههایی نیز برای توسعه صادرات به کشورهای همسایه داریم.
عبداله شاطری که در جایگاه مدیر شرکت صنایع پودر شیر مشهد امسال برای سومین بار به عنوان صادرکننده نمونه استانی انتخاب شده و پیش از این نیز یک بار هم به عنوان صادرکننده برتر مورد تقدیر قرار گرفته است، میگوید: صادرات ما در سال گذشته بیش از 13 میلیون دلار بوده است و سالانه حدود 20 درصد افزایش صادرات داریم.
وی با اشاره به اینکه این شرکت تاکنون مشوقهای صادراتی دریافت نکرده است، این نکته را هم یادآور میشود: گاهی برای رفع برخی مشکلات حمایتهایی صورت گرفته که البته چندان قابل توجه نبوده است؛ انتظار میرود برای اینکه توان رقابت در بازارهای صادراتی هدف را داشته باشیم، روند واردات مواد اولیه و نیز صادرات محصولات تولید شده با سرعت بیشتری انجام شود.
مدیر شرکت صنایع پودر شیر مشهد اضافه میکند: علاوه بر این بیثباتی دستورالعملها و مقررات سازمانهای نظارتی مشکلاتی را ایجاد میکند و ثبات مقررات در این زمینه کمک بسیاری به صادرکنندگان خواهد کرد؛ تغییرات قوانین و دستورالعملها پروسه کار را دشوار میکند.
شاطری با تأکید بر اینکه سرعت عمل گمرک نیز در بحث واردات مواد اولیه و صادرات اهمیت بسیاری دارد، خاطرنشان میکند:اگر بخشی از اختیارات دولتی به مراکز استانی تفویض شود، این امر نیز میتواند به تسهیل کارها کمک کند و کار سریعتر پیش برود.
پرداخت تسهیلات با نرخ سود جهانی
مدیرعامل شرکت کفساز شرق که از سال 67 تولید انواع مواد شوینده را آغاز کرده و در سال 72 نیز به صادرات رسیده است، به «دنیای اقتصاد» میگوید: در حال حاضر به کشورهای افغانستان، آسیای میانه، عراق و پاکستان صادرات داریم.
سیدهادی نبیزاده با اشاره به صادرات حدود 5.5 میلیون دلاری این شرکت در سال گذشته، تصریح میکند: این رقم نسبت به سال قبل از آن حدود 15 درصد رشد داشته است.
وی با بیان اینکه این شرکت پیش از این هم به عنوان صادرکننده نمونه انتخاب شده است، اظهار میکند: تاکنون مشوق صادراتی دریافت نکردهایم؛ انتظار داریم تسهیلاتی در اختیار صادرکنندگان قرار گیرد که نرخ سود آن متناسب با نرخهای جهانی باشد زیرا ما از طریق صادرات کالا وارد بازار جهانی میشویم و انتظار میرود تسهیلاتی متناسب با نرخ سود جهانی نیز در اختیار ما قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت کفساز شرق با اشاره به اینکه بخشی از کالای تولیدشده این شرکت نیز به صورت محدود در بازار داخل عرضه میشود، خاطرنشان میکند: اما عمده محصول خود را صادر میکنیم؛ شرکت ما برای 100 نفر اشتغال ایجاد کرده است و در تلاش هستیم بازار صادراتی خود را توسعه دهیم.
نبیزاده در خصوص مشکلات صادرکنندگان نیز میگوید: با توجه به اینکه شرکت ما کالای تولیدی خود را صادر میکند، نداشتن نقدینگی یکی از مشکلات ماست؛ باید تولیدکننده توانمند باشد و بتواند تولید کند تا کالای تولید شده صادر شود در غیر این صورت کالایی برای صادرات وجود ندارد.
وی معتقد است: در حوزه صادرات به رایزن توانمند اقتصادی و بازرگانی در سفارت کشورهای هدف صادراتی نیاز داریم.
ضرورت حمایت دولت از صادرکنندگان
مدیرعامل گروه تجاری ارم کالای ایرانیان که در زمینه صادرات مواد غذایی تولیدشده توسط شرکتهای داخلی فعالیت میکند، به «دنیای اقتصاد» میگوید: علاوه بر این تولید تخممرغ هم داریم و این محصول را هم صادر میکنیم؛ از حدود 20 سال پیش فعالیت صادراتی خود را آغاز کردیم و سال گذشته حدود 3.5 میلیون دلار صادرات داشتیم.
غلامحسین زاهدپیشه با اشاره به اینکه این گروه تجاری در مجموع ظرف چند سال اخیر کاهش صادرات داشته است، اظهار میکند: در سالهای گذشته به عراق صادرات داشتیم اما به دلیل آنفلوانزای مرغی صادرات به این کشور متوقف شد؛ همچنین صادرات ما به تاجیکستان نیز به دلیل بالا بودن تعرفههای این کشور کاهش یافته است؛ علاوه بر این دو کشور، به سایر کشورهای آسیای میانه نیز صادرات داریم.
وی ادامه میدهد: علیرغم اینکه چندین دوره به عنوان صادرکننده نمونه استانی و ملی انتخاب شدیم اما هیچ مشوق صادراتی به ما اعطا نشد و علاوه بر این دولت بدهی خود را نیز به ما پرداخت نکرده و این در حالی است که از طرف دیگر بانکها سود مطالبات معوق خود را بدون هیچ کم و کاستی از صادرکنندگان دریافت میکنند.
مدیرعامل گروه تجاری ارم کالای ایرانیان تأکید میکند: بدون حمایت دولت، قیمت تمام شده تولید افزایش مییابد و نمیتوانیم در عرصه تولید و صادرات توفیق داشته باشیم.
زاهدپیشه در خصوص مشکلات حوزه صادرات، خاطرنشان میکند: عدم ثبات قوانین و مقررات مشکلاتی را برای صادرکنندگان ایجاد کرده است؛ علاوه بر این تولیدکنندگان با کمبود نقدینگی مواجه هستند و انتظار میرود تسهیلاتی که در اختیار تولید و صادرات قرار گیرد، تا قیمت تمام شده کاهش یابد.
«جهاد اکبر» صادرکنندگان
مدیرعامل گروه تجاری زعفران بدیعی با اشاره به اینکه این گروع تجاری علاوه بر تولید زعفران در عرصه صادرات این محصول نیز فعالیت میکند، به «دنیای اقتصاد» میگوید: از سال 68 تولید زعفران را آغاز کردیم و از حدود سال 80 نیز وارد عرصه صادرات شدیم.
احمد بدیعی اضافه میکند: سال گذشته حدود 38 میلیون دلار صادرات داشتیم که بخشی از آن مربوط به زعفران تولیدی خودمان و بخش دیگری از آن نیز زعفران خریداری شده از کشاورزان است.
وی با بیان اینکه به هر کشوری که تقاضا وجود داشته باشد و مجوز داشته باشیم، زعفران را صادر میکنیم، میافزاید: تاکنون به کشورهای امارات، عمان، قطر، افغانستان، عربستان، هند، چین، آمریکا و ... صادرات زعفران داشتهایم.
به گفته ، این مجموعه که امسال برای اولین بار به عنوان صادرکننده نمونه انتخاب شده است، به صورت ثابت برای حدود 40 نفر اشتغال ایجاد کرده است.
بدیعی با اعتقاد بر اینکه از صادرکنندگان آنطور که انتظار است، حمایت نمیشود، خاطرنشان میکند: به نظر من توجه به صادرکنندگان در هر نقطهای از دنیا بیشتر از ایران است؛ صادرکنندگان ما با سرمایه خود و با وجود مشکلاتی از قبیل تحریمها و ... ارز را وارد کشور میکنند و به تعبیری «جهاد اکبر» انجام میدهند اما آنطور که باید، مورد حمایت قرار نمیگیرند و تسهیلاتی به آنها پرداخت نمیشود.
وی به این نکته هم اشاره میکند که نیاز فعلی این است که رایزنان اقتصادی به صادرکنندگان کمک کنند و تصریح میکند: با ادامه روند فعلی ممکن است بازارهایی را که در طول سالیان به سختی به دست آوردهایم، از دست بدهیم؛ به نظر من رایزنان اقتصادی در برخی کشورها باید فعالیت بیشتری داشته باشند و با معرفی کالاهای تولیدشده زمینه را برای توسعه صادرات فراهم آورند.
مدیرعامل گروه تجاری زعفران بدیعی در خصوص مشکلات حوزه صادرات نیز عنوان میکند: در زمینه حملونقل با مشکلاتی مواجه هستیم برای مثال بار آماده شده به دلیل محدود بودن لاینهای پرواز، صادر نمیشود و گاهی بار با یک هفته تأخیر میرسد و این در حالی است که به مشتری وعده تحویل به موقع بار را میدهیم.
بدیعی نوسانات قیمت زعفران در بازار و بیثباتی قیمتها را نیز از دیگر مشکلات موجود میداند که باعث متضرر شدن صادرکنندگان میشود.
دولت فضای رقابتی ایجاد کند
مدیرعامل گروه بازرگانی دُر توس نیز که تولیدکننده تخممرغ است و همین محصول را نیز به کشورهای افغانستان، عراق، ترکمنستان، پاکستان و سایر کشورهای همسایه صادر میکند، در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» اظهار میکند: سال گذشته 10.5 میلیون دلاری معادل 12 هزار تن صادرات تخممرغ داشتهایم.
سیدمحمدمهدی سعیدموسوی با اشاره به اینکه میزان صادرات این گروه بازرگانی در سال گذشته نسبت به سال قبل از آن حدود چهار میلیون دلار افزایش داشته است، خاطرنشان میکند: از سال 80 فروش تخممرغ را شروع کردم و از سال 87 وارد حوزه صادرات و پس از آن، در سال 91 وارد عرصه تولید تخممرغ شدم؛ مجموعه ما در حال حاضر به صورت مستقیم برای حدود 40 نفر و به صورت غیرمستقیم برای حدود 100 نفر ایجاد اشتغال کرده است.
وی با بیان اینکه اولین باری است که این مجموعه به عنوان صادرکننده نمونه انتخاب شده است، تصریح میکند: از صادرکنندگان حمایتی نمیشود و انتظار داریم به صادرکنندگان کمک شود؛ رفع برخی مشکلات در کشورهای هدف از عهده ما خارج است و نیاز است مسئولان در این زمینه کمک کنند.
مدیرعامل گروه بازرگانی دُر توس ادامه میدهد: همچنین انتظار میرود تسهیلات، یارانه، مشوق صادراتی و ... در اختیار صادرکنندگان قرار گیرد؛ علاوه بر این باید فضای رقابتی ایجاد شود؛ زمانی که رقابت نباشد، انگیزهای نیز برای فعالیت در این زمینه وجود نخواهد داشت؛ باید برای فعالیت بهتر و بیشتر در عرصه صادرات انگیزه ایجاد شود.
سعیدموسوی با اشاره به اینکه بروکراسی اداری و سختگیری دستگاههای دولتی از قبیل دارایی، دامپزشکی، گمرک، بیمه و ... نیز مشکلات بسیاری برای صادرکنندگان ایجاد میکند، میافزاید: اگر هر یک از این دستگاهها اندکی کمک کنند، حجم صادرات ما افزایش خواهد داشت اما این سختگیریها همانند ترمز دستی برای فعالیتهای صادراتی عمل میکند و مانع از توسعه صادرات میشود.
وی در خصوص برنامههای این گروه تجاری برای توسعه بازارهای صادراتی خود، اینطور پاسخ میدهد: در صورت حمایت، برای توسعه صادرات خود برنامه داریم و در غیر این صورت خیر زیرا در حالی که مشکلات روزبهروز بیشتر میشود، دلیلی برای گسترش فعالیتها وجود ندارد؛ باید برای توسعه صادرات در صادرکنندگان انگیزه ایجاد شود.
مدیرعامل گروه بازرگانی دُر توس یادآور میشود: گاهی مشکلاتی که بر سر راه صادرات ایجاد میشود باعث کاهش تعداد صادرکنندگان میشود؛ سال گذشته همین مشکلات باعث شد چهار نفر از صنف ما خارج شدند و با ادامه روند فعلی این تعداد بیشتر خواهد شد.
سود نمایشگاهها در جیب شرکتهای برگزارکننده
مدیرعامل شرکت خیام الکتریک با اشاره به اینکه این شرکت تولیدکننده لوازم برقی و الکتریکی است و در این زمینه حدود 150 قلم کالا تولید میکند، میگوید: کلیه این کالاها به کشورهای همجوار از قبیل افغانستان، عراق، تاجیکستان، ازبکستان و سایر کشورهای آسیای میانه صادر میشود.
حمید حسینی مقدم ارزش دلاری صادرات محصولات این شرکت را در سال گذشته بیش از 1.5 میلیون دلار اعلام میکند و میافزاید: این رقم نسبت به سال قبل از آن حدود 25 تا 30 درصد افزایش داشته است؛ از حدود 15 سال قبل صادرات داریم اما به تناسب بازارهای کشورهای هدف این رقم صادراتی کم یا زیاد میشود و میتوان گفت در حال حاضر بیشترین میزان صادرات را داریم.
وی با اشاره به اینکه به صورت مستقیم 700 نفر در این شرکت مشغول به کار هستند، اظهار میکند: مجموعه ما از سه سال پیش به عنوان صادرکننده نمونه استانی انتخاب شده است اما تاکنون مشوقهای صادراتی دریافت نکردهایم.
مدیرعامل شرکت خیام الکتریک با اعتقاد بر اینکه حمایت خاصی از صادرکنندگان صورت نمیگیرد و حمایتها آنقدر ناچیز است که نمیتوان از آن نام برد، خاطرنشان میکند: انتظار میرود در کشور ما نیز همانند سایر کشورها صادرکنندگان مورد حمایت قرار گیرند؛ برای مثال کشور چین به اندازهای از صادرکنندگان حمایت میکند که به توسعه کنونی رسیده است اما در کشور ما حتی از صادرکنندگان نمونه نیز حمایت خاصی نمیشود و میتوان گفت صادرکنندگان خودکفا هستند.
حسینی مقدم با بیان اینکه تولیدکنندگان در کشور ما با مشکلات بسیاری از قبیل بانکی، مالیاتی و ... مواجه هستند، تصریح میکند: دولت به حوزه صادرات کمکی نمیکند؛ برگزاری نمایشگاهها در سایر کشورها نیز فایده چندانی برای صادرکنندگان ندارد و سود آن تنها به جیب شرکتهای برگزارکننده میرود؛ اگر دولت در واگذاری نمایشگاهها به اشخاص و شرکتها دقت داشته باشد، نتیجه بهتری خواهد داشت.
لزوم کاهش بروکراسی اداری
مدیرعامل شرکت کاروان تندیس توس نیز با اشاره به اینکه این شرکت در زمینه صادرات آجیل و خشکبار فعال است، میگوید: بیشتر کالای صادراتی ما پسته است؛ علاوه بر این تولیدکننده پسته هم هستیم و در زمینه فرآوری و بستهبندی نیز مجموعهای در شهرک صنعتی توس داریم.
حمیدرضا خاکی با بیان اینکه این شرکت جزء معدود شرکتهایی است که محصولات خود را با برند صادر میکند، از اشتغالزایی این مجموعه تولیدی برای حدود 40 نفر خبر میدهد و عنوان میکند: ورود به حوزه فرآوری و بستهبندی کار ما را سخت میکند زیرا سایر شرکتها پسته را به صورت خام صادر میکنند و در این صورت برای خرید آن نسبت به پسته فرآوری شده مشتری بیشتری وجود دارد اما مشتریهای ما محدود هستند و به همین دلیل معمولا تعداد محدودی از شرکتها به حوزه فرآوری و بستهبندی ورود پیدا میکنند.
وی با اشاره به اینکه این شرکت در سالهای 90 و 91 نیز به عنوان صادرکننده نمونه استانی انتخاب شده است، میافزاید: اما مشوق صادراتی به ما اعطا نشده است و تمام صادرکنندگان در این زمینه خود را از دولت بستانکار میدانند.
مدیرعامل شرکت کاروان تندیس توس اضافه میکند: انتظار میرود دولت در زمینه تسهیل مقررات و افزایش سرمایه در گردش شرکتها و کمتر شدن بروکراسی اداری به صادرکنندگان کمک کند؛ سرمایه در گردش از این جهت مورد نیاز است تا صادرکننده بتواند به موقع خرید و صادرات انجام دهد.
خاکی با بیان اینکه شرکت به کاروان تندیس توس کشورهای مالزی، سنگاپور، اروپا، آلمان، اسپانیا، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، عراق، افغانستان، پاکستان، چین و ... صادرات انجام میدهد، تصریح میکند: ارزش دلاری صادرات ما در سال گذشته حدود پنج میلیون دلار بود که این رقم نسبت به سال قبل از آن 25 درصد افزایش داشته است.
ضرورت شناسایی مشکلات و چارهاندیشی
مدیرعامل شرکت زرین صدور توس هم در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه تمام فعالیت این شرکت، صادراتی است، خاطرنشان میکند: در زمینه صادرات محصولاتی مانند لولههای پلیاتیلن، لولههای اسپیرال، شویندهها، مواد غذایی و ... فعالیت میکنیم.
مجید جلیلی بشاشی با اشاره به اینکه این شرکت سال 73 به ثبت رسید اما در بازه زمانی حدودا 10 ساله فعالیت نداشت، میگوید: فعالیت مجدد شرکت از سال 94 شروع شد و سال گذشته حدود 13 میلیون دلار به کشورهای تاجیکستان، افغانستان و ترکمنستان صادرات داشتیم.
وی با بیان اینکه برای توسعه بازارهای صادراتی خود نیز برنامه داریم و بازار روسیه هدف بعدی صادراتی ماست، اظهار میکند: متأسفانه در کشور از صادرات حمایت نمیشود؛ پیشنهاد ما این است مشکلات حوزه صادرات در همایشی با حضور فعالان عرصه صادرات مطرح و برای رفع آنها چارهاندیشی شود؛ به نظر میرسد برای رفع مشکلات این حوزه اراده وجود دارد اما متولیان نحوه انجام کار و رفع مشکلات را نمیدانند.
مدیرعامل شرکت زرین صدور توس یادآور میشود: یکی از مشکلات اساسی ما این است که برای تهیه مواد پتروشیمی یا فلزات از بخش دولتی به شرکتهای داخلی گفته میشود این مواد را از بورس تهیه کنند اما این قیمت در بورس برای تولیدکننده داخلی بالاتر از نرخ جهانی است و علاوه بر این، نرخ صادراتی این مواد 15 درصد پایینتر از نرخی است که در اختیار تولیدکننده داخلی قرار میگیرد و تولیدکننده ما توان تهیه آن را ندارد؛ به عبارت دیگر در حالی مواد اولیه با قیمت بالایی در اختیار تولیدکننده داخلی قرار میگیرد که همین مواد با قیمت پایینتر به دست تولیدکننده خارجی در کشوری مانند ترکیه میرسد!
جلیلی بشاشی اضافه میکند: پیشنهاد ما این است که اگر قرار است مواد اولیه ارزانتر عرضه شود، با همان نرخ به دست تولیدکننده داخلی برسد و در مقابل تولیدکننده متعهد میشود که فرآوری و تولید وی برای کشور ارزش افزوده و ارزآوری داشته باشد.
وی ادامه میدهد: برای مثبت شدن تراز تجاری کشور، باید سود و عوارض واردات برای تولیدکنندگان صفر شود و در نتیجه کارگاهها و کارخانجات کشور رونق مییابد و اشتغال ایجاد و کشور به سمت کار و تولید هدایت میشود؛ اگر دولت چنین امکانی را مهیا کند، از قاچاق جلوگیری میشود و این کار به نفع تولیدکنندگان داخلی هم است.
غفلت از صادرات غیرنفتی
مدیرعامل شرکت نوین زعفران در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره اینکه این شرکت تاکنون در هشت دوره به عنوان صادرکننده نمونه و ممتاز ملی انتخاب شده است و از این جهت جایگاه خاصی بین صادرکنندگان استان و کشور دارد، میگوید: با توجه به اینکه تولید 96 درصد زعفران جهان در ایران صورت میگیرد و خاستگاه تولید این محصول استانهای خراسان رضوی و جنوبی است، این دو استان باید نقش ویژهای در عرصه تجارت خارجی ایفا کنند.
محمدعلی شریعتیمقدم با بیان اینکه شرکت نوین زعفران در تولید، فرآوری، بستهبندی و محصولات جانبی زعفران گامهای بلندی در ایجاد زیرساخت برای این محصول برداشته است، خاطرنشان میکند: این شرکت با فعال بودن 60 درصد ظرفیت خود، در حال حاضر برای 200 نفر به صورت مستقیم اشتغالزایی کرده است؛ یکی از نقاط ضعف محصولات صادراتی ایران ضعف بستهبندی به شمار میرود و زعفران نیز نه تنها از این امر مستثنی نیست بلکه با رقبایی ماننده اسپانیا و یونان نیز مواجه است که خود را تولیدکننده زعفران میدانند.
وی با اشاره به اینکه شرکت نوین زعفران سال گذشته حدود 20 تن محصول خود را به پنج قاره و بیش از 40 کشور صادر کرده است، تصریح میکند: متأسفانه مشوقهای صادراتی در سالهای گذشته قطع شده است.
مدیرعامل شرکت نوین زعفران ادامه میدهد: اصلیترین مشکل حوزه صادرات این است که اگرچه صادرات غیرنفتی را به عنوان یک راهبرد اصلی در کشور قبول داریم اما به آن عمل نمیکنیم.
شریعتیمقدم نرخ بالای سود بانکی را از دیگر مشکلات این حوزه برمیشمارد و عنوان میکند: برای بهبود این وضعیت باید فضای کسب و کار در کشور ما به کشورهایی که صادرات محور هستند، نزدیک شود و برای مثال در این زمینه میتوان به کشورهایی از قبیل چین، ترکیه، کره، کشورهای اروپایی و ... اشاره کرد.
| لزوم تجدیدنظر در سهم خراسان رضوی از بودجه |
|---|
| جزئیات خسارت حادثه اسلامقلعه |
| روایت عدم اهلیت تصمیمسازان |
| احتمال کاهش معاملات مسکن در ماههای آینده |
| درآمد نیمه اول سال؛ 2322 میلیارد تومان |






پیام شما با موفقیت ارسال شد .