مزد اعتماد

اینگونه آغاز کنیم، چه عواملی باعث شده کیفیت آثار مشهد در این سال‌ها افزایش پیدا کند و مورد تحسین مخاطبان و جشنواره‌های مختلف قرار گیرد؟

کافی است اندکی به سال‌های نه چندان دور برگردیم، زمانی که تئوری حاکم بر تئاتر مشهد حول محور بازیگری، نویسندگی و کارگردانی تعریف می‌شد. که البته در یک نگاه، تئوری قابل استنادی بود. اما مشکل از آنجا آغاز می‌شد که به دیگر عوامل تشکیل دهنده تئاتر نگاه ویژه‌ای نمی‌شد و آن‌ها در درجه چندم اهمیت قرار داشتند. به‌طوری که بود و نبودشان تأثیر آنچنانی بر نمایش نداشت.

به‌طور مثال زمانی که قرار بود نمایشی بر صحنه برود، صدای چرخ خیاطی خانم همسایه گوش نوازترین آهنگ کوچه بود برای دوختن لباس‌هایی که شاید تنها حکم تن پوش بازیگران را داشت.

یا پیدا کردن ساده‌ترین لوازم آرایش برای تغییر صورت‌های بازیگران که اسمش گریم بود و ...

شاید یکی از دلايل عدم توجه کارگردان‌ها این بود که تئاتر مشهد نیروهای تربیت شده در زمینه‌های طراحی صحنه، طراحی لباس، طراحی گریم و ...نداشت یا اینکه داشت و از هنرشان استفاده نمی‌شد و همه این‌ها بر دوش کارگردان بود که طبیعتا تمرکز کارگردان نیز بیشتر معطوف به بازیگران و نمایشنامه بود و فرصت برای فکر کردن به مقولات پشت‌صحنه را نداشت یا اینکه جدی گرفته نمی‌شد.

پس باید نیروهای متخصص تربیت می‌شدند، باید کارگردان‌ها به عده‌ای که استعدادی در این زمینه‌ها داشتند اعتماد می‌کردند و این فرصت به آن‌ها داده می‌شد تا آنقدر آزمون و خطا کنند، آنقدر تجربه کنند تا تئاتر مشهد دارای نیروهای متخصص در تمام زمینه‌ها شود.

وقتی سوت پایان جشنواره سی و پنجم تئاتر فجر به صدا در آمد، دیدیم که بلاخره آن اعتمادها جواب داد و تمام آن سال‌های سخت به بار نشست.

تئاتر مشهد جوایزی در بخش‌هایی گرفت که اگر تا همین ده سال پیش راجع به آن با کسی حرف می‌زدی قطعا جوابش خنده‌ای از سر تمسخر بود.

تئاتر مشهد در ادوار گذشته جشنواره فجر جوایز نویسندگی، کارگردانی و بازیگری را کسب کرده بود اما امسال علاوه بر نویسندگی، بازیگری و طراحی صحنه، جوایز طراحی‌گریم، طراحی لباس و موسیقی نیز به آن اضافه شد. از اجماع عناصر بالاست که یک تئاتر موفق شکل می‌گیرد و به این خاطر است که می‌بینیم تئاتر مشهد اکنون در درجه کیفی مناسبی قرار دارد چون حالا در همه زمینه‌ها افراد متخصصی دارد.

حالا دیگر لباس حکم تن پوش ندارد.

حالا دیگر گریم حکم بزک ندارد.

حالا دیگر موسیقی حکم انتخاب آهنگ ندارد.

حالا دیگر صحنه حکم هر چه باشد خوب است، ندارد.

حالا دیگر کارگردان تئاتر در مشهد می‌داند که تمام عوامل تشکیل دهنده نمایش به یک اندازه مهم و تأثیرگذار هستند، هر کدامشان در جایگاه خودشان باید با دقت و وسواس خاص انتخاب شوند.

نکته خوشحال کننده این روزهای تئاتر مشهد که بوی حرفه‌ای‌گری از آن می‌آید این است که حالا دیگر کارگردان زمانی که می‌خواهد نمایشی را شروع به تمرین بکند به اولین چیزی که فکر می‌کند تنها انتخاب بازیگر نیست، بلکه انتخاب تمام عوامل نمایش است و همه گروه روزهای اول کنار هم جمع می‌شوند و با یک تحلیل واحد از نمایشنامه شروع به طراحی نمایش می‌کنند.

بی‌شک اعتماد یک نسل به هنرمندان این شهر در زمینه‌های مختلف و دادن اعتماد به نفس به آن‌ها، زمینه‌ساز درخشش این عوامل در جشنواره سی و پنجم شد. مبارکشان باشد، مبارکمان باشد.

تئاتر هر روز در حال پیشرفت است. از این پس نیز باید به‌دنبال جوانان مستعد در زمینه‌های طراحی صدا و افکت، روابط عمومی، عکاسی تئاتر، تهیه کنندگی و... باشیم تا در این زمینه‌ها نیز به بلوغ برسیم و هر چه بیشتر خودمان را به تئاتر روز ایران و حتی جهان نزدیک و نزدیک‌تر کنیم.

از این فرصت استفاده می‌کنم و به همه دوستان هنرمندم که به افتخارات تئاتر مشهد افزودند، صمیمانه تبریک می‌گویم.

جایزه گرفتن همیشه خوب و لذت بخش است، اما این جوایز باید قوه محرکه تئاتر مشهد باشد، نه اینکه خدایی ناکرده باد این جوایز ما را ببرد. این هنوز شروع قصه تئاتر پر صلابت و با هویت مشهد است. هنوز راه برای پخته شدن در این هنر گرا‌ن‌سنگ، محترم و نجیب بسیار است.

در پایان، باید بگویم این اتفاق مبارک و میمون حاصل اعتماد هنرمندان تئاتر مشهد به یکدیگر در طول این سال‌ها بود.

هنرمندان مزد اعتمادشان به یکدیگر را گرفتند و می‌گیرند، مسئولان محترم شما چطور؟!

مدیران محترم فرهنگی و هنری در شهر مشهد، به هنرمندانتان بیشتر اعتماد کنید، بی‌شک نتیجه خوبی حاصل خواهد شد. به امید آن روز...

*کارگردان تئاتر