فرصت‎‌سوزی‎ها در سرمایه‎گذاری

دبیر کمیسیون سرمایه‎گذاری و تأمین مالی اتاق بازرگانی در این جلسه به ارائه گزارشی مبنی بر مزیت‎ها، اولویت‎ها و فرصت‎های سرمایه‏گذاری در خراسان رضوی پرداخت که توسط اتحادیه صادرکنندگان استان، مرکز خدمات سرمایه‏گذاری، سازمان صنعت، معدن و تجارت، شرکت شهرک‎های صنعتی، سازمان جهاد کشاورزی، شرکت شکوه اقتصاد ایرانیان و شرکت پارس رابین ارائه شده‎اند.

ستاره بصيري در ادامه با تأکید بر این که دغدغه سرمايه‎گذار ايجاد اشتغال، ايجاد زيرساخت‎ها و ... نيست، اظهار کرد: سرمايه‎گذار به دنبال بازدهي سرمايه خود است و تنها با تعريف و ارائه اولویت سرمایه‌گذاری به عنوان يك پروژه سودآور مي‎تواند وی را برای ورود به این حوزه قانع كرد و مشوق‎هایی را در نظر گرفت.

سرفصل‎های جدید مطالعاتی شرکت‎ شهرک‎ها

مدیر تأمین مالی شرکت شهرک‎های صنعتی خراسان رضوی در خصوص پروژه‎های مطرح شده از سوی این شرکت، اینطور توضیح داد: این پروژه‎ها شاید در زمان خود اولویت‎هایی بوده که تشخیص داده شده است.

محمد مهدی‎زاده با اشاره به سرفصل بودجه‎ای تعریف شده در شهرک‎های صنعتی برای مطالعات مقدماتی و امکان‎سنجی پروژه‎ها، خاطرنشان کرد: برخی طرح‌ها را مشروط بر این که تاکنون در کشور برای آن طرح توجیهی تهیه نشده باشد، بررسی می‎کردیم اما محدودیتی در زمینه استانی بودن آن‎ها وجود نداشت با این حال از حدود دو سال پیش این موضوع منتفی شده و این مطالعه را در شرکت شهرک‎ها انجام نمی‎دهیم.

وی با بیان این که مطالعات بسیاری از این طرح‎‌ها مربوط به قبل از سال 90 است و اکنون ممکن است اولویت نداشته باشند، در خصوص منابع اختصاص یافته برای این مطالعات در دو سال گذشته، تصریح کرد: منابع آن‎ها تجمیع شده و بر روی سرفصل‎های جدید با محوریت سرمایه‎گذاری خارجی در حال مطالعه هستیم.

جواد باقری شیروانی، رئیس کمیسیون سرمایه‎گذاری اتاق بازرگانی استان نیز در ادامه خواستار همکاری بیشتر شرکت شهرک‎های صنعتی با اتاق شد و گفت: برای تأمین منافع استان در جهت شناسایی فرصت‎های سرمایه‎گذاری و تعریف و ارائه پروژه نیازمند همکاری و یاری دستگاه‎هاست.

تمرکز بر تسهیلات

رئیس اداره طرح و سرمایه‌گذاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان نیز در بخشی از این جلسه عنوان کرد: سرمایه‎گذار اولویت‎هایی برای خودش دارد و مهم‎ترین مسأله این است که تسهیلاتی در اختیار وی قرار گیرد.

جواد رجبی با اشاره به این که در زمینه مزیت‎های سرمایه‎گذاری تا حدودی به اتفاق نظر رسیده‎ایم، افزود: به نظر می‌رسد اگر بر روی تسهیلات متمرکز شویم، نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.

بخش خصوصی متولی شناسایی فرصت‎ها

كارشناس سرمايه‎گذاري مركز خدمات سرمايه‎گذاري استان نيز در بخشي از اين نشست جمع‌آوری و ارائه فرصت‎های سرمایه‎گذاری را از وظایف این مرکز برشمرد و گفت: از دستگاه‎های متولی امر درخواست می‎کنیم اولویت‎های سرمایه‎گذاری خود را به مرکز ارائه کنند اما دریافت اطلاعات فرصت‎های سرمایه‎گذاری از دستگاه‎های متولی اقدام نادرستی است زیرا در فرصت‎های سرمایه‎گذاری به نام، مکان و حجم طرح اکتفا می‎شود و این برای سرمایه‎گذاران کافی نیست و برای رفع این مسأله در فرمت جدید باید طرح توجیهی نیز ارائه شود.

سيدحميد حسيني با اشاره به اين كه ٢٧٦ پروژه از سوي نهادهاي مختلف به دست مركز خدمات سرمایه‎گذاری استان رسيده است، خاطرنشان كرد: از اين تعداد، 66 پروژه را بر اساس اولويت‌هاي استان در كتاب فرصت‎هاي سرمايه‎گذاري تجميع كرده‎ايم كه بر اساس اولويت‌هاي استان انتخاب شده‎‏اند و داراي اطلاعات كافي هستند و با زيرساخت‌هاي استان نيز تناسب دارند.

وی به مشكلات موجود در زمينه شناسايي فرصت‎هاي سرمايه‎گذاري استان اشاره و تصريح كرد: پيشنهاد ما اين است كه بخش خصوصي و به طور مشخص، اتاق بازرگاني استان متولي شناسايي اين فرصت‎هاي سرمايه‏گذاري و معرفي آن‎ها شود تا اين فرصت‎ها و پروژه‎ها در اختيار سرمايه‎گذاران قرار گيرد.

لزوم تغییر ساختار فعلی در سرمایه‏گذاری

نماينده جهاد دانشگاهي مشهد نيز در اين جلسه با تأكيد بر اينكه دولت امكان انجام پروژه‎هاي پژوهشي در زمينه شناسايي فرصت‎هاي سرمايه‌گذاري را ندارد، عنوان كرد: انجام اين پژوهش‏ها نيازمند سرمايه است و به بخش خصوصي قدرتمندي نياز دارد كه طرح توجيهي اقتصادي كسب‏وكار را به سرمايه‎گذار ارائه دهد و سپس اين هزينه‏ها را از وي دريافت كند.

جواد سخدري ادامه داد: ادامه مدل سرمايه‎گذاري فعلي حداكثر رشد اقتصادي چهار درصدي براي ما خواهد داشت و بنابراين ساختار فعلي بايد تغيير كند و بخش خصوصي دغدغه‎مند بايد به اين حوزه ورود پيدا كند.

وی تصريح كرد: در صورت درست نبودن جهت سرمايه‎گذاري، منابع به سمتي هدايت مي‎شوند كه مشكلاتي از قبيل پديده ايجاد خواهد شد؛ پديده واقعا فرصت بود اما مديران آن نحوه مديريت فرصت را نمي‌دانستند.

اغتشاش در سرمایه‎گذاری به دلیل نبود استراتژی صنعتی

عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد نيز در بخشي از اين جلسه با بيان اين كه گزارش ارائه شده در خصوص فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري استان نشان دهنده وجود اغتشاش در اين حوزه است، خاطرنشان كرد: نبود استراتژي صنعتي در كشور باعث اين اغتشاش شده است.

سيدسعيد ملك‎الساداتي بر لزوم ورود بخش خصوصي به حوزه تعريف پروژه‎هاي سرمايه‎گذاري تأكيد و تصريح كرد: كميسيون سرمايه‎گذاري اتاق بايد براي طرح‌ها استاندارد خاصي تعريف كند و آن‌ها را به پروژه برساند.

مشاور کمیسیون سرمایه‎گذاری اتاق با تأکید بر این که دستگاه‎هاي دولتي با رويكرد فعلي در حوزه سرمايه‎گذاري به جايي نمي‎رسند، خاطرنشان كرد: بايد سطح سياست‎گذاري در وزارت صنعت ارتقا يابد و راهبردهاي سرمايه‎گذاري در كشور مشخص شود.

غفلت از بازار سرمایه

معاون سرپرست شعب بانك ملي در خراسان رضوي نيز ساختار فعلي سرمايه گذاري را نگاه به تجربه‎هاي گذشته دانست و افزود: براي جذب سرمايه بايد اولويت‎ها و استراتژي‎هاي ما مشخص بوده و سرمايه‎گذاري‎ها «كاربر» باشد.

حميد صفاي نيكو يكي از مشكلات اقتصاد كشور را بانك محور بودن آن دانست و اظهار كرد: بازار سرمايه را فراموش كرده ايم در حالي كه بانك بايد سرمايه را به بازار سرمايه هدايت كند.

وجود منابع کافی در خراسان رضوی

عضو هيات مديره صنايع پروفيل سينا شرق هم در اين جلسه با اشاره به اين كه در استان خراسان رضوي منابع به اندازه كافي وجود دارد، گفت: با اين حجم از منابع حتي به سرمايه‎گذاري خارجي هم نيازي نيست با این حال افسوس مي‎خوريم كه سرمايه‎گذاري‌ها به درستي صورت نمي‎گيرد.

بهزاد پژوم ادامه داد: بايد مشوق‎هاي سرمايه گذاري در نظر گرفته شود تا منابع از بانك‎ها خارج و در پروژه‎ها سرمايه‎گذاري شود.

عملکرد ناموفق ناشی از بخشی‎نگری دستگاه‏ها

رئيس كميسيون سرمايه‌گذاري و تأمين مالي اتاق بازرگاني هم در جمع‎بندي مباحث مطرح شده، عنوان كرد: منابع محدود و نيازهاي نامحدودي را در استان و كشور احساس مي‎كنيم كه دسترسي به همه آن‌ها ممكن نيست و بنابراين بايد مبتني بر مزيت‌هاي استان اقدام كنيم.

باقري شيروانی با تأكيد بر اين كه سرمايه‎گذار و مردم به عنوان ذي‏نفعان اصلي بايد به اولويت‎هاي اصلي سرمايه‎گذاري برسند، خاطرنشان كرد: تاكنون در اين زمينه موفق نبوده‎‌ايم زيرا هر ارگان و دستگاهي بر اساس منابع محدود و منافع بخشي خود اقداماتي را انجام داده‎اند كه در نهايت به رشد و توسعه نرسيده است.

باقري با اشاره به اين كه كميسيون سرمايه‎گذاري به دنبال شناسايي اولويت‌هاي سرمايه‎گذاري مبتني بر مزيت‌ها با ايجاد اجماع بين دستگاه‎هاست، تصريح كرد: با اين حال اتاق به تنهايي قادر به انجام اين كار نيست.

هدررفت بسیاری از منابع در استان

رئيس كميسيون سرمايه‎گذاري و تأمين مالي اتاق بازرگاني با بيان اين كه شايد در استان كسر منابع نداشته باشيم، افزود: اما هدررفت منابع زياد است.

باقري اضافه كرد: اتاق بازرگاني آمادگي دارد منابع لازم را براي انجام پروژه‎هاي تحقيقاتي در زمينه شناسايي فرصت‌هاي سرمايه‎گذاري تأمين كند؛ بايد يك بار اين فرصت‌ها و اولويت‎هاي سرمايه‎گذاري استان شناسايي شوند و همين منابع محدود را با اجماع در اين اولويت‌ها مصرف كنيم.

وی يادآور شد: تشكيل كميته سرمايه‎گذاري به تصويب هيات نمايندگان اتاق هم رسيده است و بايد در اين زمينه با سازمان‌هاي مربوطه به اجماع برسيم و ساز و كار اين كميته را مشخص كنيم.