نیمة پر و خالی عمل به وعده‌ها

پانزدهم شهریور ماه 1393 بود که رئیس دولت یازدهم، خراسان رضوی را به عنوان مقصد هشتمین سفر استانی خود انتخاب کرد و همراه با تمام اعضای هیئت دولت در سفری دو روزه به مشهد آمد؛ بهره‏وری بهتر از منابع آبی در همان سال و چهار سال آتی، بهره‎برداری از سه سد تا پایان سال 93 در استان، حل دو معضل بافت فرسودة اطراف حرم و حاشیه‎نشینی در شهر مشهد طی سه سال آینده، تکمیل و اجرا یا افتتاح 129 طرح عمرانی در سالهای 93 و 94 در استان، تکمیل خطوط راه‌آهن، برقی‌سازی خط آهن مشهد- تهران و گسترش خطوط متروی شهری و ... را می‏توان به عنوان تعدادی از وعده‎های روحانی در سفر به مشهد فهرست کرد.

تکمیل 381 پروژه مصوب در سفر استانی

129 مصوبه در قالب 794 پروژه دستاورد اولین سفر رئیس دولت تدبیر و امید، بعد از سفر سرنوشت‎ساز وی به خطة خراسان در خرداد 92، بود که اعتبار مصوب برای تخصیص این پروژه‎ها مبلغ 523 میلیارد تومان تعیین شد اما به گفتة مهدی سالیانی، مدیرکل دفتر فنی، امور عمرانی، حمل‏ونقل و ترافیک استانداری خراسان رضوی به دلیل محدودیتهای اعتباری و تنگناهای مالی نیاز اعتباری این طرحها برای تکمیل افزایش یافت؛ همچنین تاکنون از مجموع این پروژه‎ها 381 پروژه تکمیل شده و میانگین پیشرفت فیزیکی سایر پروژه‎های باقیمانده از محل مصوبات سفر هیئت دولت به استان بیش از 85 درصد است.

سدهای بار، ارداک، قره تیکان، بیمارستان خلیل‎آباد، بیمارستان حشمتیه سبزوار، کنارگذر رباط سفید و 15 مصوبه مربوطه به شرکت گاز از جمله پروژه‎هایی است که بر اساس اعلام روابط عمومی استانداری خراسان رضوی تکمیل شده و به بهره‎برداری رسیده است و به گفتة سالیانی در کنار این طرحها 44 پروژه تحرک‎بخشی به اقتصاد استان و 99 پروژه از محل اعتبارات مواد 10 و 12 قانون تنظیم مقررات و مدیریت بحران نیز در این مدت در خراسان رضوی به سرانجام رسیده است؛ 106 پروژة تأمین آب روستایی و 90 پروژه اجرای طرحهای هادی نیز از دیگر پروژه‎هایی است که از محل مصوبات سفر رئیس‎جمهوری در خراسان رضوی تکمیل شد؛ در مجموع تاکنون مبلغ 667 میلیارد تومان اعتبار ویژة مصوبات سفر استانی هیئت دولت در شهریور ماه 93 به خراسان رضوی پرداخت شده و علاوه بر این، به منظور تحقق وعده‏ها و تفاهمنامه‏های سفر نیز از محل اعتبارات تبصره 36 در سال جاری 613 میلیارد تومان در قالب اسناد خزانة اسلامی برای استان پیش‎بینی شده است.

بهره‎برداری از 11 پروژه در سفر اخیر

18 اسفند ماه بود که رئیس دولت یازدهم پس از سفر دو روزه و غیر رسمی خود در روزهای 11 و 12 آذر ماه، برای دومین بار در سال جاری و این بار به صورت رسمی به مشهد سفر کرد و در جریان این سفر یک روزه 11 پروژه با اعتبار 670 میلیارد تومان به بهره‎برداری رسید که این طرحها برای 8844 نفر اشتغال ایجاد کرده است؛ از جملة این پروژه‎ها می‎توان به افتتاح طرح توسعة بیمارستان امام رضا(ع) با اعتبار 225 میلیارد تومان و اشتغالزایی 3000 نفر، بهره‏برداری از شرکت تولید یراق‏آلات در و پنجرة دو جداره به ظرفیت 5500 تن در سال در زمینی به مساحت 42 هزار مترمربع در شهرستان سبزوار و اشتغالزایی 47 نفر با اعتبار 15 میلیارد و 200 میلیون تومان، افتتاح شرکت سرمایه‎‏گذاری صنایع مشارکتی در سبزوار با اشتغال 37 نفر و با اعتبار 22 میلیارد تومان، آغاز عملیات اجرایی آبیاری تحت فشار در 18 هزار هکتار از اراضی استان با اشتغالزایی 4500 نفر و اعتبار 87 میلیارد تومان، افتتاح شبکه  انتقال آب و آبیاری کم‎فشار در اراضی پایاب سد فریمان در سطح 1350 هکتار  با اعتبار هشت میلیارد تومان و اشتغالزایی 330 نفر، آغاز عملیات اجرایی طرح توسعة داروسازی دام و طیور با اشتغالزایی 430 نفر و اعتبار 135 میلیارد و 300 میلیون تومان، افتتاح ورزشگاه 5000 نفری قوچان با اعتبار 11 میلیارد تومان، افتتاح پست 132 کیلو ولت شهید رجایی مشهد و خط ارتباطی آن با هفت میلیارد و 400 میلیون تومان، افتتاح ساختمان سد چهچهه در شهرستان کلات با 74 میلیارد تومان اعتبار، افتتاح یادمان هنری شهیدان گمنام مشهد با 850 میلیون تومان و افتتاح دانشکدة تربیت‎بدنی و علوم ورزشی دانشگاه فردوسی مشهد اشاره کرد.

کمبود اعتبار برای پروژه‏های نیمه‏تمام

اگرچه آمار، ارقام و اطلاعات ارائه شده از سوی استانداری خراسان رضوی از تکمیل 381 پروژه از 794 پروژة مصوب سفر رئیس‎جمهور و نیز پیشرفت 85 درصدی سایر پروژه‏ها حکایت دارد با این حال بخشی از وعده‎های مسئولان بر زمین مانده است که از جملة آنها می‎توان به 1800 پروژة نیمه‎تمام استان اشاره کرد؛ به گفتة استاندار از ابتدای فعالیت دولت یازدهم از این تعداد 900 پروژه تکمیل شده و به بهره‎برداری رسیده و ظرف این چند ماهة باقیمانده از عمر دولت تدبیر و امید پروندة 400 پروژة دیگر نیز بسته خواهد شد با این حال همچنان 500 پروژه بر زمین خواهد ماند که بنابر اظهارات مسئولان استانداری کمبود اعتبار اصلیترین مانع بر سر راه تکمیل این پروژه‎هاست.

بحران آب

بهره‏وری بهتر از منابع آبی در همان سال و چهار سال آتی نیز از دیگر وعده‎های نخستین سفر رئیس‎جمهور بعد از انتخابات سال 92 به مشهد بود؛ حالا دولت یازدهم آخرین ماههای عمر خود را در حالی سپری می‎کند که مشکل کم‎آبی در خراسان رضوی به بحران آب تبدیل شده و این استان با یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب کسری مخازن آب زیرزمینی مواجه است و 30 شهر استان در وضعیت تنش آبی قرار دارند و با ادامة روند موجود 71 شهر استان با کسری جدی آب مواجه خواهند بود؛ البته در این زمینه نباید از برداشتهای بی‎رویه از منابع آبهای زیرزمینی به عنوان یکی از معضلات پیش روی دولت غفلت کرد.

عدم تخصیص اعتبارات به حاشیة شهر مشهد

ساماندهی حاشیة شهر مشهد یکی از وعده‎هایی بود که رئیس قوة مجریه سه سال پیش در سفر خود به خراسان رضوی مطرح کرد و پس از آن هم اعتباری 90 میلیارد تومانی برای این امر تصویب شد؛ در جریان سفر اخیر هیئت دولت به مشهد نیز محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در بازدید از حاشیة شهر مشهد از اختصاص 175 میلیارد تومان دیگر از محل اسناد خزانه برای ساماندهی حاشیة شهر خبر داد حذف جمله با این حال بدون تردید رفع معضل حاشیه‎نشینی در دومین کلانشهر کشور و پایتخت معنوی ایران نیازمند توجه ویژة متولیان امر و عزمی ملی است.

بافت فرسودة اطراف حرم

روحانی وعدة حل معضل بافت فرسودة اطراف حرم مطهر رضوی را هم در اولین سفر خود به مشهد مطرح کرد؛ حالا حدود سه سال از آن زمان می‎گذرد و به گفتة مسعودرضا مشرقی، مدیر ساماندهی بافت فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی شهرداری مشهد پروژة نوسازی بافت فرسودة اطراف حرم پس از گذشت حدود 20 سال از آغاز طرح، در مساحت 268 هکتار تنها 52 درصد پیشرفت فیزیکی دارد؛ این روند فرسایشی در بازسازی بافت فرسودة حریم رضوی زیبندة پایتخت معنوی ایران نیست و مشهد چشم‎انتظار اقدامی جدی در این زمینه است.

قطار برقی مشهد- تهران همچنان اول خط

برقی‎سازی خط آهن مشهد- تهران از دیگر وعده‏های رئیس دولت تدبیر و امید در سفر به مشهد بود و اگرچه این پروژه، 17 بهمن ماه سال گذشته با حضور روحانی وارد فاز اجرایی شد اما هنوز این پروژه در ایستگاه اول باقی مانده و اطلاعاتی در خصوص وضعیت و میزان پیشرفت آن در دست نیست؛ با این حال سعید محمدزاده، معاون شرکت راه‎آهن از تکمیل این پروژه در سال 1399 خبر داده است.