میزان سود و زیان

 نیمه شب هفتة گذشته، ماموران شهرداری دو لاین از چهار لاین خیابان توحید مشهد را برای افتتاح خط 3 بی.آر. تی نرده می‌کشند. صبح آن روز یعنی اول آذرماه، کسبة منطقه از فروشندگان ابزارآلات و پوشاک گرفته تا فروشندگان خواروبار به نشانة اعتراض در مقابل ساختمان شورای شهر تجمع می‌کنند. بنر بزرگی را در دست گرفته‌اند که روی آن نوشته شده: «به جای مردم تصمیم نگیرید، اجرای بی.آر.تی در خیابان کم عرض، ظلم مضاعف است به کسبه و اهالی»

توجیه افتتاح خط 3 بی.آر.تی و به‌طور کلی توسعة شبکة بی.آر.تی در مشهد حل مشکلات ترافیک و آلودگی هواست، اما طبیعتا اقشاری هم در این بین متضرر می‌شوند. به نوعی سود و زیان دو سویه را شاهدیم که در این مورد کاهش آلودگی هوا و ترافیک در کفة سود و زیان دیدن اقتصاد و معیشت عده‌ای از شهروندان در کفة زیان این میزان قرار گرفته است.

موضوع آلودگی هوا و کاهش ترافیک از دغدغه‌های اصلی و بسیار مهم ماست اما باید دید اجرای این طرح تا چه حد نتیجه‌بخش و عملی است؟

از طرفی وجود میله‌ها، دید نداشتن مردم به بازار و مشکل عبور از عرض خیابان و عدم ایجاد زیرگذر و یا روگذر، که از تبعات اجرای این طرح است، بازاریان خیابان توحید را به شدت نگران کرده است. حال که این طرح به مرحله اجرا نزدیکتر است تا منحل شدن، ما این سوال اصلی را مطرح کردیم که چه راهکاری برای تخفیف زیان کسبه وجود دارد؟ پاسخهای مسئولان را در ادامه می‌خوانید.

شهرداری و شورای شهر بهتر بود نظرخواهی کنند

رئیس اتاق اصناف مشهد با تاکید بر نظرخواهی از بخش خصوصی برای اجرای چنین طرحی می‌گوید: در خصوص اجرای هر طرحی که مربوط به اصناف و بخش خصوصی است و احتمال خسارت دیدن آنان وجود دارد، آن هم در این شرایط نامساعد اقتصادی، بهتر است نظر متولیان بخش خصوص نیز اخذ شود تا شاهد چنین تبعاتی نباشیم.

محمود بنانژاد تصریح می‌کند:  افتتاح خط 3 بی.آر.تی،  قطعا هزینه‌هایی را برای شهرداری مشهد داشته است، اما باید مسیر دسترسی به واحدهای تجاری آن منطقه نیز پیش بینی می‌شد، اکنون قطعا درآمد و هزینه‌های کسبه آن منطقه با مشکل مواجه می‌شود.

 وی با بیان این مهم که همة خطوط بی.آر.تی مشهد در وسط خیابان است اینکه در دو طرف خیابان خط بی.آر.تی راه اندازی شود، قطعا برای عده‌ای مشکل ایجاد می‌کند، می‌گوید:  باید حق و حقوق فضای تجاری را هم در نظر گرفت و امکان خط کشی و رفت و آمد از وسط خیابان را هم پیش بینی کرد.

بنانژاد ادامه می‌دهد: مثلا کسی که بخواهد از مغازه‌های خیابان توحید خرید کند باید خودرویش را کجا پارک کند؟ من بازهم تاکید می‌کنم که در اجرای این طرحها نباید یکطرفه تصمیم‌گیری شود.

رئیس اتاق اصناف مشهد با بیان اینکه متاسفانه چندین طرح از دورة گذشته شورای شهر تصویب شده که نیاز به اصلاحات دارد می‌گوید: خوشبختانه اعضای شورای شهر پنجم در این زمینه همراه ما هستند.

بنانژاد برای حل این مشکل پیشنهاد می‌کند: در خیابانهای نزدیک حرم رضوی از وسط خیابان میله کشی خط بی.آر.تی انجام شود نه از طرفین خیابان. وی با بیان اینکه عرض این خیابان هم کمتر از خیابانی مثل طبرسی نیست؛ تصریح می‌کند: قصد ندارم حوزة ترافیک و مدیریت شهری را زیر سوال ببرم اما به‌شرط اینکه پیامد اجرای هر طرح آسیب دیدن جدی به قشری خاص نباشد.  

وی خاطرنشان می‌کند: قیمت و اعتبار یک مغازه مشتری آن مغازه است، وقتی ما مشتری و مسیر دسترسی مشتری را از یک مغازه بگیریم عملا آن را از بین برده‌ایم.

بنانژاد در خصوص وعده‌های شهرداری برای حل این مشکل نیز می‌گوید: وعده‌های شهرداری درست و بجاست اما کی اتفاق می‌افتد؟ دو سال آینده که دیگر این مغازه‌ها با شرایط موجود ارزشی ندارند؟

وی با اشاره به نرده‌کشی در خیابان استقلال نیز می‌گوید: چرا قبل از اجرای تمام این طرحها شهرداری در ازای دریافت مبلغی به واحدها امتیاز تجاری داده است؟ هرچند شورای شهر و شهرداری فعلی نیز میراث‌دار یکسری اتفاقات گذشته است، اما مساله این است که در خیابانهای اصلی نباید امتیاز تجاری داده شود، ما هم به تبع آن مجبور به صدور پروانه هستیم. از این رو به فردی که چندین سال اعتبار کسب می‌کند،  یکباره می‌گویند این منطقه نباید تجاری باشد.

رئیس اتاق اصناف مشهد با انتقاد از نحوة شهرسازی در مشهد می‌گوید: متاسفانه ما مشهد را بدون برنامه بزرگ کردیم، این اتفاقات هم ناشی از عدم برنامه‌ریزی صحیح است. امیدوارم شهرداری طرح تفصیلی درستی را تعبیه کند، ما هم سعی می‌کنیم این موضوع پیش رو در خیایان توحید را مدیریت کنیم تا مشکل رفع شود.

 وی با بیان اینکه برای ما هم مسائل شهری و هم اقتصاد و کسب و کار اصناف حائز اهمیت است، می‌گوید: باید طوری رفتار کرد که هیچکدام از این دو دچار خسران نشوند.

اصناف حق دارند نگران کسب و کار خود باشند

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این خصوص می‌گوید: عده‌ای از کسبة خیابان توحید نسبت به اجرای این طرح معترض هستند. ما نیز معتقدیم مسئولان در حوزة خدمات شهری و شهرداری اگر می‌خواهند تصمیمی بگیرند که اصناف و بخش خصوصی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بهتر است از آنان نظرخواهی کنند، که موقع اجرا نیز با مشکل مواجه نشوند.

علی غفوری مقدم ادامه می‌دهد: در این مورد خاص نیز شاید اگر این هماهنگی قبلا صورت می‌گرفت می‌شد تدبیر مناسبتری اتخاذ کرد. کمااینکه این هماهنگی با ما و اتحادیه اصناف هم صورت نگرفته بود.

وی با بیان اینکه مشکل ترافیک و آلودگی هوا موضوع بسیار مهمی است و همه دستگاهها و از جمله اصناف باید برای حل و فصل آن همراهی کنند، می‌گوید: در تاثیر مثبت این طرح هم شکی نیست اما این موضوع را هم باید در نظر گرفت که باتوجه به شرایط اقتصادی کشور، اصناف ما حق دارند که نگران اشتغال و کسب و کار خود باشند.

غفوری مقدم ادامه می‌دهد: طی صحبتهایی که با اتاق اصناف مشهد داشتیم بنا شد نشستی را با اتحادیه‌ها برگزار کنیم تا مشکلات و مسائلشان را مطرح کنند و ما به نهادهای مسئول منتقل کنیم.

باید بررسی شود که این طرح تا چه میزان روی کسب و کار آن منطقه اثرگذار است.  در هر صورت باید تامل کرد و به یک نظر مشترک رسید.

الزام اجرای طرح خط 3 بی.آر.تی

عضو کمیسیون حمل و نقل شورای شهر مشهد نیز با بیان اینکه هنوز شورا برای تجدید نظر در این خصوص جلسه‌ای نداشته است، می‌گوید: هر تصمیم شورای شهر در این‌باره باید با خرد جمعی شکل بگیرد.

مسعود ریاضی تصریح می‌کند: اما معاونان و مدیران شهری در جلسه‌ای که با رئیس شورای شهر داشتند، سابقة این طرح و نیز نیاز یا عدم نیاز به اجرای این طرح را بررسی و مطرح کردند. در حقیقت ما متوجه شدیم برای اجرای این طرح الزام وجود داشته است.

وی خاطرنشان می‌کند: بر اساس مطالعات جامع ترافیک نیز دو بار اجرای این طرح مورد تایید قرار گرفته است، به طوریکه باید در دوره قبل اجرا می‌شده که متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.  

عضو شورای شهر مشهد ادامه می‌دهد: افتتاح خط 3 بی.آر.تی حتی پیوست مطالعات فرهنگی داشته است. مزایا و تبعات اجتماعی این طرح نیز همگی در کفه ترازو گذاشته شده و اینگونه برآورد شده که به مرحلة اجرا برسد.  

وی با بیان اینکه حل مشکلاتی مثل ترافیک، آلودگی هوا، حمل و نقل عمومی و... که شهر به آن مبتلاست تنها با شعار دادن شدنی نیست؛ می‌گوید: طبیعتا اجرایی شدن این طرحها علاوه بر در برگرفتن منافع عمومی ممکن است تبعاتی را هم در پی داشته باشد.

 ریاضی می‌گوید: برخی از کسبة آن منطقه ممکن است مشتریانشان را از دست بدهند که باید راهکار مناسب برای این مشکل هم ارائه شود؛ بر همین اساس پس از احداث این خط بازدیدهایی توسط شهردار از این منطقه صورت گرفته و دستور ساخت پارکینک بزرگی در نزدیکی آن محل صادر شده است.