لزوم بازنگری در نظام آموزشی

در این همایش که با حضور مسئولان عالی‌رتبه شهر و استان برگزار شد، ضمن رونمایی از «اولین طرح مهارت‌آموزی و اشتغال در کشور» و «تشکیل اولین مجمع خیرین توسعه و ترویج آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای خراسان رضوی» از مهارت‌آموختگان کارآفرین در استان تقدیر شد.

خراسان رضوی سرآمد در معرفی آموزش‌های مهارتی

معاون وزیر کار، رفاه و تعاون اجتماعی در نخستین همایش مهارت آموختگان کارآفرین در مشهد گفت: اطمینان دارم خراسان رضوی یکی از استان‌های سرآمد در معرفی آموزش‌های مهارتی به‌عنوان یک راه‌حل عاجل و اضطراری در شرایط کنونی کشور خواهد بود.

سلیمان پاک‌سرشت گوشزد کرد: در وضعیت فعلی کشور که با ابرچالش‌ها مواجه هستیم، نگرانی مشترک همة ما نظام آموزشی است که بنا بود در رفع مسائل به ما کمک کند؛ اما گویی خود نظام آموزشی نیاز به اصلاح و بهبود دارد.

وی ادامه داد: آموزش‌های مهارتی، راه‌حل جایگزین نظام آموزشی است که گویی به‌خوبی در راه‌حل‌های موجود در این زمینه تامل نشده است.  

پاک‌سرشت با بیان اینکه آموزش‌های مهارتی نه تنها لوکس و تداوم مدرک‌گرایی نیست و موجب بیکاری نمی‌شود، گفت: بلکه تاثیر به‌سزایی در زندگی شخصی و اجتماعی افراد خواهد داشت و صرفا محدود به مهارت‌های کسب‌وکار نیست.

رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور اضافه کرد: همچنین مهارت آموزی صرفا یک روش کار کردن نیست بلکه یک سبک زندگی است و ما باید بیاموزیم که این مهم، سبک فکر کردن و اندیشیدن است.

وی با اشاره به اهمیت مهارت آموزی بیان کرد: آموزش‌های مهارتی نه تنها ثمرات عینی دارد بلکه نخبگانی را پرورش می‌دهد که در کار خود سرآمد هستند و درنهایت می‌توانند تبدیل به یک کارآفرین و ثروت‌آفرین شوند.

رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور با بیان اینکه برخی خانواده‌ها هنوز مهارت‌آموزی در فنی و حرفه‌ای را مناسب نمی‌دانند، ادامه داد: متاسفانه این فرهنگ و طرز فکر درستی نیست، در همین راستا و در مقابله با این تفکر سعی داریم، در هفتة مهارت از مهارت‌آموختگان موفق و کارآفرین کشور تقدیر کنیم.

پاک‌سرشت خاطرنشان کرد: ما در امر مهارت‌آموزی نباید تنها به منابع دولت اتکا کنیم و باید خود نیز به دنبال راه حلی باشیم.

وی تصریح کرد: لازم است در همین راستا فرصتی را در اختیار مردم قرار دهیم زیرا جامعه می‌تواند در این مسیر خود را توانمند سازد.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: رتبة ایران در حوزه فعالیت‌های داوطلبانه و نیکوکاری در بین 139 کشور در سال 2017 ، در جهان هفدهم بوده و نیز در منطقه خاورمیانه رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.

خراسان رضوی در سال 96 جهش خوبی در حوزة اشتغال داشت

استاندار خراسان رضوی نیز در نخستین همایش مهارت آموختگان کارآفرین در مشهد گفت: خراسان رضوی گرچه همچنان  بیش از 220 هزار بیکار دارد اما در سال گذشته جهش خوبی در حوزة اشتغال داشت. سال 96 حدود 120 هزار اشتغال در استان ایجاد شد که حاصل همکاری و همدلی دولت، بخش خصوصی، دانشگاهیان و سازمان فنی‌وحرفه‌ای بود.

علیرضا رشیدیان،  ادامه داد: تحقق شعار «حمایت از کالای ایرانی» با افزایش مهارت در تولید و ارتقا کیفیت تولید همراه است. در این بین سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای رسالت سنگینی دارد. در این سال‌ها نیز همواره تلاش خوبی داشته است.

وی تصریح کرد: تمام تلاش‌ها در این حوزه نبایستی معطوف به مهارت‌آموزی باشد، زیرا اگر مهارت‌آموزی بدون توجه به نیاز‌‌های جامعه باشد نمی‌تواند باعث رفع معضل بیکاری شود.

استاندار خراسان رضوی با اشاره به فعالیت خیران در حوزه آموزش مهارتی گفت: باید از خیران حوزه آموزش مهارتی تقدیر کرد. دولت به تنهایی نمی‌تواند مشکلات حوزه آموزش فنی و حرفه‌‌ای را حل کند، بخش خصوصی نیز می‌تواند سهمی در حل این مشکلات داشته باشد.

رشیدیان با اشاره به میزان مشارکت برابر زنان و مردان استان در مهارت‌آموزی گفت:  یکی از نکات جالبی که در زمینة آموزش مهارتی خراسان رضوی و.جود دارد، مشارکت برابر زنان و مردان در مهارت‌آموزی است، این آمار حاکی از آن است که بانوان استان می‌توانند درگسترش تولید نقش مهمی ایفا کنند. از اینرو باید بستر‌های بازار کار را برای حضور بیشتر بانوان فراهم کنیم.  

سه انتقاد به نظام آموزشی کلاسیک

معاون اجتماعی، سیاسی و امنیتی استاندار خراسان رضوی نیز در این همایش گفت: از دهة هفتاد و هشتاد میلادی سه انتقاد کلی به نظام آموزشی کلاسیک در جهان وارد شده است.  سید جواد حسینی تصریح کرد: این سه انتقاد شاخص به سیستم آموزشی ایران نیز وارد است.  وی در توضیح انتقاد اول به این نظام آموزشی گفت: این سیستم آموزشی خلاقیت‌کش است، در نتیجه قدرت پردازش و خلاقیت را از دانش‌آموزان می‌گیرد.

معاون استاندار خراسان رضوی ادامه داد: انتقاد دوم به حافظه پرور و تئوریک بودن نظام آموزشی کلاسیک است. حسینی در بیان انتقاد سوم نیز گفت: سیستم آموزشی قرار بوده آسان‌ترین و سریع‌ترین راه برای تحرک اجتماعی و رفع نابرابری‌های اجتماعی باشد، اما گویی در عمل، نظام‌های آموزشی نتوانستند به این هدف برسند و  بیشتر موجب تثبیت و تشدید نابرابری‌های اجتماعی شده‌‌اند.

حسینی که خود دارای دکترای جامعه شناسی است با بیان اینکه آموزشگاه‌های سازمان آموزش فنی وحرفه‌ای ناقض هر سه انتقاد وارد به نظام آموزشی جهانی هستند، تصریح کرد: در حقیقت آموزش در این آموزشگاه‌ها نسبت به آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها خلاقانه‌تر است.

معاون اجتماعی، سیاسی و امنیتی استاندار خراسان رضوی در پایان با اشاره به دو رویکرد در شیوه مدیریتی سازمان آموزش فنی وحرفه‌ای خراسان رضوی گفت: رویکرد اول استفاده از منابع و امکانات دولتی و رویکرد دوم روی آوردن به امکانات بخش خصوصی برای پیشبرد هرچه بیشتر آموزش‌‎های مهارتی است.

فقدان نیروی کار مورد نیاز بازار، یکی از علل بیکاری

مدیرکل آموزش فنی وحرفه‌ای خراسان رضوی نیز در این همایش با بیان اینکه در حال حاضر ما با بیکاری مواجه هستیم و بخشی از علت این امر، فقدان نیروی کار مورد نیاز بازار است و افراد جویای کار مهارت موردنظر را ندارند گفت: توسعه پایدار منوط به آموزش‌مهارت‌های فنی و حرفه‌ای است.

افشین رحیمی گل‌خندان تصریح کرد:  دو دسته از افراد برای مهارت آموزی به ما مراجعه می‌کنند، اولین گروه کسانی که مهارتی ندارند و برای بدست آوردن شغل، نیازمند کسب مهارت هستند و دومین گروه افرادی که شاغل هستند و به دلیل نیاز به افزایش سطح مهارت خود بر اساس نیاز بازار و صنعت به ما مراجعه می‌کنند.

وی با بیان این مهم که بخش عمده‌ای از افراد مراجعه‌کننده به این مرکز، دارای تحصیلات بالای دانشگاهی هستند و توانایی کارآفرین شدن را نیز دارند؛ ادامه داد: ما باید افرادی را تربیت کنیم که کارآفرین باشند و بتوانند برای سایرین هم اشتغال‌زایی کنند.

رحیمی گل‌خندان تصریح کرد: ما علاوه بر آموزش‌های فنی، نیازمند کارآفرینی نیز هستیم که تاکنون این امر در سازمان با همیاری دو خیر، آقایان رضا حمیدی و علیرضا نبی، میسر شده است.

توجه به آموزش‌های مهارتی یک ضرورت است

رئیس هیات رئیسة انجمن مدیران صنایع خراسان رضوی نیز در این همایش با بیان اینکه با همراهی بیش از دو هزار و پانصد یاور، 52 سال است که در خدمت صنعت و کارآفرینی کشورم هستم، گفت: توجه به آموزش‌های مهارتی برای کشورمان یک ضرورت است.

رضا حمیدی ادامه داد: متاسفانه در اکثر فرآیندهای آموزشی ما برای اشتغال برنامه‌ریزی نشده است و فقط کسب مدرک مورد توجه است.

وی با انتقاد از بها ندادن خانواده‌ها به آموزش‌های مهارتی گفت: خانواده‌ها خجالت می‌کشند بگویند فرزند من تکنسین جوشکاری است، ولی به داشتن مدرک لیسانس او افتخار می‌کنند. این فرهنگ غلط را استعمار در مغز ما ایرانیان کاشت.

حمیدی خاطرنشان کرد: بهترین راهکار مبارزه با بیکاری، اعتیاد، فساد و تن‌فروشی، گسترش آموزش‌های مهارتی است. از این طریق می‌توان امید به زندگی را تقویت و زمینة رشد شخصیت جوانان و تشکیل خانواده و به‌تبع زندگی بادوام را سهل‌الوصول کرد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی، با اشاره به اینکه ترویج آموزش‌های مهارتی، خلاقیت و نوآوری را در کشور افزایش می‌دهد گفت: برخی از اقتصاددانان براین بارورند که افزایش بهره‌وری و کیفیت کالای ایرانی قابل رقابت با کالای خارجی، بیش از نفت برای کشور ایجاد ارزش افزوده خواهد کرد.

وی با تاکید بر اهمیت مبارزه با فرهنگ استعماری مدرک‌گرایی و تفهیم ارزش واقعی آموزش‌های مهارتی؛ گفت: باید طبق برنامة مدون و خردمندانه تدریجا از بودجة آموزش‌های تئوریک کسر و به بودجة آموزش‌های مهارتی در سه سطح تربیت کارگر ماهر، تکنسین و مهندس عملی توجه شود.

حمیدی تصریح کرد:  آموزشی که در 30 سال گذشته به یک جوان داده‌ایم مطلقا به درد صنعت امروز ما نمی‌خورد. ما نیازمند تکنولوژی به‌روزشده هستیم.

لازم به ذکر است رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در پایان این همایش با ارسال پیامی به مهارت‌آموختگان کارآفرین، خدمات آنان را گرامی داشت. متن این پیام به این شرح است:

امروزه کارآفرینی به‌عنوان یک راهبرد ملی برای دستیابی به موفقیت‌های اقتصادی، رفاه و برابری اجتماعی، رفع فقر، توسعه فرهنگ، خلاقیت و نوآوری، فرصت شناسی و ارزش‌آفرینی در کلیة جوامعی که هدف آنها ثبات در تمام زمینه‌ها است، نهادینه شده است. بدون شک این رویکرد می‌تواند زمینه‌ساز استفاده حداکثری از مزیت‌های رقابتی و استفاده با دید بهینه‌سازی از مزیت‌های نسبی باشد.

در سالی که از سوی مقام معظم رهبری سال «حمایت از کالای ایرانی» نامیده شده است، توسعه و بسط آموزش‌های مهارتی با همت والا و بی شائبه همة دست‌اندرکاران عرصة آموزش‌های فنی وحرفه‌ای محقق می‌شود که استفاده از ظرفیت‌های مختلف تمامی سازمان‌ها، ارگان‌ها و دانشگاه‌ها کلید پیشرفت این حرکت است. جوانان ایرانی ظرفیت‌های رشد خوبی دارند و همین مهم ارائه آموزش‌های مهارتی به این گروه را از اهمیت بسیار زیادی برخوردار کرده است. خیل عظیم جوانان فارغ التحصیل دانشگاهها که اکنون طالب شغل و ورود به بازار کار هستند، لزوم توجه به این حیطه را چندین و چند برابر کرده است.

جوانان باید بیاموزند که نوع جدیدی از زندگی، تحت عنوان زندگی کارآفرینانه در انتظار آنهاست. رشد و پیشرفت تکنولوژی، فضای کسب و کار را دگرگون شده و نیازهای جدید تعریف شده‌اند و نوع زندگی امروزه نیز تعریف دیگری پیدا کرده است.

امروزه کسب مهارت‌های جدید و کاربردی، بسط توانایی‌ها و ظرفیت‌های کارآفرینانه نیز می‌تواند قدم مهم دیگری در راه رفع مشکل بیکاری، حرکت به سوی تعالی اجتماعی، تغییر مثبت فرهنگ جمعی و استفادة بهینه از منابع باشد.

امید است، تمامی حرکت‌ها و برنامه‌ها و سیاست‌ها، با اولویت بومی‌سازی به سمت ایجاد اشتغال با ثبات پیش رفته و با استعانت از فرمایشات مقام معظم رهبری، استقلال کامل در همة زمینه‌ها به‌دست آید. موفقیت و کامیابی همه دست‌اندکاران عرصة کارآفرینی و مهارت‌آموزی را از درگاه خداوند توانا خواهانم.