رئیس جمهور آمریکا همزمان با دستور تحریمهای فلزی، هدف آن را کاهش درآمد خارجی ایران از محل صادرات فلزات اعلام کرد؛ صادراتی که او گفت ارزشش ۱۰ درصد کل صادرات ایران است. به عقیده کارشناسان اقتصادی، کنترل درآمد خارجی حاصل از فروش فولاد و مواد معدنی ایران، دشوار خواهد بود که دولت در شرایط خاص امروز کشور باید به پیشنهادهای تشکلها در جهت کمک به وضعیت صادرات اقلام تحریم شده و آسانسازی امر صادرات در کشور با جدیت تمام توجه کند.
خراسان رضوی با دارا بودن معادن بزرگ سنگ آهن در منطقه سنگان خواف و وجود مجتمع فولاد خراسان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد و مشتقات آن در کشور، از جمله استانهایی است که پس از تحریم صنایع فلزی تحت تاثیر قرار میگیرد.
به گزارش سازمان صمت استان، 1413 واحد تولیدی در حوزه صنایع فلزی خراسان رضوی شامل فولاد، خودرو و قطعهسازی، ساخت فلزات اساسی، محصولات فلزات فابریکی، ساخت ماشین آلات، تجهیزات و لوازم خانگی، بازیافت ضایعات فلزی و ریختهگری قطعات صنعتی فعال است. رئیس این سازمان خبر داده که عموما حجم قابل توجهی از محصولات صنایع فلزی خراسان رضوی در داخل مصرف میشوند.
براساس آمار، تولیدات منتخب صنایع فلزی طی سال گذشته بیش از 200 هزار دستگاه انواع یخچال و فریزر، 129 هزار تن انواع لوله و پروفیل، 91 هزار دستگاه خودروی سواری، 30 هزار تن انواع ظروف بستهبندی فلزی، 215 هزار دستگاه انواع کولر آبی، هشت هزار و 332 سازه ساندویچ پانل، 305 هزار دستگاه بخاری و آبگرمکن، 8000 دستگاه انواع موتور سیکلت بوده که برخی از اقلام آنها صادر نیز شده است.
برای بررسی تاثیر تحریمهای فلزی دولت امریکا بر خراسان به سراغ دولتیها و فعالان بخش خصوصی رفتیم تا ببینیم اصل ماجرا چیست و چه تدابیری باید اندیشیده شود؟
دو پروژه بزرگ معدنی پیشروی خراسان
علی رسولیان، معاون امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی معتقد است که تحریمها تاثیری در صنایع معدنی و فلزی ما نداشته و آمریکا همواره در تلاش است که ما در تامین قطعات مورد نیاز واحدهای صنعتی، ممانعت از فروش محصولات این واحدها تحریم کند اما آنچه که حائز اهمیت است، شرکتهای ما توانمند هستند و ما نیز روشهایی را داریم که در بازارهای جهانی حضور پیدا کنیم و قطعات مورد نیاز خود را تامین کنیم و بر اساس آمار و سوابق موجود، حتی وجود تحریمها مشکلی در تامین مواد اولیه و کالا نداشتیم.
وی ادامه میدهد: واحدهای صنعتی با حداکثر ظرفیت خود به فعالیت ادامه میدهند و صادرات خوب و تولید داخلی بالایی هم دارند و میزان تولید صنایع معدنی ما روبه افزایش است. به هر حال ممکن است سختیهایی را ایجاد کند اما امکان مقابله و مبارزه با این تحریمها وجود دارد که تاکنون نیز این کار را انجام دادهایم.
رسولیان به عدم تغییر در بازارهای صادراتی فولاد و صنایع فلزی خراسان تاکید و عنوان میکند: محصولات این حوزه به کشورهای همسایه و آسیای میانه صادر میشود با وجود تحریمها بازارهای ما تغییری آنچنانی نکرده و البته بخشی از فولاد خراسان داخلی سازی شده است.
به گفته معاون امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی، میزان پروانه بهرهبرداری طی یک سال گذشته افزایش پیدا کرده که بخش عمده آن در بخش معدن و صنایع معدنی بوده است. در سال جاری یک واحد 5 میلیون تنی کنسانتره امسال افتتاح خواهد شد و یک واحد گندلهسازی نیز در حال نهایی شدن است. چنین مسائل و پروژههایی نشان میدهد با وجود تحریمها نه تنها حجم تولید کاهش نیافته بلکه واحدهای دیگری به بهرهبرداری میرسد که قطعا در نهایت افزایش تولید نیز خواهیم داشت.
رشد صنایع خراسان حتی با تحریم
«صنایع فلزی استان به لحاظ تامین مواد اولیه خودکفا هستند و تحریمها بر این صنایع در استان تاثیر زیادی نخواهد داشت.» راضیه علیرضایی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی به این مساله تاکید کرده و میگوید: طبیعتا در دوران تحریم در برخی ظرفیتها دچار مشکل خواهیم شد اما با این حال در چند سال اخیر ظرفیتهای جدیدی ایجاد شده که مبتنی بر مواد اولیه داخلی است؛ یعنی پتانسیل حوزه معدن و صنایع معدنی. با ایجاد این ظرفیت طی 5 سال اخیر، ارزش تولیدات صنایع معدنی استان تنها در سال 97 به حدود 13 هزار میلیارد تومان میرسد که هنوز هم امکان رشد دارد.
وی ادامه میدهد: صنایع فلزی خراسان رضوی از نظر قدمت و تجربه جزو صنایع توانمند استان به شمار میروند. اغلب واحدهای تولیدی فلزی استان میتوانند مواد اولیه خود را از داخل کشور تامین کنند و این صنایع مشتریهای خاص خود را داشته و تحریمها آنها را دچار مشکل زیادی نمیکند.
علیرضایی با اشاره به تحریمها و اثر آن بر اقتصاد کشور و استان تصریح میکند: تحریم در چند حوزه بر ما اثرگذار است. یک مورد، در حوزه تامین مواد اولیه و قطعاتی است که از خارج، مخصوصا کشورهای پیشرفته وارد شده و یا تحت لیسانس تولید میشود. در این راستا تلاش میکنیم با کشورهایی که روابط خود را با ما حفظ کردهاند، رابطه داشته باشیم.
احمدی سلیمانی: ما زمین نمیخوریم
واضح است که هدف آمریکا ایجاد تنش در حوزههای ارزآور برای ایران پس از تحریمهای نفتی است؛ سیدحسین احمدی سلیمانی، مدیرعامل مجتمع فولاد خراسان، معتقد است که صنایع معدنی و فلزات یکی از صنایع اساسی و بنیادی هر کشوری محسوب میشود، یعنی با تغییر در شاخصهای این حوزه، در GDP و اقتصاد آن کشور تاثیراتی را به همراه خواهد داشت و یکی از ستونهای اصلی اقتصاد است و در کشور ما حرف اول با نفت و سپس با صنایع معدنی و فولاد است.
به گفته وی، ایران در منطقه خاورمیانه از منظر فولاد و صنایع معدنی جز کشورهای صاحب نام است که بالغ بر 2 میلیارد دلار درآمد صادراتی برای ما دارد. گفتنی است که در فولاد و صنایع معدنی، بومیسازی مطلوبی روی داده است.
16 اردیبهشت ماه سال گذشته بود که با سفر روحانی به استان، طرح گندلهسازی فولاد خراسان افتتاح شد؛ این واحد با ظرفیت تولید سالانه 2.5 میلیون تن گندله سنگ آهن، برای اجرای آن توسط بخش خصوصی 5590 میلیارد ریال شامل 44 میلیون یورو و سه هزار و 390 میلیارد ریال سرمایه گذاری شده که به گفته احمدی سلیمانی، ظرفیت این مجموعه به دو برابر رسید و زنجیره تولید فولاد در خراسان تکمیل شد. همه این توسعهها توسط پیمانکار و سازندگان داخلی انجام شده و البته برخی تجهیزات خارجی دارد که به لحاظ اقتصادی نمیتوان آن را تولید انبوه کرد چراکه باید سفارش داشت.
مدیرعامل مجتمع فولاد خراسان به این مساله که در مورد تحریمها باید گفت که جدی هستند و معدن و صنایع معدنی باید خود را برای روزهای بسیار دشوار آماده سازد، اشاره و عنوان میکند: اما به این معنا نیست که تحریمها ما را به زانو در میآورد چراکه در زمینه بومیسازی و ساخت داخل، مهندسی و شرکتهای دانش بنیادی داریم که به این زمینه ورود پیدا کردند. در این راستا، نگاه ما به سازندگان و تامین کنندگان داخلی است
عضو هیات رئیسه انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور میگوید: جشنواره و نمایشگاهی را برگزار میکنیم که اولین آن در اسفندماه سال گذشته برپا شد. ارز مورد نیاز خود را باید از محل صادرات خود تامین کنیم و تامین مواد مورد نیاز از راه دریایی دشوار شده و تعداد حملونقل دریایی کاهش یافته و از سویی دیگر، کانال نقل و انتقال مالی مسدود و محدود شده که برای گذر شرایط فعلی به سمت معاملات تهاتری رفتیم. بنابراین به سمت مراوادت تجاری با کسانی رفتیم که میتوانند با آنها تهاتر کنند یعنی کالای مورد نیاز خود را در مقابل اعطای کالایی دیگر دریافت و قیمت آن را بالانس میکنیم؛ البته سیاست وزراتخانه صمت و بانک مرکزی نیز این روش است.
اگر به مساله چالشها در فولاد و صنایع معدنی بپردازیم، اولین آن تحریمهاست؛ اگرچه چالشی که یک جنگ اقتصادی است و تبدیل به نبرد تن به تن شده در حالیکه میتواند به یک فرصت تبدیل شود. احمدی سلیمانی در اینباره ادامه میدهد: یکی از چالشهای ما در زمینه ارسال کالا از بارگیری آن از طریق کشتی گرفته تا افزایش روز افزون هزینه بیمه و تعرفهها است. از سوی دیگر کالایی در خارج خریداری شده اما کشتیها حاضر به بارگیری کالا در مقصد ایرانی نیستند. تمام این معضلات کمرشکن و سنگین است اما با این حال تاریخ نشان داده که در شرایط سخت و طاقت فرسا است که مدیریت خود را نشان میدهد و انسانها خودساخته میشوند، آنجاست که بحرانها و چالشها تبدیل به فرصت میشود.
صنایع معدنی و فولاد یکی از مصرفکنندگان عمده حمل و نقل است؛ وی عنوان میکند: یکی از بزرگترین مشتریهای حملونقل ریلی، این صنایع هستند اما به دلیل تحریمها، واردات قطعات لوموکتیوها محدود شده و درخواستها به سمت حملونقل جادهای رفته که به طور ناگهانی قیمتهای آن افزایش یافته است. به هر حال ناامید نیستیم و در چنین فضایی که در حال جنگ هستیم، فولاد خراسان بالغ بر4000 نفر شغل مستقیم اضافه کرده و 10 درصد مالیات این استان را پرداخت میکند، یک ریال هم معوقه بانکی، مالیاتی و کارگری ندارد. بهترین زندگی را برای کارگران خود فراهم کرده و بهترین منازل تعاونی مسکن برای کارکنان خود ساخته است.
عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد با اشاره به اینکه صادرات این عرصه شمش فولادی و میلگرد است، میافزاید: میلگرد محصول نهایی است که در گذشته به عراق، افغانستان و پاکستان به صورت ریالی صادر میشد چراکه سیستم نقل و انتقال پولی در عراق و افغانستان با بانک مرکزی ما لینک نیستند و تجار آنها ترجیه میدهند که ریالی خریداری کنن اما با این مصوبه بانک مرکزی از نیمه دوم سال گذشته فروشهای ریالی را متوقف کردند، پای فولاد خراسان و ذوب آهن اصفهان از این عرصه صادراتی خارج شد البته به کشورهای آسیای میانه همچون ترکمنستان و قزاقستان صادرات محدود میلگرد داریم اما صادرات عمده ما به سمت شمش فولادی رفته که به کشورهای جنوب شرقی آسیا همون مالزی، اندونزی، تایلند و غنا و در یک مقطع زمانی کشورهای عربی عمان و امارات به شکل محدود انجام میشود. در کسبوکار خود در دوران تحریم مجبور هستیم با شرکتهایی کار کنیم که با آمریکا مراودات تجاری ندارد.
احمدی سلیمانی در پاسخ به این سوال که «صنایع معدنی در استان ما نو پا به حساب میآید، با وجود این تحریمها آینده آن چه خواهد شد؟ چطور میتوان با این شرایط بحرانها را کنار زد؟» میگوید: پاسخ به این سوال سخت است؛ نمیتوان مایوسانه صحبت کرد، سرنوشت این صنعت، سالهای پیچیده، چالشی و ریسک بالا پیشرو دارد اما از آنجایی که در این بخش تحولاتی در این بخش در کشور شکل گرفته و چون از مزیتهای گرانبهایی همچون انرژی، مواد معدنی و نیروی متخصص برخوردار هستیم، با یک سرعت ملایمتری به مسیر خود ادامه میدهیم و معتقد هستیم، ما زمین نمیخوریم البته نمیتوان بلندپروازی کرد و تلاشمان باید برای حفظ و پایداری در این وضع موجود باشد.
از مجموعههای کوچک و متوسط داخلی حمایت شود
معدن و صنایع معدنی ما کماکان از لطف دورههای پیشین تحریمها بینصیب نماند و از فعالان آن میشنیدیم که تحریمها در امور خلل ایجاد کرده و ترامپ با تحریم فلزات ایرانی و فولاد جدید خود تنها قصد تاثیرگذاری منفی بر اقتصاد ایران را دارد. البته جالب است بدانید که در یک هفته پس از اعلام ضربالاجلش، روند تغییرات قیمتی در بازارهای فولاد و فلزات متفاوت بوده و به نظر میرسد آنقدر که انتظار میرفت، تابع تحریمها نبوده است. مرتضی کرامت، رئیس خانه معدن خراسان رضوی، با بیان اینکه این حوزه در زمینه مبادلات مالی خود به خود عوارض اولیه وارد شده بود، میگوید: امکان معاملات بزرگ در برخی موارد با مشکل مواجه شده بود و تحریمهای جدید قطعا کار را سختتر میکند اما تاثیر خیلی قابل مشهودی را ایجاد نمیکند.
وی به راهحل برونرفت از این تحریمها اشاره کرده و میگوید: باید به دنبال مشتریانی برویم که مجموعه کوچک و متوسطی هستند به طوریکه عوارض تحریمهای آمریکا به سراغ آنها نمیرود و میتوانند مبادلات تجاری خود را با ما ادامه دهند. یک راهکار مهم برای مشکلات تحریم همکاری گسترده مجموعههای کوچک و متوسط داخلی با خارجی در حوزه سرمایهگذاری، راهاندازی مجموعههای صنعتی و معدنی و فروش و بازرگانی است.
انتظار میرود سیاستگذاری در حوزه معادن و صنایع معدنی به سمت حمایت از مجموعههای کوچک و متوسط رود، کرامت به این مهم تاکید و تصریح میکند: فعالیتهای وزراتخانه صمت و سایر دستگاههای متولی باید بهنحوی باشد که چنین شرایطی را تسهیل کنند که سرمایه گذاران کوچک و متوسط خارجی در حوزه مختلف صنعت معدن و تجارت ما فعالیت کنند.
رئیس خانه معدن خراسان رضوی عنوان میکند: بخش عمده محصولات تولیدی در این حوزه به ویژه در فولاد و سنگ آن مصرف داخلی دارد و اگر تحریک مصرفی در داخل ایجاد کنیم، چه در حورزه ساخت و ساز و چه صنایع بالا دستی، میتوان از مزایایی همچون افزایش اشتغال و... بهرهمند شد اما به هر حال در تمام موضوعهای اقتصادی نمیتوان تاثیر منفی تحریمها به ویژه در خراسان را انکار کرد چراکه از منظر صنایع معدنی و فلزی استانی مهمی است؛ این امر یک همت مضاعفی را برای مسئولان در جهت تسهیل امور میطلبد.
| چرا تنها کاندیدای اتاق مشهد رای نیاورد؟ |
|---|
| رونمایی از کلید دار جدید اتاق مشهد |
| ترمز تورم مسکن در مشهد |
| موانع بزرگ مبادلات مهندسی |
| فرصت رونق هتلهای مشهد |
پیام شما با موفقیت ارسال شد .