صدای پای مافیای واردات پوشاک

اما امروز باز زمزمه هایی از آزاد شدن واردات پوشاک از مناطق آزاد به گوش میرسد؛ اجازه واردات بیش از 500 میلیون دلار کالا از این مناطق صادر شده و به گفته فعالان صنعت پوشاک، با صدور این مجوز  باز هم شاهد واردات بی‌رویه در این بخش خواهیم بود و با ابلاغ این بخشنامه، چرخ صنعت پوشاک از حرکت می‌ایستد.

شهریورماه امسال بود که خبر تبدیل شدن سرخس به منطقه آزاد و تصویب شدن آن در هیات دولت منتشر شد اما به گفته سعید امیر احمدی، روابط عمومیمنطقه ویژه اقتصادی سرخس، این اتفاق روی نداده و از این منطقه بیشتر صادرات انجام می‌شود تا واردات. با این حال اگر هم قرار است منطقه آزاد شود، ممکن است که واردات پوشاک صورت گیرد. و به هرحال خراسان رضوی هم جزو استانهایی می‌شود که دارای منطقه آزاد است و تبعات هرگونه تصمیم‌گیری برای آزاد شدن واردات کالاهای مختلف از این مناطق دامنگیر این استان هم خواهد شد.

سه هفته پیش غلامعلی رخصت رئیس کمیسیون صنعت اتاق مشهد به این اتفاق و بخشنامه انتقادی جدی کرد و در جلسه این کمیسیون گفت: «صنعت پوشاک قریب به 40 سال گرفتار قاچاق بود و 4 ماه است که این مشکل تا حدی مرتفع شده و واحدهای صنعتی نساجی جان دوباره ای گرفته اند اما با صدور مجوز واردات پوشاک از طریق مناطق آزاد، باز هم شاهد واردات بی رویه در این بخش خواهیم بود و این باعث تعطیلی واحدهای نساجی طی یکی دو ماه آینده می شود».رخصتمعتقد است که ابلاغ بخشنامه مربوط به مجوز واردات به مناطق آزاد توسط وزیر صمت،  اقدامی کاملا غیرکارشناسانه است که اجازه واردات به مناطق آزاد تا ۵۲۸ میلیون دلار را می‌دهد. او به دنیای اقتصاد میگوید: قرار شده این میزان به صورت سهمیه میان مناطق آزاد تقسیم شود و به نوعی دولت به آنها یارانه می‌دهد. در حقیقت علیرغم نظر کارشناسان وزارت صنایع، آقایان معاون اول رئیس جمهور و وزیر صمت تاکید بسیاری بر اجرایی شدن آن داشته اند. البته این بخشنامه با فشار برخی نمایندگان مجلس در آن مناطق به تصویب رسید و شاید گمان می‌کنند که ما مناطق آزاد تجاری را بنا کرده‌ایم که مردم از آنجا کالای ارزان بخرند و خوشحال باشند.

رسالت مناطق آزاد از یاد رفته

رئیس کمیسیون صنعت اتاق مشهد با بیان اینکه قرار نبود مناطق آزاد بارانداز اجناس بی‌کیفیت خارجی باشند، تصریح میکند: در حقیقت مسیر مناطق آزاد کلا منحرف شده است؛ مناطق آزاد باید بر اساس رسالت خود، مناطقی برای فروش تولیدات داخلی می‌بودند و ۵۰ درصد کالاهای تولیدی از آنجا صادر و مابقی آن با رعایت قوانین و مقررات و ضوابط وارد سرزمین اصلی می‌شد.

وی با بی کیفیت خواندن پوشاک وارد شده از مناطق آزاد، اظهار میکند: بسیاری از پوشاکی که از مناطق آزاد وارد می‌شوند، برندهای خارجی هستند که ۵ الی ۶ سال پیش تولید شده و طی ۲ الی ۳ دوره در فروشگاه‌ها و حراجی‌هایشان به فروش نرسیده است. پس از آن، به صورت کیلویی توسط افراد قاچاقچی خریداری شده و از طریق مناطق آزاد وارد کشور می‌شوند.

رئیس کمیسیون صنعت اتاق مشهد می‌گوید: واردات ۵۲۸ میلیون دلار کالا از این مناطق، با توجه به اینکه قیمت آنها یک پنجم قیمت واقعی است، حدود ۲ میلیارد دلار هزینه دربرداردو بیش از ۷۰ درصد آن در تهران، شیراز، مشهد و برخی دیگر از  شهرها به فروش می‌رسد.

وی عنوان می‌کند: در حقیقت قاچاق به طور رسمی و هدایت‌شده در حال وقوع است. هر منطقه آزادی که به لیست این بخشنامه اضافه می‌شود، باید بیشتر نگران بازارهای خود باشیم زیرا یک مرکز قاچاق به لیست افزوده می‌‌شود. البته مناطق سرخس و سایر مناطق مرزی استان ما نواحی برای قاچاق پوشاک نیستند و بیشتر از کیش، قشم و ارس وارد می‌شوند.

اوضاع ناب‌سامان بازار پوشاک و کاهش 50 درصدی تولید نسبت به پارسال                   

رخصت با بیان اینکه جریان واردات پوشاک بازار داخلی را به شدت تحت الشعاع قرار داده، میگوید این اتفاق تولیدکنندگان را گرفتار کرده و به عبارتی، اشتغال کشور را در زمینه دوخت و دوز تهدید می‌کند. تولید پوشاک استان در سال جاری حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است و هنگامی که میزان تولید یک واحد پوشاک کاهش یابد، هزینه تمام شده افزایش پیدا خواهد کرد و دیگر امکان رقابت در بازار وجود ندارد.مجوز واردات به مناطق آزاد یعنی دور زدن قانون

محسن مرادی، نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک مشهد هم می‌گوید: نمی‌دانم با چه حساب و کتابی اجازه واردات بیش از ۵۰۰ میلیون کالا را از مناطق آزاد صادر می‌کنند؛ این موضوع در واقع دور زدن قانون است و با این نوع مجوز دیگر ممنوعیت وارداتی وجود ندارد. با این تصمیم، واردات در دست عده‌ای خاص است و فروشندگان از مناطق آزاد کالا را خریداری می‌کنند. با اجرایی شدن این مصوبه به فعالان این حوزه آسیب بسیاری وارد شده و به ورشکسته شدن نزدیک می‌کند. چون صنعت پوشاک به پارچه وابسته بوده و پارچه نیز تابع ارز آزاد است، هزینه تمام شده بسیار بالا خواهد بود و علاوه بر هزینه‌های جاری، توان رقابت با کالاهای ترکیه و چین کاهش پیدا خواهد کرد.

مرادی با تاکید بر اینکه خراسان رضوی به ویژه مشهد یکی از قطبهای تولید پوشاک کشور است، اظهار می‌کند: خراسان نسبت به سه استان همجوار ما، تولید بهتری دارد اما نسبت به تهران عملکرد کمتری دارد. واحد‌های صنعتی پوشاک نسبت به واحدهای صنفی بیشتر به سمت ورشکستگی سوق داده می‌شوند زیرا تعداد نیروی کار و تجهیزات آنها بیشتر است، وامهای بیشتری از بانکها گرفته اند و به بانک‌ها بدهکارترند؛ اما واحدهای صنفی کوچک هستند و راحت‌تر از نظر مالی می‌توانند شرایط را کنترل کنند. البته اینکه دقیق بگوییم، چه تعداد واحد تولیدی پوشاک در استان و مشهد داریم، نمی‌توان رقم دقیقی ارائه کرد زیرا با وضع کنونی، اکثرا به صورت زیرزمینی کار می‌کنند.

 از حرف تا عمل راه دراز است

احمد سزاوار بندی مدیرعامل تولیدی پوشاک تکتم، با بیان اینکه تولیدی های بزرگ پوشاک که سابقه صادرات هم دارند امروز برای تامین مواد اتولیه مورد نیاز خود دچار مشکل شده اند، میگوید:  تولید ایرانی اگر حمایت و تقویت شود، می‌تواند صادرات چشم‌گیری را به سراسر دنیا داشته باشد. وضعیت کنونی به گونه‌ای شده که ۴۹۰ نیروی کار به ۸۰ تا ۱۰۰ نفر رسیده و بهترین ماشین‌آلات ما خاک می‌خورند.

وی می افزاید: از حرف تا عمل مسئولان فاصله است؛ آنها می‌گویند واحدها را احیا کردیم و هزاران سخن دیگر، اما همان واحدهای احیای شده را  به ما نشان دهند. چرا نخواهیم تولید کنیم، اینجا وطن ماست‌. هم اکنون روبه‌روی کارخانه ما فروشگاهی باز شده که شبانه از درگهان قشم جنس می‌آورد. نه بیمه و مالیات می‌دهد و نه تولید، ارزش افزوده و بدهی‌ دارد.

 واردات برندهای شاخص باید صورت گیرد

جواد حسین‌پور حجار، مدیرعامل تولیدی پوشاک اطمینان مشهد از کسانی است که: با ممنوعیت واردات ۱۰۰ درصدی پوشاک مخالف است؛ او میگوید: بهتر است پوشاک از مجاری قانونی و با برندهای شاخص و شناسنامه‌دار وارد شود یعنی اصطلاحا مانع ورود پوشاک فله‌ای و کیسه‌ای شوند. اینکه قاچاقچی پوشاک استوک چین، سریلانکا و بنگلادش را از مجاری غیرقانونی وارد کشور کند، وضعیت وحشتناکی به وجود می‌آورد. اما در چارچوب قانون واردات برندهایی ایتالیایی و مانند آن می‌تواند مفید واقع شود چرا که یک سر و گردن از برند های داخلی بهتر هستند و می‌تواند باعث رشد برندهای داخلی شود.

وی اضافه می‌کند: واردات کالای بی‌کیفیت توهینی به شعور مخاطب محسوب می‌شود اما اجازه واردات به مناطق آزاد به نوعی دور زدن قانون است؛ وقتی کالای خارجی وارد مناطق آزاد و از آنجا وارد کشور می‌شود و با واردات فرقی ندارد.

«در مشهد ۱۰ کارخانه پوشاک که ظرفیت اشتغال هر یک از آنها به دست کم ۱۰۰ نفر برسد، نداریم»؛ مدیرعامل تولیدی پوشاک اطمینان مشهد با بیان این مهم اظهار می‌کند: دلیل آن هم شرایط بد اقتصادی است و نمی‌توان حق بیمه و... را پرداخت کرد که دلیلی شده همه به سمت کارگاه‌های زیرزمینی و کوچک رو بیاوردند و با این نوع کارگاه‌ها نمی‌توان با رقیب‌های جدی رقابت کرد. تا زمانی که ۱۰ کارخانه صنعتی تولید پوشاک برند و شاخص نداشته باشیم حال پوشاک استان خوب نخواهد بود. البته وضعیت صنایع پوشاک خراسان رضوی نسبت به سایر استان‌ها بهتر است و در واقع بعد از تهران مشهد رتبه دوم را به خود اختصاص ‌می‌دهد.

  ورود دوباره مافیا به حوزه پوشاک

علی واعظ مدیر برند مانتو بلوط  هم در پاسخ به این سوال که آیا فعالان اقتصادی به خوبی از ممنوعیت واردات پوشاک در ماههای گذشته استفاده کردند، میگوید: جواب هم مثبت و هم منفی است؛ از دیدگاه مثبت، پیشرفتهای بسیاری داشته و تولیدکنندگان شرایطی را فراهم کردند که بتوانند پوشاک کشور را به طور کامل تامین کنند اما از دیدگاه منفی، دولت با وضع قانون ممنوعیت واردات پوشاک، تمام وظیفه خود را به خوبی انجام نداده‌ چراکه باید خودکفایی در زمینه پوشاک را نیز در نظر گرفت و به ظرفیت کامل این مقوله در راستای تامین پوشاک کشور توجه کرد.

مدیر برند مانتو بلوطوضع قانون ممنوعیت واردات را یکی از دستاوردهای سال ۹۸ می داند و میگوید: اگر این قانون به خوبی انجام نشود، همین دستاورد را هم از دست خواهیم داد و اعتماد تولیدکنندگان به دولت برای همیشه از بین می‌رود. از سوی دیگر، این حوزه دوباره به دست مافیا می‌افتد.

واعظ اضافه می‌کند: آزادسازی واردات پوشاک از مناطق آزاد توجیهی ندارد؛ کشورهای آسیای میانه و چین سرمایه‌گذاری‌های کلانی در زمینه پوشاک انجام دادند اما غالبا از کیفیت بالایی برخوردار نیستند و با وارد شدن پوشاک آنها، تنها تولیدکننده ایرانی آسیب می‌بیند چراکه این کشورها تولیدکنندگان خود را حمایت می‌کنند و از طرف دیگر، تولیدکننده ایرانی توان رقابت با آنها را ندارد.