نمره پاسخگویی مدیران اقتصادی در سال 98

خبرنگاران اقتصادی اغلب برای انتشار گزارشهای اقتصادی خود، نیازمند استعلام برخی ادعاها و آمارها و دستیابی به پاسخ سوالاتی هستند که تنها از عهده مسئولان دستگاه‌های دولتی برمی‌آید، اما گاهی دسترسی به یک مدیر دولتی چالش اصلی و بزرگ برای خبرنگاران است. اولین گرفتاری خبرنگار برای دستیابی به این اطلاعات، کاغذبازی و بوروکراسی اداری است که باید هفت خوان رستم را بگذراند. با این حال، گاهی با وجود گذراندن مراحل مختلف، نمی‌تواند آن پاسخی را که مدنظرش بوده را بدست آورد و دستش در پوست گردو مانده است.

دنیای اقتصاد سال گذشته برای اولین بار میزان پاسخگویی مدیران دستگاه‌های اقتصادی خراسان رضوی به خبرنگاران را بررسی کرد. امسال هم این بررسی را انجام دادیم تا ببینیم نسبت به سال گذشته چه تفاوتی کرده است.

دغدغه اصلی خبرنگاران اقتصادی پاسخگویی صریح و شفاف است؛ در این ارزیابی نظر خبرنگاران، دبیران سرویس اقتصادی و حتی سردبیران مطبوعات و خبرگزاریها را جویا شدیم. در ابتدای امر همچون سال گذشته شاخصه‌هایی را در نظر گرفتیم که به ترتیب، «کیفیت پاسخگویی»، «ارجاع به معاونان و روابط عمومی»، «استقبال از خبرنگار برای مصاحبه»، «میزان اطلاعات مدیران اقتصادی در حوزه کاری مربوطه» و «میزان دسترس بودن و پاسخگویی تلفنی» است.

در ادامه به بخشی از نظرات خبرنگاران مطبوعات و خبرگزاریهای گوناگون درباره «رضا جمشيدي» رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، «حسین امیررحیمی» مدیرکل امور اقتصاد و دارایی، «محمدرضا مس فروش» رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت، «سیدمحسن نظام خیرآبادی» مدیرکل تامین اجتماعی، «یحیی یعقوب‌نژاد» مدیرکل امور مالیاتی، «علی رسولیان» معاون اقتصادی استاندار، «امید جهانخواه» ناظر گمرکات، «علیرضا جمیع» مدیرکل استاندارد و «حسن مونسان» دبیر شورای هماهنگی بانک‌های خراسان رضوی می‌پردازیم.

آیا مدیر سازمان صمت خراسان رضوی پاسخگو است؟

در لیست مدیران اقتصادی، آقای مس فروش از جدیدترین مدیران است که بر کرسی ریاست سازمان صمت خراسان رضوی نشسته و جایگزین راضیه علیرضایی شده است. یکی از فعالان اصحاب رسانه درباره او می‌گوید: پیدا کردن او دشوار است و کوتاه پاسخ می‌دهد اما به مراتب بهتر از خانم علیرضایی است. گاهی به طور مستقیم پاسخ می‌دهد اما در بیشتر موارد به معاونان و روابط عمومی او ارجاع داده می‌شویم.

خبرنگار دیگری عنوان می‌کند: هنگامی که با خانم علیرضایی تماس می‌گرفتم، یا در حال ورود یا خروج از جلسه ای بودند یا پیامک ارسال می‌کردند که در جلسه هستم اما آقای مس فروش پاسخگو هستند.

بیشتر خبرنگاران بر این مساله که آقای مس فروش در اکثر مواقع به روابط عمومی و معاونان خود ارجاع می‌دهد تاکید کردند؛ گرفتار بودن او را دلیلی بر پاسخگو نبودن ایشان دانستند اما معتقد هستند که او سوالات را بی پاسخ نمی‌گذارد؛ آن هم به واسطه روابط عمومی خود. البته به عقیده خبرنگاران، روابط عمومی ایشان از فعالترین و پیگیرترین روابط عمومی‌هاست.

یکی از اهالی رسانه معتقد است که معمولا مدیران اقتصادی به حوزه خود مسلط هستند اما تجربه او در مورد سازمان صمت ثابت کرده که پاسخ‌هایی که از معاونان آقای مس فروش می‌گیرد، بهتر از ریاست سازمان است.

بهترین و بدترین مدیران در پاسخگویی به خبرنگاران

به گفته خبرنگارانی که در این نظر سنجی شرکت کرده اند، رسولیان معاون اقتصادی استاندار و مونسان دبیر شورای هماهنگی بانکهای استان از بهترین مدیران اهل تعامل با رسانه هستند و بدون اینکه نیازی به ارتباط با روابط عمومی باشد، معمولا اغلب اوقات پاسخگوی سوالات خبرنگاران به صورت حضوری و تلفنی و با رویی خوش هستند. حتی اگر در جلسه‌ای باشند، از طریق پیامک ساعت دیگری را هماهنگ می‌کنند. البته با اینکه هم حوزه کاری آقای رسولیان و هم آقای مونسان حوزه گسترده‌ای را شامل می‌شود اما کاملا بر حوزه کاری خود مسلط بوده و برخلاف برخی از مدیران از پاسخ دادن طفره نمی‌روند.

البته خبرنگاران به این نکته اشاره می‌کنند که رسولیان معمولا کمی سخت قابل دسترسی است اما هرگاه تلفن خود را پاسخ بدهد، به خوبی به سوالات جواب میدهد.

اما یکی از مدیران اقتصادی استان که به مراتب سخت‌تر می‌توان او را یافت و ارتباط گرفت، جمشیدی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی است؛ هرچند او یکی از بهترین مدیران استانی از منظر تسلط بر حوزه کاری خود است و اطلاعات دقیق و جامعی دارد اما هنگامی که حرف از مصاحبه تلفنی یا حضوری در حاشیه جلسات می‌شود، آقای جمشیدی خبرنگاران را به روابط عمومی خود ارجاع می‌دهد و بعد از آن هم، وارد چرخه بوروکراسی می‌شود.

یکی از اصحاب رسانه در اینباره می‌گوید: آقای جمشیدی به طور مستقیم پاسخگو و در دسترس نیست و از طریق روابط عمومی و پیگیری مستمر به سختی می‌توان مصاحبه‌ای گرفت. وقتی هم با روابط عمومی هماهنگ می‌کنیم، دو الی سه روز بعد جواب‌ها به دستمان می‌رسد. خبرنگار توقع دارد وقتی با مسئولی تماس می‌گیرد، بلافاصله به پاسخ خود برسد.

یکی دیگر ار خبرنگاران اظهار می‌کند: در مدیران ما ذهنیتی ایجاد شده که هر چه غیرپاسخگوتر باشند، راحت‌تر می‌توانند مجموعه خود را مدیریت کنند و اینگونه کمتر زیرسوال می‌روند. در حقیقت گمان می‌کنند که بابت غیرپاسخگو بودنشان بازخواست نمی‌شوند و بدین صورت یک حاشیه امن برای خود ایجاد کرده‌اند. اگر فشار افکار عمومی ایجاد شود و برخی از مدیران از این حاشیه امن بیرون بیایند، نتایج خوبی را شاهد خواهیم بود.

طبق بررسی و گفت‌وگو با خبرنگاران، به این نتیجه رسیدیم که تعدادی از اصحاب رسانه به واسطه روابط عمومی به راحتی می‌توانند به راحتی به پاسخ خود برسند اما عده‌ای دیگر از اینکه روابط عمومی به خوبی سوالات آنها را جواب نمی‌دهد گلایه مند هستند؛ به نظر می‌رسد دلیل آن نوع و نحوه ارتباط رسانه‌ها با مدیران و روابط عمومی‌هایشان است.

کدام مدیر اهل تعامل با رسانه‌ها نیست؟

به گفته یکی از خبرنگاران، معمولا سازمان‌های دولتی سخت پاسخ می‌دهند. به جز جمشیدی، از دیگر مدیرانی که از پاسخ دادن طفره می‌رود، می‌توان به مدیرکل امور مالیاتی استان اشاره کرد. بسیاری از خبرنگاران معتقدند علیرغم اشراف مطلوب یعقوب نژاد به حوزه مالیات، او در بیشتر مواقع جواب تلفن خود را نمی‌دهد و در دسترس نیست.

یکی از اصحاب رسانه عنوان می‌کند: آقای یعقوب نژاد ارتباط رسانه‌ای ندارد و نمی‌توان مصاحبه تلفنی گرفت، مگر اینکه با پیگیری بسیار بتوان مصاحبه حضوری انجام داد که البته پاسخهای ایشان صریح نیست.

خبرنگار دیگری معتقد است که آقای یعقوب نژاد برای پاسخگویی اهالی رسانه را به روابط عمومی ارجاع می‎دهد اما روابط عمومی هم به نوعی از پاسخ دادن به موقع سر باز می‌زند. گاهی هم آقای رئیس شماره مسئول دفتر خود را می‌دهد که بازهم ارتباط گرفتن و دریافت جواب از این طریق محدود است.

در مورد جهانخواه ناظر گمرکات خراسان رضوی، نظر بیشتر خبرنگاران از دیدگاه پاسخگو بودن و اهل تعامل با رسانه‌ها نسبت به سال گذشته، مثبت است؛ از طریق تلفن تقریبا می‌توان با او ارتباط برقرار کرد و اگر در جلسه نباشد به سوالات جواب می‌دهد. اما یک خبرنگار می‌گوید: ایشان اهل مصاحبه است ولی کوتاه پاسخ می‌دهد و اینکه با آمار و ارقام دقیق مصاحبه ای مفصل با رسانه‌ها انجام دهد، اینگونه نیست؛ البته این دلیل بر این نیست که بر حوزه خود تسلط نداشته باشد.

یک خبرنگار دیگر معتقد است که جهانخواه میزان دسترس بودن و کیفیت پاسخگویی خوبی ندارد اما از طریق روابط عمومی می‌توان به خوبی کار را پیش برد. البته شاید چند روزی زمان ببرد تا بتوان به جوابها دست یافت زیرا درگیر بوروکراسی اداری می‌شود. این خبرنگار می‌گوید: معمولا وقتی جواب‌ها به دستم می‌رسد امضای ایشان پای برگه‌ای که ارسال کردند، هست و این یعنی یکی از معاونانش پاسخ سوالات را داده و با تایید او ارسال شده است.

البته روند برای گرفتن پاسخ از امیررحیمی مدیرکل امور اقتصاد و دارایی و جمیع مدیرکل استاندارد، به همین صورت است اما برخی خبرنگاران به طور مستقیم با آنها ارتباط دارند؛ به نظر می‌رسد شاید این ارتباط هم به خاطر شناخت مدیران از آن رسانه باشد. یک خبرنگار معتقد است اگر حرف از اطلاعات آماری به میان بیاید، آقای امیررحیمی و جمیع می‌توانند کاملا مسلط جوابگو باشند.

همچنین برخی اهالی رسانه وضعیت پاسخگویی خیرآبادی مدیرکل تامین اجتماعی را مثبت ارزیابی می‌کنند اما نظر برخی خلاف آن  است؛ یعنی از منظر در دسترس بودن و پاسخگویی تلفنی به خوبی عمل نکرده است و خبرنگاران نتوانسته‌اند به خوبی ارتباط برقرار کنند. یکی از خبرنگاران برای شاخصه «استقبال از خبرنگار برای مصاحبه» می‌گوید: آقای خیرآبادی از پاسخ دادن سر باز می‌زند. همچنین این خبرنگار سطح اطلاعات او را برای یک سطح مدیریتی عالی قابل قبول ندانسته است.

با توجه به پاسخ خبرنگاران و نمره دهی آنها به شاخصهای پنجگانه ما درباره هر یک از مدیران، میانگین امتیاز کسب شده هر مدیر در هر یک از شاخصها را در جدول زیر آوردیم: