افزون بر این، واردات مواد اولیه به دلیل ارزش کم پول ایران و زیاد بودن قیمت دلار مقرون به صرفه نیست. آنطور که فعالان صنعت نقره میگویند قیمت تقریبی آب رادیوم حدود 10 برابر سالهای گذشته افزایش داشته است. (از آبکاری رادیوم برای روکش کردن جواهرات نقره استفاده میشود.) رییس اتحادیه صنف طلا، نقره و جواهر مشهد هم مشکل اصلی را در تامین دستگاههای جانبی و مواد اولیهای میداند که برای آبکاری و تراش نقره نیاز است.
واحدهای تولیدی نقره با کمتر از 40درصد ظرفیت کار میکنند
مشهد در تولید زیورآلات نقره در رتبه نخست کشوری قرار دارد و رتبههای چهارم و پنجم کشوری را در تولید زیورآلات طلا در سالهای گذشته داشته است. در حال حاضر بیش از 2 هزار کارگاه تولید نقره در این کلانشهر وجود دارد که موجب اشتغال بیش از 15 تا 16هزار نفر شده است؛ البته ناگفته نماند که شیوع کرونا و محدودیت ورود مسافران خارجی به مشهد در فروش زیورآلات نقره، مشکل ایجاد کرده است.
واحدهای تولیدی نقره با مشکل کاهش تقاضا و مصرف مواجه هستند و در شرایط فعلی با ظرفیت کمتر از 40 درصد در حال فعالیتند و بیش از یکسال است که با مشکل تامین مواد اولیه هم روبهرو هستند.
به گفته محمدباقر معبودینژاد، رییس اتحادیه صنف طلا، نقره و جواهر مشهد، بخش زیادی از مواد اولیه واحدهای تولیدی نقره از کشورهای تایلند، ترکیه و... تامین می شود و خوشبختانه مجوز واردات از این کشورها آزاد است اما قیمت این مواد اولیه بسیار زیاد است و همین امر، تامین این مواد را دشوار کرده است.
البته علیرضا متوسلالحق، عضو کمیسیون تولیدکنندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد در توضیح این مساله به نکات دیگری اشاره میکند؛ او میگوید: کارگاههای تولید نقره به دو دسته صنعتی و سنتی تقسیم میشوند؛ واحدهای سنتی برای تامین ابزار و مواد اولیه چندان مشکلی ندارند اما مواد اولیه کارگاههای صنعتی نقره در زمره گروه کالایی 4 قرار دارد و واردات آن ممنوع است؛ به طور مثال گچ ریختگری، موم، نگین، لاستیک قالبسازی و آب رادیوم از جمله موادی هستند که واردات آن 100 درصد ممنوع شده است و این مواد در کشور تولید نمیشود و گاها به صورت محدود تولید میشود. از طرفی، برای دو رسته سنتی و صنعتی تهیه شمش نقره به علت نوسانات ارزی مشکل است.
اسماعیل صمدی، تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات نقره هم میگوید: در چند سال گذشته قانونی تصویب شد که براساس آن وزارت صمت، واردات برخی از مواد مورد نیاز واحدهای تولیدی نقره را در اولویت قرار نداد؛ لذا تامین مواد اولیه ما قدری دشوار شد. برخی از مواد اولیه واحدهای تولید نقره در داخل تهیه میشود که در این زمینه مشکلی نیست اما برای آن بخشی که با مشقت فراوان از طریق واردات تامین میشود، دچارمشکلیم؛ تحریمها هم مزید بر علت شده و این مواد با هزینه بیشتری نسبت به سایر کشورها به دست ما میرسد.
درخواست افزایش صادرات چمدانی نقره به 3 کیلوگرم
موضوع دیگری که صنعت نقره سازی را تحت تاثیر قرار داده، مشکلات صادراتی ناشی از تحریمهاست؛ معبودینژاد در این باره به دنیای اقتصاد میگوید: سالهاست که درخواست میکنیم صادرات چمدانی نقره از 300 گرم به 3 کیلوگرم افزایش پیدا کند تا هر مسافر خارجی بتواند 3 کیلوگرم نقره را با خود از کشور خارج کند؛ این در حالی است که مسافران خارجی می توانند 150 گرم طلا را از کشور خارج کنند که این رقم به لحاظ ارزشی معادل 9 کیلوگرم نقره است و بر همین اساس مترصد این هستیم که استانداری، گمرک و بانک مرکزی را مجاب کنیم تا میزان خروج چمدانی نقره را از 300 گرم به 3 کیلوگرم افزایش دهند. تنها در این صورت است که کارگاههای تولید نقره با حداکثر ظرفیت مشغول به فعالیت خواهند شد و این مساله اشتغالزایی را نیز در پی خواهد داشت. همچنین این مهم میتواند ارزآوری خوبی به دنبال داشته باشد. در شرایطی که کشور نیاز به ارز دارد، ضروری است که نقره خام وارد کرده و سپس به صورت زیورآلات آن را صادر کنیم تا ارزش افزوده آن را به دست آوریم.
رییس اتحادیه صنف طلا، نقره و جواهر مشهد تاکید میکند: متاسفانه مسوولان به بهانه آن که ممکن است مسافر به جای نقره، طلا و پلاتین از کشور خارج کند، از خروج چمدانی بیش از 300 گرم نقره جلوگیری میکنند. این در حالی است که یک کارشناس میتواند نقره را از طلا و پلاتین تشخیص دهد.
اسماعیل صمدی، تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات نقره هم در این باره تصریح میکند: در کشورهایی مانند ترکیه صادرات چمدانی نقره توسط گردشگران با هیچ محدودیتی مواجه نیست؛ چرا که مسوولان این کشورها برای صادرات ارزش قائل هستند. وی میافزاید: اگر چه تاکنون نشستهای مختلفی با مسوولان استانی در این باره برگزار شده اما متاسفانه توفیقی در این زمینه حاصل نشده است. حال سوال اینجاست که چرا مسوولان با سیاستهای غلط خود موانع بسیاری پیش روی صنعت رو به رشد نقره میگذارند و با کج فهمی این صنعت را به قهقرا بردهاند.
قاچاق نقره از طریق لنج به کشورهای حاشیه خلیج فارس
«کشورهای بحرین، کویت، عمان، عراق، ترکمنستان، آذربایجان، افغانستان، دبی و... خواهان خرید نقرهجات ایرانی هستند اما اگر مسافری از یکی از این کشورها بیش از 300 گرم نقره بخواهد از مشهد خارج کند، گمرک مانع میشود.» متوسلالحق، عضو کمیسیون تولیدکنندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد با بیان این نکته میگوید: این در حالی است که برخی از مصنوعات به صورت قاچاق از طریق لنج به کشورهای حوزه خلیج فارس قاچاق میشوند که این مسائل ناشی از سیاستگذاریهای غلط مسوولان دولتی است. درصورتی که مساعدت بشود و مسافر بتواند تا 3 کیلوگرم نقره را به صورت چمدانی با خود ببرد، با ارزش افزوده بسیار زیاد ناشی از آن، دلار، یورو، درهم، دینار، ریال، منات و... به راحتی وارد کشور میشود.
واردات قاچاقی نقره از تایلند و چین
قاچاق نقره، موضوع دیگری است که واحدهای تولیدی زیورآلات نقره مشهد با آن دست و پنجه نرم میکنند؛ موضوعی که سالها حل نشده باقی مانده است.
صمدی در این باره به دنیای اقتصاد میگوید: در حال حاضر از کشور تایلند و چین قاچاق نقره به ایران صورت میگیرد که این مساله به واحدهای تولیدی داخلی آسیب جدی وارد کرده است. متاسفانه شیوع کرونا نیز بیش از پیش این صنعت را دچار رکود کرده؛ چرا که نقره همواره در سبد سوغات گردشگران وجود دارد و به دلیل محدودیتهای ناشی از شیوع کرونا، مسافران نتوانستند به مشهد سفر کنند و این مساله برای فعالان این حوزه چالش آفرین شد. در سالهای گذشته، در سبد سوغات حدود 73 درصد از زائران و گردشگران خارجی، زیورآلات نقره گنجانده میشد که متاسفانه این مهم تحت تاثیر شیوع کرونا قرار گرفت.
اما و اگرهای احداث شهرک صنفی نقره
احداث شهرک صنفی نقره هم از آن دست مسائلی است که سالهاست فعالان این حوزه پیگیر آن هستند؛ به گفته صمدی، پس از پیگیریهای فراوان عنوان شده که این شهرک باید در خارج از شهر احداث شود که این مساله عملا برای صنعت طلا و نقره امکانناپذیر است. او میگوید: شرکت شهرکهای صنعتی زمینی را در این خصوص به ما معرفی کرده که هنوز این مبحث به جایی نرسیده است.
این تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات طلا و نقره یکی از مشکلات موجود کارگاههای تولید نقره را ناشی از نبود یکپارچگی میداند و ابراز میکند: اگر تولیدکنندگان طلا و نقره یکپارچه باشند، میتوانند نسبت به برگزاری ورکشاپها و نمایشگاههای تولیدی اقدام کنند. همچنین با تجمیع و یکپارچگی میتوان از علم و فناوری روز استفاده کرد. حال اگر مسوولان دغدغه تولید دارند باید از طریق مذاکره با استانداری و بانکهای معتبر، مکان مناسبی را در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند.
ترکیه جای ایران را در بازارهای هدف نقره گرفته است
فعالان حوزه تولید زیورآلات نقره معتقدند که مشهد پایلوت تولید نقره در کشورهای همسایه به جز ترکیه است؛ زیرا در گذشته کشورهای بسیاری برای خرید زیورآلات نقره به این شهر سفر میکردند اما در حال حاضر ترکیه با شناسایی سلیقههای کشورهای عرب نسبت به تولید مصنوعات نقره اقدام کرده است. از طرفی، ترکیه با تقلید از مصنوعات نقره ایرانی، بازارهای هدف کشورمان را از آن خود کرده است.
به گفته صمدی، تولید یک انگشتر نقره حداقل 5 تا 6 شغل ایجاد میکند و از آنجا که ترکیه به ارزش افزوده مصنوعات نقره و اشتغالزایی این صنعت واقف است، شهرک صنعتی بزرگ نقره و طلا ایجاد کرده و این شهرک را مجهز به بهترین شرکتهای دانش بنیان کرده است. معتبرترین نمایشگاه طلا و جواهر دنیا در استانبول برگزار میشود و این در حالی است که ایران در حال حاضر مصرفکننده است و از چین، تایوان، ترکیه و ایتالیا مصنوعات نقره به صورت قاچاق وارد کشور میشود.
تکلیف شهر جهانی گوهرسنگها روشن نیست
مشهد در سال 1396 به عنوان شهرجهانی گوهرسنگها انتخاب و معرفی شد، عنوانی که برای مشهد دستاوردی بینالمللی محسوب میشود که فرصتهای زیادی را پیش روی این شهر قرار میدهد اما ظاهرا آنطور که باید، از این موقعیت استفاده نشده است.
صمدی، تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات طلا و نقره در این باره تصریح میکند: مشهد میتوانست به عنوان شهر گوهرسنگهای جهان در عرصه بینالمللی شناخته شود و هر چند که در راستای این رویداد، دورههای آموزشی در حوزه طراحی، تراش و ... برگزار شد؛ اما متاسفانه به دلیل قاچاق و نوسانات نرخ ارز صنعت نقره آسیب جدی دید.
اما علیرضا متوسلالحق، عضو کمیسیون تولیدکنندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد میگوید: متاسفانه در این خصوص اطلاعرسانی خوبی از سوی مدیریت شهری صورت نگرفته است و اگر همایشی در این باره برگزار شده، اتحادیه و کمیسیون طلا، جواهر و نقره نسبت به برگزاری آن اقدام کرده است. طی پنج سال اخیر و در زمینه برگزاری کلاسهای طراحی، در بحث آموزشی و طراحی به صورت خودجوش عمل کردیم.
وی یادآور میشود: ترکیه با ایجاد شهرک صنعتی طلا و نقره و با بهروزرسانی فناوری در این حوزه، بهروزترین امکانات و ابزارها را در اختیار فعالان این عرصه قرار داده است؛ چنان که میتوان به صراحت اذعان کرد که این کشور با تلاش و همت در این عرصه توانست درآمد بیشتری از نفت عاید کند.
ضرورت احداث شهرک صنعتی طلا و نقره
این عضو کمیسیون تولید کنندگان و سازندگان طلا، جواهر و نقره مشهد تصریح میکند: در گذشته مقرر بود شهرک صنعتی طلا و نقره در خارج از شهر احداث شود اما به دلیل مباحث امنیتی از تحقق این مهم جلوگیری به عمل آمد. ایجاد شهرک صنعتی طلا و نقره بیش از پیش احساس میشود؛ هر چند که کانونهایی برای احداث این شهرک پیشبینی شده بود؛ اما به دلایل مختلف امکان ایجاد چنین شهرکی وجود نداشت. حال اگر واحدهای تولید نقره در یک کانون تجمیع شوند، میتوانند از منافع بسیاری از جمله تبادل اطلاعات، تخصصگرایی، استفاده از فناوریهای روز دنیا، پایین آمدن هزینهها، یکپارچگی و... برخوردار شوند.
متوسلالحق تصریح میکند:5 سال است که سازمان صمت خراسان رضوی برخی از کدهای آیسیک (رستههای شغلی) صنعت نقره را محدود کرده و این مساله سبب شده تعداد زیادی از تولیدکنندگان نتوانند پروانه کسب دریافت کنند؛ لذا این رستهها هیچ گاه نتوانستهاند نمایندهای از جنس خودشان را در اتحادیه کاندیدا کنند. بر همین اساس، رستههایی در اتحادیه رای میآورند که مربوط به صنعت نقره نیستند و از مطالبات فعالان این عرصه اطلاعی ندارند. هر چند که شورای عالی نظارت با رایزنی و تحقیقات صورت گرفته تصویب کرد که باید رستههای شغلی صنعت نقره به حالت قبل بازگردد اما سازمان صنعت و معدن از این امر تبعیت نکرد. بنابراین تقاضا داریم این سازمان همکاری لازم را با تولیدکنندگان در این باره داشته باشد و در این حوزه بازنگری صورت گیرد.
تدبیر وزارت صمت چیست؟
آنچه از صحبتهای فعالان صنعت نقره برمیآید؛ مشکلات و موانع پیش روی این حوزه یکی و دوتا نیست و حل این موانع، چارهای اساسی از سوی مسوولان وزارت صمت را میطلبد. نخست، موضوع واردات مواد اولیه و خروج نقره از گروه کالایی چهار و سپس، تدبیراندیشی برای افزایش میزان صادرات چمدانی این فلز است که میتواند، اتفاقی خوشایند برای فعالان این صنعت باشد و روزهای خوشی را پیش روی آنها قرار دهد. البته حمید زادبوم، رییس سازمان توسعه تجارت کشور در نشست وزیر صمت و معاونانش با فعالان اقتصادی خراسان رضوی قول مساعدت در زمینه قرار گرفتن نقره در گروه کالایی سوم را داد و باید ببینیم این مهم چه زمانی محقق میشود.
ساماندهی 2هزار واحد صنفی فعال در این حوزه در قالب شهرک صنعتی طلا و نقره هم میتواند گام بزرگی برای بهبود فعالیتهای یکپارچه نقرهسازان و نقرهکاران باشد.
راه حلی برای تامین ارز مواد اولیه وارداتی نقره
رییس اتاق اصناف مشهد معتقد است واردات مواد اولیه واحدهای تولید نقره نقره به ارز دولتی نیاز ندارد و در واقع ارز حاصل از صادرات سنگهای قیمتی را میتوان برای واردات مواد اولیه مصنوعات نقره اختصاص داد.
محمود بنانژاد در گفتوگو با دنیای اقتصاد اظهار میکند: مواد اولیه واحدهای تولید نقره مانند آب رادیوم، آب کروم، سنگهای نیمه قیمتی و... در گروه 4 کالایی قرار دارند و متاسفانه واردات آن نیز ممنوع است. بر همین اساس طی جلسهای با وزیر صمت این موضوع را مطرح کردیم و مقرر شد رییس سازمان توسعه تجارت پیگیریهای لازم را در این خصوص داشته باشند تا این مواد از گروه 4 کالایی به گروه 3 کالایی منتقل شود.
بنانژاد ادامه میدهد: در حقیقت تغییر اولویت کالاها در کارگروهی با مشارکت بانک مرکزی صورت خواهد گرفت؛ بر همین اساس نیاز است تا موافقت بانک مرکزی در این خصوص اخذ شود که پیگیریهای لازم در این خصوص انجام خواهد گرفت.
رییس اتاق اصناف مشهد خاطرنشان میکند: علی رغم این که مشهد به عنوان شهر جهانی گوهرسنگها معرفی شده است اما ضرورت دارد که برخی سنگهای نیمه قیمتی به صورت خام به کشور وارد شود تا بر روی این سنگها برش انجام بگیرد که این مساله منجر به اشتغالزایی خواهد شد؛ البته برخی از سنگهای قیمتی از کشور ما به خارج صادر میشود؛ لذا هم نیاز به واردات و هم نیاز به صادرات داریم.
بنانژاد درباره الزامات احداث شهرک طلا و نقره مشهد هم میگوید: شهرک نقره و طلا به دلیل قیمتی بودن این کالا نمیتواند در خارج از شهر احداث شود. چنان که ترکیه و اندونزی شهرکهای طلا و نقره را در داخل شهر و با ایمنی کامل احداث کردند. مجتمع مرمر در شهر مشهد نیز میتواند نمونه کوچکی از چنین مکانی باشد که ورود هر کس به آن آزاد نیست بلکه برای ورود به این مجتمع نیاز به کارت است و افراد باید احراز هویت شده باشند.
رییس اتاق اصناف مشهد با بیان اینکه پایلوت شهرک طلا و نقره در مجتمع مرمر ایجاد شده است، میافزاید: مجموعهای این چنینی در ابعاد وسیعتری باید برای همگرایی واحدهای تولید نقره و طلا به وجود آید؛ البته شاید احداث چنین مجموعهای سالها زمان ببرد؛ لذا تحقق این شهرک نیاز به همت فعالان این عرصه دارد. البته ناگفته نماند همواره نوسانات قیمت در کشور ما سبب شده که ارزیابی هزینه احداث این گونه مجموعهها در بازه زمانی کوتاهی متغییر باشد، بنابراین برنامهریزی دقیق با بودجه خاص برای احداث چنین شهرکهایی عملا بسیار دشوار است. شاهد این مدعا برنامهریزیهایی است که برای شهرکهای آجیل و خشکبار، پروفیل، فرش، جعبهسازان و ... به لحاظ ارزیابی بودجه و اعتبار صورت گرفته است.
بنانژاد درباره صادرات چمدانی نقره هم ابراز میکند: متاسفانه در صادرات چمدانی نقره تفاوت چندانی به لحاظ وزنی با طلا قائل نشدهاند و مسوولان بانک مرکزی در این حوزه مقاوتهایی از خود نشان دادهاند. حال اگر علاوه بر مشهد شهرهای دیگر کشور نیز در این حوزه فعال بودند، میتوانستیم در این حوزه مطالبهگری موثرتری داشته باشیم.
وی یادآور میشود: متاسفانه در شرایط فعلی واحدهای تولید نقره بزرگ خراسان رضوی یا با تعطیلی مواجه شدهاند یا نسبت به تعدیل نیرو اقدام کردهاند؛ بنابراین، مسوولان باید از نقره به عنوان سوغات شهر مشهد حمایت ویژه کنند و قوانین دست و پا گیر این حوزه مرتفع شود.
| چرا تنها کاندیدای اتاق مشهد رای نیاورد؟ |
|---|
| رونمایی از کلید دار جدید اتاق مشهد |
| ترمز تورم مسکن در مشهد |
| موانع بزرگ مبادلات مهندسی |
| فرصت رونق هتلهای مشهد |
پیام شما با موفقیت ارسال شد .