بازارهای جدید صادراتی با جذب سرمایه‌گذاران خارجی

اما در حوزه تولیدات صادرات محور و جذب سرمایه‌ها در این زمینه، می‌توان گفت با توجه به کاهش تزریق منابع مالی در زمان مقرر از طریق شبکه بانکی کشور، اغلب واحدهای تولیدی صادرات‌گرا (سرمایه‌گذاران داخلی یا خارجی) با مشکل تامین سرمایه برای تهیه مواد اولیه و صادرات محصول مواجه هستند. لذا، فرصت مناسبی است تا واحدهای تولیدی که تمایل به شراکت با سرمایه‌گذاران خارجی دارند را شناسایی و زمینه آشنایی آنها را با سرمایه‌گذاران خارجی فراهم کرد. ضمن اینکه سرمایه‌گذار خارجی با توجه به شناخت مناسب از بازارهای خارج از کشور و برخورداری از شبکه‌های توزیع و فروش در دیگر کشورها به ویژه کشور مبدا، ذاتا زمینه صادرات را فراهم می‌آورد.

نکته اینکه، اگر چه اختیار هدایت سرمایه‌ها به سمت فعالیت‌های اقتصادی، برعهده سرمایه‌گذار است؛ اما آنچه مسلم است شرایط کرونا امکان فعالیت در حوزه گردشگری را با مشکلات فراوانی مواجه ساخته؛ لذا فرصت برای جذب سرمایه‌ها در سایر زمینه‌ها از جمله تولید فراهم شده است. همچنین، در حال حاضر به دلیل پایین بودن هزینه‌های تولید در ایران نسبت به کشورهای منطقه از جمله نیروی کار و زیرساخت‌های انرژی ارزان قیمت و نیز شبکه حمل و نقل و ترانزیت ارزان‌تر نسبت به دیگر کشورها، تمایل به سرمایه‌گذاری در حوزه تولید بیشتر از دیگر حوزه‌های اقتصادی است. در این راستا، با توجه به وجود صنایع پیشران در خراسان رضوی از قبیل: صنایع پتروشیمی، خودروسازی و تولیدات کنسانتره آهن در منطقه معادن سنگ آهن خواف، ترغیب سرمایه‌گذاران به ایجاد صنایع پایین دستی آنها انجام می‌‎شود و به نظر می‌رسد باید تمرکز بیشتری روی این موضوعات داشته باشیم.

خراسان رضوی قطب تولید مواد و صنایع غذایی و محصولاتی مانند زعفران و پسته است که این مزیت زمینه‌ساز صادرات کالاهای تولیدی این بخش‌ها به خارج از استان شده است. ضمن اینکه این منطقه از مزیت صنایع معدنی به ویژه فولاد، کاشی و سرامیک و شیشه، مصالح ساختمانی و سنگ‌های قیمتی نیز برخوردار بوده و زمینه صادرات آن نیز فراهم است.

از طرفی، عمده تولیدات واحدهای صنایع غذایی، محصولات باغی و زراعی، محصولات صنایع معدنی، مصالح ساختمانی، مصالح پتروشیمی و میعانات گازی با توجه به مرز مشترک با افغانستان، دارای ظرفیت صادراتی به این کشور هستند.

در سال 1399 تعداد 59 طرح سرمایه‌گذاری خارجی با عدد 131 میلیون دلار توسط سرمایه‌گذاران از کشورهای عراق، افغانستان، آلمان، هنگ کنگ، پاکستان، هندوستان، روسیه، ترکیه و ایرانی مقیم انگلیس در هیات سرمایه‌گذاری خارجی کشور به تصویب رسید که پیش‌بینی می‌کنیم در سال آینده به لحاظ تعداد طرح و رقم سرمایه‌گذاری از رشد حداقل 30 درصدی برخوردار شود.

اما درباره موانع موجود برای جذب سرمایه‌های خارجی ابتدا باید به تحریم‌ها اشاره کرد؛ تحریم‌ها بزرگترین مانع برای سرمایه‌گذاری خارجی است که به تبع آن، مشکل انتقال ارز به داخل از طریق شبکه بانکی و همچنین هزینه‌های بالای انتقال توسط صرافی‌ها و دیگر روش‌های انتقال سرمایه به وجود میآید. همچنین، نوسانات نرخ ارز ناشی از تحریم از دیگر موانع برای سرمایه‌گذاری جدید یا تداوم فعالیت واحدهای موجود است.

دیگر آنکه، بوروکراسی اداری اخذ مجوزهای تولید و صادرات، مشکل تامین زیرساخت‌ها به ویژه آب و برق که اغلب شهرک‌های صنعتی به آن دچار هستند و مشارکت سرمایه‌گذار در تامین آنها، هزینه‌های زیادی را به سرمایه‌گذار تحمیل می‌کند و علاوه بر این، تعدد بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های حوزه تجارت خارجی که طی سال  گذشته متاثر از شرایط تحریم و مسائل ناشی از تعهد ارزی دو چندان شده است، از دیگر موانع موجود در مسیر سرمایه‌گذاری خارجی است.

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی