بدون شک بازار مسکن از بازارهایی است که زن و مرد، پیر و جوان و در یک کلام عامه مردم با آن سروکار دارند و بسیاری از خانوادهها تبوتاب آن را در زندگی خود تجربه میکنند؛ بازاری که رکود و رونق آن دغدغه خیلیهاست؛ چراکه نیاز به «سرپناه» همواره وجود داشته و دارد و شاید نتوان زمانی را متصور شد که شهرها آنقدر از مسکن اشباع شوند که دیگر نیازی به این کالای اساسی برای بشر وجود نداشته باشد؛ اگرچه مسکن برای برخی به «کالای سرمایهای» تبدیل شده و این بازار فراز و نشیبها و سرد و گرمهای بسیاری را به خود دیده است، اما با این حال تقاضا برای آن همیشه وجود دارد.
صرف نظر از اهمیت مسکن در تمام کشور، نیاز به این کالا در پایتخت معنوی ایران زمین از جنبههای دیگری نیز مورد توجه است و یکی از این جنبهها مهاجرپذیری و زائرپذیری مشهد است که باعث شده تقاضا برای این نیاز اولیه شاید بیشتر از سایر نقاط کشور باشد. در واقع ظرفیت مهاجرپذیری و زائرپذیری مشهد باعث شده الگوی بهرهبرداری از مسکن در این شهر تغییر کند و نیاز به آن بیش از گذشته احساس شود.
یکی دو سالی است که به گفته کارشناسان و مسئولان رکودی بر بازار مسکن سایه افکنده و طبیعتا دومین کلانشهر کشور هم از این رکود در امان نمانده است. در این گزارش نیمنگاهی به دورههای رکود و رونق بازار مسکن مشهد طی سالهای اخیر انداختهایم.
سراغی از مسئولان و کارشناسان بازار مسکن نیز گرفتهایم و از آنان دلایل رکود حاکم بر بازار و آینده آن را جویا شدهایم.
خروج از رکود در نیمه نخست 94
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد با اشاره به اینکه بازار مسکن از سال 92 دچار رکود شد و هنوز هم این رکود ادامه دارد، اظهار میکند: چرخه رونق بازار مسکن معمولا بین سه تا پنج سال و چرخه رکود آن بین دو تا چهار سال است.
صادق عابدزاده ادامه میدهد: بعد از اینکه افزایش قیمت به حدی میرسد، به دلیل پایین آمدن قدرت خرید، طبیعتا بازار به سمت رکود میرود و این امر باعث خروج برخی سرمایهها از بازار میشود؛ همچنین با رونق گرفتن بازارهای رقیب مانند بورس، ارز و طلا بخشی از سرمایهها به سمت این بازارها هدایت میشوند.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد با بیان اینکه شواهد نشان میدهد به انتهای دوره رکود بازار مسکن نزدیک میشویم، خاطرنشان میکند: میزان ثبت قراردادها در سامانه املاک و مستغلات در سطح کشور در چند ماهه گذشته نسبت به ماههای قبل، افزایش 25 درصدی داشته که این امر خود نشاندهنده افزایش حجم معاملات و خروج تدریجی بازار مسکن از رکود است؛ وی تصریح میکند: از طرف دیگر زمانی که بازار در حال خروج از رکود است، کاهش قیمتها کمتر میشود تا اینکه به یک نقطه حداقلی میرسد و بازار مسکن اکنون به این نقطه حداقلی رسیده و این امر نیز نشانه دیگری برای خروج بازار از رکود است. پیشبینی ما این است که در شش ماهه نخست سال 94 بازار مسکن از رکود خارج میشود و به رونق میرسد.
عابدزاده صنعت ساختمان را یک صنعت پیشرو میداند و میافزاید: تحرک و رونق این صنعت باعث ایجاد تحرک در سایر بخشها نیز میشود، زیرا مشاغل بسیاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم با بازار مسکن در ارتباط هستند و بالعکس افزایش حجم رکود در بازار مسکن، بیکاری و رکود در سایر مشاغل را نیز به دنبال خواهد داشت.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد عرضه و تقاضا را از دیگر عوامل مؤثر بر بازار مسکن برمیشمارد و عنوان میکند: دوره تولید تا عرضه برخی محصولات صنعت ساختمان حدود دو سال است؛ عده زیادی وقتی بازار رونق میگیرد، اقدام به ساختوساز میکنند در حالیکه این محصولات ساختمانی در زمان رکود وارد بازار میشوند و در این زمان تقاضایی برای آنها نیست؛ بنابراین تعادل عرضه و تقاضا به هم میریزد و بازار را بیشتر دچار رکود میکند و برعکس زمانی که تقاضا زیاد است، عرضه کم میشود و در نتیجه بازار به سمت افزایش قیمتها میرود و سازندگان در این شرایط ساختوساز را متوقف میکنند.
عابدزاده معتقد است باید تعادل در بازار حفظ شود و میگوید: زمانی بحث مسکن مهر مطرح شد، اما تأثیر چندانی بر بر حجم تقاضای بازار داخلی مشهد نداشت، زیرا این واحدها در گلبهار، بینالود و ... احداث میشد با این حال بخشی از سرمایهها به آن بخش تعلق گرفت. وی تصریح میکند: معتقدم برای حفظ تعادل در بازار مسکن باید وامهایی که اعطا میشود، متناسب با حجم خرید یا متناسب با سرمایهگذاری باشد؛ اگر این تسهیلات به تناسب هر شهر و قیمت واحدهای مسکونی تعلق گیرد، این امر کمک میکند که بازار نه وارد رکود شود و نه جهش قیمتها اتفاق بیفتد.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد با اشاره به اینکه صنعت ساختمان و بازار مسکن، اشتغالزایی را به دنبال دارد، خاطرنشان میکند: سرمایهگذاران این صنعت باید حمایت شوند تا سود معقولی برای آنان نیز وجود داشته باشد و از این طریق از خروج سرمایهها از این بازار جلوگیری شود.
نیاز به تأمین یک میلیون واحد مسکونی در سال
رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و طرحریزی شهری شورای اسلامی شهر مشهد نیز با بیان اینکه عوامل متعددی در برآورد میزان مسکن مورد نیاز کشور نقش دارند، میگوید: باتوجه به اینکه در شرایط فعلی، مسکن سهم مهمی از سرمایه خالص را در اقتصاد تشکیل میدهد، میتواند به عنوان پارامتر پیشتاز در خروج از دوره رکود مطرح باشد.
مهدی ذاکرالحسینی اظهار میکند: براساس آمارهای اقتصادی موجود، هر 69.4 مترمربع ساخت مسکن یک نفر شغل مستقیم و 0.7 نفر شغل غیرمستقیم ایجاد میکند و سهم مسکن در بودجه خانوارهای ایرانی برابر 33 درصد است.
این عضو شورای اسلامی شهر مشهد ادامه میدهد: از یک منظر در سال 92، تعداد خانوارها و مسکن کشور به ترتیب به رقم 22.1 میلیون و 20.93 میلیون رسیده است؛ 64 درصد خانوارها در ساختمانهای ملکی، 26 درصد در ساختمانهای استیجاری و الباقی در سایر انواع مسکن سکونت داشتند. وی تصریح میکند: به منظور جبران کمبود مسکن با احتساب نیاز مسکن خانوارهای جدید، از سال 1393 تا 1405 به طور متوسط سالانه نیاز به تامین حدود یک میلیون واحد مسکونی وجود دارد.
ذاکرالحسینی به این نکته نیز اشاره میکند که از منظر دوم، تقاضای مسکن در حالت کلی به دو بخش سرمایهای و مصرفی تقسیمبندی میشود و خاطرنشان میکند: تقاضای سرمایهای برای مسکن در دوران جهش قیمتی به شدت افزایش یافته که در صورت کاهش تقاضای مصرفی مسکن به طور همزمان، اولین علائم رکود در بازار مسکن را ایجاد میکند.
رئیس کمیسیون فنی، عمرانی و طرحریزی شهری شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به اینکه از اواسط سال 92 وارد دوره رکود مسکن شدیم، عنوان میکند: با مقایسه شرایط دورههای رونق و رکود بازار مسکن، نقش بازارهای رقیب نیز از جمله بازار سرمایه و سایر فلزات گرانبها مشهود است.
ذاکرالحسینی اظهار میکند: از منظر سوم، سیاستهای دولت به منظور تعیین سمت و سوی نقدینگی و شهرداریها به منظور تعیین ضوابط و مقررات شهرسازی در شهرها از اهمیت بالایی برخوردار است به عنوان مثال در اوضاع فعلی میتوان به مصادیقی چون پیشنهاد دولت به منظور اختصاص تسهیلات 30 تا 50 میلیون تومانی برای بافتهای فرسوده و 80 میلیون تومانی برای واحدهای متوسط به پایین برای سال 94 اشاره کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر مشهد اضافه میکند: بر اساس آمار شهرداری مشهد، متراژ پروانهها و پایانکارهای صادر شده در سال 93 نسبت به مدت مشابه در سال 92 به ترتیب حدود 45 درصد کاهش و 40 درصد افزایش را نشان میدهد که این امر به معنای اهتمام سرمایهگذاران موقتی مسکن جهت اتمام باقیمانده کارهای قبلی و بیانگر خروج تقاضای سرمایهای است.
ذاکرالحسینی خاطرنشان میکند: باتوجه به توضیحات بیان شده و بررسی دورههای رونق و رکود گذشته، در شرایط موجود قیمتها به کف خود رسیده است و با ورود تقاضای مصرفی، شروع خروج از دوره رکود را نشان میدهد. لذا بر اساس تحلیلهای کارشناسی، پیشبینی میشود در نیمه دوم سال 94 دوره رونق بازار مسکن و صنعت ساختمان را شاهد باشیم.
نبود برنامهریزی درازمدت در بازار مسکن
مدیرعامل شرکت مسکنسازان شرق با اشاره به اینکه بازار مسکن در چند سال گذشته در مشهد و در کشور دچار رکود بوده است، اظهار میکند: بازار مسکن یکی از بازارهای اقتصادی و تابعی از سیاستهای کلان اقتصادی است.
احمد نوروزی سیاستهای اقتصادی دولت را یکی از عوامل مؤثر بر بازار مسکن میداند و میگوید: جهش بیش از حد قیمتها به دلیل تزریق بیش از حد و بدون حساب و کتاب نقدینگی به بازار که در دولتهای نهم و دهم اتفاق افتاد نیز از دیگر عواملی است که باعث رکود بازار مسکن شد.
شهردار اسبق مشهد به مهاجرپذیر بودن این شهر اشاره و خاطرنشان میکند: مهاجرپذیر بودن مشهد باعث ایجاد تقاضا برای مسکن در شهر و در نتیجه رونق این بازار میشود؛ شاید یکی از دلایل رشد قیمت مسکن در مشهد به صورت نسبی همین مهاجرپذیری است که باعث میشود تقاضای بیشتری وجود داشته باشد و این امر قیمتها را افزایش دهد.
احمدی با اعتقاد بر اینکه در حال حاضر ساختوساز در مشهد به شدت راکد است، تصریح میکند: در جامعه ما برنامهریزی درازمدتی صورت نمیگیرد و از طرف دیگر توان مالی شرکتهای سازنده نیز پایین است و به همین دلیل بخشی از ساختوسازها توسط مردم و با روشهای سنتی انجام میشود.
مدیرعامل شرکت مسکنسازان شرق با اشاره اینکه معمولا ساختوسازها در کشور بدون برنامهریزی صورت میگیرد، میافزاید: در واقع بسیاری از سازندگان باید معمولا در دوره رکود سرمایهای داشته باشند تا تولید مسکن را انجام دهند و در زمان رونق بتوانند واحد خود را به بازار عرضه کنند، اما عملا میبینیم که با رکود، پولها از بازار مسکن خارج و ساختوسازها متوقف میشود که آمار صدور پروانههای شهرداری بیانگر همین مساله است و ادامه این امر مشکلی را برای آینده ایجاد میکند.
احمدی بر این نکته نیز تأکید میکند: تقاضای بازار برای مسکن با توجه به افزایش جمعیت در حال رشد است و عملا این نیاز در حال انباشته شدن است، اما در حال حاضر به این نیاز پاسخ داده نمیشود؛ مسئولان باید به این مساله توجه کنند و در این شرایط رکود از طریق اعطاء تسهیلات بانکی از سازندگان حمایت کنند.
شهردار اسبق مشهد خاطرنشان میکند: وام مسکن در دنیا به اندازه 70 یا 80 درصد قیمت مسکن به متقاضیان اعطاء میشود و بازپرداخت آن در یک بازه زمانی طولانی صورت میگیرد و این امر قدرت خرید را افزایش میدهد، زیرا باعث میشود افرادی که با اندوخته مالی خود توان خرید مسکن را ندارند، با استفاده از این وامها قادر به خرید مسکن شوند.
احمدی با تأکید بر اینکه باید افزایش تسهیلات برای ساخت مسکن با قابلیت انتقال به هر خریدار صورت گیرد، اظهار میکند: متأسفانه اکنون اما و اگرهایی در این زمینه وارد میشود. به اعتقاد من حتی اگر افرادی این واحدها را با هدف اجارهداری خریداری کنند، باز هم باید این تسهیلات به آنان اعطاء شود، زیرا این امر باعث میشود واحدهای بیشتری برای اجاره و در نتیجه بازار رقابت و حق انتخاب برای مستأجر وجود داشته باشد. وی اضافه میکند: وام مسکن به دلیل اینکه به عنوان محرک بازار عمل میکند، میتواند نقش مثبتی در رونق بازار مسکن داشته باشد.
مدیرعامل شرکت مسکنسازان شرق در خصوص راهکارهای رونق بازار مسکن و ساختوساز میگوید: دولت باید از تولیدکنندگان مسکن حمایت کند، زیرا مهمترین اصل در بازار مسکن بحث «تولید» است که بتواند به نقطه ثبات برسد. متأسفانه تولیدکنندگان مسکن با مشکلات عدیدهای از قبیل افزایش هزینههای مهندسان ناظر، تأمین اجتماعی و ... مواجه هستند؛ در حال حاضر تمام این هزینه در نقطه صفر کار پرداخت میشود؛ اما باید این روند به پرداخت در طول دوره ساخت یا بعد از آن تبدیل شود.
احمدی اضافه میکند: متأسفانه شاهد هستیم واحدهای مسکونی به عنوان یک «کالای سرمایهای» تلقی میشوند، درحالیکه این واحدها باید برای رفع نیاز یا اجارهداری باشند. وی با بیان اینکه معتقد نیستم باید الزاما جهشهای قیمتی در بازار مسکن رخ دهد، تصریح میکند: جهشها به دلیل عدم تعادل بین عرضه و تقاضاست؛ وقتی توان اقتصادی بیشتر میشود، به دلیل کمبود عرضه این جهشها اتفاق میافتد.
شهردار اسبق مشهد یادآور میشود: پیشبینیهای صاحبنظران بخش مسکن حاکی از رونق بخش املاک و مستغلات در نیمه اول سال آینده است که این امر در مشهد هم اتفاق خواهد افتاد.
ورود بانکها عامل رکود بازار
یک کارشناس بازار مسکن به رکود فعلی بازار مسکن و ساختوساز اشاره میکند و میگوید: یکی از عوامل این رکود ورود بانکها و مؤسسات مالی به بازار مسکن است؛ بانکها برای پرداخت سود به سپردهگذاران باید سپردهها را به نقدینگی تبدیل کنند و به دلیل رکود موجود در سایر بخشها، وارد بازار مسکن شدهاند و میبینیم صاحبان بسیاری از ساختوسازهایی موجود در شهر، بانکها هستند.
محمدرضا ظهوریان با اعتقاد بر اینکه با خروج بانکها از بازار مسکن و سپردن این حوزه به افراد متخصص تا حدودی مشکل برطرف میشود، تصریح میکند: افراد بسیاری که تخصصی در این حوزه ندارند، با نگاه سود آنچنانی به بخش مسکن وارد شده بودند که این امر نیز باعث گرانی و در نتیجه رکود در این بازار شد.
رئیس اسبق اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد کاهش ساختوسازها به دلیل کاهش تقاضا را از دیگر عوامل رکود بازار مسکن میداند و اظهار میکند: افزایش قیمت خدمات ادارهجاتی از قبیل شهرداری، آب، برق، گاز و تأمین اجتماعی نیز باعث رکود در بازار مسکن میشود.
ظهوریان کاهش نرخ مصالح ساختمانی، کاهش دریافتیهای سازمانهایی مانند شهرداری و ... را که به مسکن وابسته هستند، از دیگر راهکارهای خروج بازار مسکن از رکود میداند و عنوان میکند: پیشبینیها این است در شش ماهه نخست سال آینده نیز با توجه به وضعیت موجود، تعطیلیها و عدم پاسخگویی سازمانها همین رکود وجود دارد؛ امیدواریم با راهکارها و سیاستهای دولت سرمایههای راکد به بازار مسکن هدایت شوند.
این کارشناس بازار مسکن با تأکید بر اینکه رونق این بازار باعث رونق سایر بخشها نیز میشود، تصریح میکند: با توجه به اینکه بخشی از سپردهگذاریهای مردم در بانکها و مؤسسات مالی صورت گرفته است، امیدواریم این سپردهها روانه بخش مسکن شوند.
تغییر الگوهای حاکم بر بازار مسکن
مدیرعامل شرکت آرمانگستر یکم توس با اشاره به رکود فعلی بازار مسکن میگوید: این امر منجر به افزایش مسکن خالی و کاهش شدید صدور پروانهها شده است.
سید ابوالفضل فاضلی حقپناه با اعتقاد بر اینکه در حال عبور از شرایط رکود در بازار مسکن هستیم، خاطرنشان میکند: طی 20 سال گذشته قیمت مسکن در کشور ما همواره یک روند سینوسی داشته است و پس از عبور از شرایط رونق وارد دوران رکود شدهایم. وی معتقد است: میتوان کاهش قدرت خرید مردم، جذابیت بیشتر سایر بازارهای سرمایه، کاهش قدرت خرید وام مسکن و کاهش قیمت نفت را در زمره مهمترین دلایل این رکود برشمرد.
مدیرعامل شرکت آرمانگستر یکم توس با بیان اینکه در بازار مسکن شاهد تغییر الگوهای حاکم بر بازار هستیم، تصریح میکند: در حال حاضر در کنار سازندگان و سرمایهگذاران سنتی که کمتر به خواستهها و نیازهای جدید مشتریان توجه میکنند، سرمایهگذاران و سازندگان نوظهور با شناخت عمیق نیازهای جدید بازار، هدف خود را بر این حوزه متمرکز کردهاند که علاوه بر توجه به کیفیت، سفارشی شدن مسکن را نیز در پی داشته است و علاوه بر تامین خواسته مشتریان، حتی در اوضاع کنونی سود مناسبی را نصیب سازندگان کرده است.
فاضلی ادامه میدهد: از طرفی افزایش قیمت متوسط حدود پنج درصد در سال جاری در بازار مسکن را شاهد بودیم که با توجه به نرخ تورم حدود 16 درصد حتی برای حفظ ارزش دارایی سرمایهگذاران نیز کافی نبوده است.
مدیرعامل شرکت آرمانگستر یکم توس با اشاره به اینکه مشهد به برکت حضور بارگاه امام رضا(ع) همواره به عنوان یک شهر مهاجرپذیر مورد توجه طیفهای مختلف سرمایهگذاران بوده است، اظهار میکند: بر همین اساس هم شاهد عرضه و تقاضای متفاوت در عرصه ساختوساز در این شهر بودهایم ، یعنی در کنار نیاز مداوم به مسکن، سرمایهگذاران با شناخت صحیح این بازار همواره بخشهای مختلف شهر را برای ساختوساز مورد توجه قرار دادهاند که در نهایت از روند کلی حاکم بر مسکن کشور تبعیت میکند.
فاضلی تصریح میکند: وام مسکن که زمانی حدود 30 درصد قیمت مسکن را شامل میشد، متاسفانه در سالهای اخیر به کمتر از 10 درصد تنزل یافته که همین امر مانع مهمی در راه تأمین این نیاز به ویژه در دهکهای پایین جامعه شده است. وی یادآور میشود: البته اخیرا زمزمههایی در خصوص افزایش وام مسکن به گوش میرسد که میتواند در صورت تحقق، ضمن کمک به اقشار جامعه در تأمین مسکن با کمک به خروج از رکود، به رونق بازار ساختوساز نیز کمک کند.
مدیرعامل شرکت آرمانگستر یکم توس افزایش وام مسکن، بهبود رشد اقتصادی و به تبع آن افزایش قدرت خرید جامعه و تسهیل قوانین شهرداریها در صدور پروانه از جمله راهکارهای بهبود وضع فعلی برمیشمارد. وی در خصوص آینده بازار مسکن با اعتقاد بر اینکه در سال آینده نیز روند فعلی رکود در این بازار ادامه خواهد داشت، میگوید: در خوشبینانهترین حالت قیمت مسکن حداکثر تا نرخ تورم افزایش خواهد یافت و در بدبینانهترین حالت تا منفی 10 درصد کاهش خواهد یافت؛ البته احتمال جهش در قیمت مسکن در سال آینده تقریبا منتفی به نظر میرسد.
کاهش 40 درصدی صدور پروانه ساخت
رئیس نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با اشاره به کاهش 40 درصدی صدور پروانه ساخت در سال جاری نسبت به سال گذشته، میگوید: این امر نشان میدهد در سالهای آینده میزان ساختوسازها کمتر خواهد شد.
محمدرضا رئیسی با اشاره به اینکه دولت تورم 46 درصد را به 20 درصد کاهش داده است، خاطرنشان میکند: با این حال افزایش قیمتها و دستمزدها وجود دارد؛ از طرف دیگر رکود موجود در معاملات نیز باعث شده عدهای که سررسید بدهی آنان فرا رسیده است، با قیمت کمتر نسبت به عرضه ساختمان خود اقدام کنند که این امر نیز رکود ایجاد کرده است.
رئیس نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی رکود فعلی بازار را مهمترین مشکل دستاندرکاران صنعت ساختمان برمیشمارد. وی عرضه و تقاضا را از عوامل مؤثر بر بازار مسکن میداند و تصریح میکند: عرضه در سالهای گذشته خوب بوده؛ اما اکنون تقاضا کاهش یافته است؛ از طرف دیگر زمانی که بانکها سود زیادی را به سپردهگذاران میدهند، این امر باعث میشود، تمایل افراد برای سرمایهگذاری در صنعت ساختمان کاهش یابد و این مساله نیز باعث رکود این صنعت میشود.
رئیسی با تأکید بر اینکه چرخه مدیریت پول ایراد دارد و باید اصلاح شود، خاطرنشان میکند: باید تسهیلات بانکی با نرخ سود سالم و در جهت رفاه به متقاضیان اعطاء شود؛ نرخهای سود ناسالم باعث از بین رفتن صنعت و تولید میشود و در نهایت از همپاشیدگی بانکها را به دنبال خواهد داشت. وی عدم رعایت مسائل شهری و شهرسازی را از معضلات صنعت ساختمان در مشهد عنوان و اظهار میکند: رعایت این اصول باعث روان شدن ترافیک و رفاه مردم میشود.
رئیس نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی در خصوص آینده بازار مسکن و ساختوساز میگوید: در این زمینه پیشبینی نمیکنم و تنها به این نکته علمی اشاره میکنم که به دلیل کاهش 40 درصدی صدور پروانههای ساخت در سال جاری، قطعا میزان عرضه ساختمان در سال 95 کاهش خواهد داشت و آنگاه دوباره عرضه نسبت به تقاضا کاهش خواهد یافت و مجددا سیر صعودی قیمتها را خواهیم داشت.
رکود به دلیل ورود افراد غیرمتخصص
یک کارشناس بازار مسکن نیز در خصوص وضعیت فعلی بازار مسکن و ساختوساز اظهار میکند: حدود دو سال است که بازار مسکن دچار رکود شده است و این امر عوامل متعددی از قبیل دشواری و طولانی بودن روند صدور پروانههای ساخت، تجمیع سرمایهها در بانکها و مؤسسات مالی، تحریمها و ... دارد.
کیوان موسوی ورود افراد غیرمتخصص به صنعت ساختمان را از دیگر عوامل ایجاد رکود در بازار مسکن برمیشمارد و تصریح میکند: از معضلات صنعت ساختمان در مشهد عدم تعیین محلهایی برای انبوهسازی و مرتفعسازی در طرح جامع شهر است؛ در حال حاضر شهرداری به یکباره در مرکز شهر اجازه برجسازی میدهد و به این طریق امنیت ساختمانهای اطراف به دلیل مشرفیت از بین میرود.
عضو اسبق هیئت مدیره اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد با تأکید بر اینکه دولت باید از دستاندرکاران صنعت ساختمان حمایت کند، میگوید: باید تسهیلاتی با نرخ سود اندک اعطاء شود؛ همچنین زمین در اختیار انبوهسازان قرار گیرد.
موسوی با اشاره به اینکه روند صدور پروانه ساختمان باید تسهیل شود، میگوید: سرمایههایی که نزد بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری است باید وارد چرخه تولید و صنعت شوند تا از این طریق بازار از رکود خارج شود.
رکود فعلی حاصل اقدامات غیرکارشناسانه
یک کارشناس مسکن با اشاره به نیاز همیشگی و دائمی جامعه به مسکن اظهار میکند: صنعت مسکن صنعت مادر است و تمام صنایع موجود زیرمجموعه آن قرار میگیرند؛ در جامعه ما بیشتر مشاغل از بخش مسکن تغذیه میشوند و بنابراین رکود این صنعت بر سایر بخشها نیز تأثیر خواهد داشت.
علیرضا حسنی با اشاره به اینکه از اوایل سال 92 اقدامات غیرکارشناسانه برخی باعث شد بازار مسکن دچار رکود شود، خاطرنشان میکند: به دلیل رکود فعلی بسیاری از سازندگان تمایلی به فعالیت در صنعت ساختمان را ندارند و باید هر چه سریعتر بازار مسکن فعال شود و رونق بگیرد زیرا رکود آن به بخش تولید، صنعت و به خود دولت آسیب میرساند و علاوه بر این بخش عظیمی از جامعه را نیز متضرر میکند.
نایبرئیس اسبق اتحادیه صنف مشاوران معاملات املاک مشهد به سپردهگذاری مردم در بانکها و مؤسسات مالی اشاره میکند و میافزاید: این امر اقدام پسندیدهای نیست، زیرا باعث خروج سرمایهها از بازار مسکن و رکود آن شده است. وی ادامه میدهد: باید سرمایهها به سمت صنعت ساختمان هدایت شوند.
حسنی سختگیریهای زیاد در بخش مسکن را از مشکلات این حوزه میداند و عنوان میکند: این امر تا حدودی قابل پذیرش است، اما هزینههای جانبی زیادی را نیز به ساختوساز تحمیل کرده و کمر سازندگان را شکسته است؛ زیرا آنان امکان تأمین این هزینهها را ندارند و با این وجود ساختوساز برای آنان صرفه اقتصادی ندارد و همین مساله باعث میشود سرمایهگذاران رغبتی به بازار مسکن و صنعت ساختمان نداشته باشند.
این کارشناس مسکن با تأکید بر اینکه اتخاذ تصمیمات غیرکارشناسانه آسیبهای فراوانی به بازار مسکن وارد میکند، میگوید: تصمیمگیران و برنامهریزان مسکن نباید بدون کار کارشناسی اقدامی را انجام دهند.
حسنی ادامه میدهد: پیشبینی میکنم بازار مسکن تا اوایل سال آینده دوباره رونق گیرد هر چند که اکنون نیز شاهد رونق اندکی هستیم و نسبت به دو ماه گذشته تغییراتی در بازار شاهد بودهایم.
بازار مسکن و صنعت ساختمان از صنایع و بازارهایی است که مشاغل بسیاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم با آن در ارتباط است و از این رو میتواند باعث ایجاد اشتغال و در نتیجه رونق اقتصادی شود، بنابراین لازم است دستاندرکاران این حوزه با انجام کار کارشناسی اقدام به سیاستگذاریهای بلندمدت کرده و تصمیماتی را برای خروج هر چه سریعتر این بازار از رکود و ثبات دائم آن اتخاذ کنند.
| چرا تنها کاندیدای اتاق مشهد رای نیاورد؟ |
|---|
| رونمایی از کلید دار جدید اتاق مشهد |
| ترمز تورم مسکن در مشهد |
| موانع بزرگ مبادلات مهندسی |
| فرصت رونق هتلهای مشهد |
پیام شما با موفقیت ارسال شد .