گلایه از تشریفاتی شدن انتخابات اتاق

غلامحسین شافعی پیش از برگزاری انتخابات در مصاحبه‌هایش از حضور دوباره و کاندیدا شدن برای ریاست خبر داده بود، اما پس از پایان انتخابات همه از اینکه وی نه تنها برای ریاست اتاق ایران نامزد نشده بلکه برای نایب رئیسی کاندیدا شده بود، شوکه شدند.

در این انتخابات محسن جلال‌پور که ریاست اتاق کرمان و انجمن پسته را برعهده دارد، با کسب 354 رای از مجموع 424 رای به عنوان رئیس اتاق ایران برگزیده شد و از میان 14 کاندیدای نایب رئیسی اتاق ایران، پدارم سلطانی با کسب 287 رای ‌نایب‌رئیس اول، مسعود خوانساری با 255 رای نایب‌رئیس دوم، محمدرضا انصاری با 210 رای نایب‌رئیس سوم و غلامحسین شافعی با 147 رای نایب‌رئیس چهارم شد.

بنابراین پرونده انتخابات اتاق ایران با ریاست جلال‌پور و انتخاب شافعی به عنوان نایب رئیس چهارم بسته شد اما حرف و حدیث‌ها درباره این انتخابات و فرمایشی بودن آن زیاد است. اینکه چرا شافعی به یکباره نظر خود را عوض کرد و برای نایب رئیسی کاندیدا شد، چرا وی به عنوان نایب رئیس چهارم انتخاب شد و در جریان برگزاری انتخابات هیات رئیسه اتاق ایران چه اتفاقاتی افتاد؛ سوالاتی است که در ذهن بسیاری از فعالان اقتصادی و بخش خصوصی استان وجود دارد. در این شماره پاسخ این سوالات را از زبان برخی اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی جویا شدیم؛ ضمن اینکه برای شنیدن صحبت‌های غلامحسین شافعی درباره انتخابات اتاق ایران و اظهارات اعضای هیات نمایندگان اتاق استان، بارها با وی تماس گرفتیم اما متاسفانه پاسخی دریافت نکردیم.

لابی‌گری و یارگیری در روند انتخابات اتاق ایران

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: اتاق بازرگانی خراسان از گذشته نقش واضح، مشخص و بی‌بدیلی در اتاق ایران داشته و افرادی که از خراسان در دوره‌های اخیر در اتاق ایران فعالیت داشته‌اند، عمدتا افراد شاخص و دارای اثرات مشخصی بودند و این پیشینه نشان می‌دهد که نباید از اینکه خراسان یکی از پایه‌های اساسی پارلمان بخش خصوصی کشور است، غافل شد.

محمدحسین روشنک درباره چگونگی به دست آوردن کرسی ریاست اتاق ایران در دوره گذشته و از دست دادن این جایگاه در دوره کنونی فعالیت اتاق بازرگانی توسط شافعی به عنوان نماینده استان خراسان، اظهار می‌کند: زحمات و فعالیت‌های اتاق استان و به‌ویژه شخص شافعی موجب کسب این کرسی شد، اما درباره اینکه علت از دست دادن کرسی ریاست اتاق ایران چیست، باید به تشکلی با عنوان شورای روسای اتاق و وجود لابی‌گری و یارگیری در روند انتخابات اشاره کنیم.

روشنک می‌افزاید: در دوره ریاست نهاوندیان در اتاق ایران تشکلی با عنوان شورای روسای اتاق‌های سراسر کشور به وجود آمد که از نظر ما جایگاه قانونی نداشت و همیشه مدعی بودیم هیات نمایندگان رکن اصلی اتاق است و شورای روسا معنا و جایگاه قانونی ندارد؛ این مساله را در هفت سال گذشته و در دوره ریاست نهاوندیان و شافعی عنوان کردیم و بارها به اینکه این تشکل اضافی و مداخله‌گر است و با توجه به اینکه ساختاری قانونی ندارد، دخالت‌هایش در اتاق هم غیرقانونی است، معترض بودیم اما متاسفانه به این مساله نه در زمان نهاوندیان و نه در دوره ریاست شافعی توجهی نشد و به جای اصلاح این ساختار و اعطای اختیارات و جایگاه به هیات نمایندگان، به نوعی بخش عمده‌ای از این اختیارات به شورای روسا داده شد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی خاطرنشان می‌کند: در واقع شورای روسا در انتخابات هیات رئیسه اتاق ایران تصمیم‌گیری کرد و فرآیند تغییر و تحولات اتاق در یک سازماندهی و پیش از برگزاری انتخابات مشخص و انجام شد، شافعی از کرسی ریاست دور ماند و لابی‌گری پیش از انتخابات موجب شد هیات نمایندگان در جلسه تاثیری نداشته باشند.

روشنک با تاکید بر اینکه اعضای هیات رئیسه اتاق ایران افراد شایسته‌ای بوده و همگی مورد تایید من هستند، تصریح می‌کند: اگر قرار بود در انتخابات به کسی رای بدهم همین افراد را انتخاب می‌کردم اما ممکن بود با این لابی‌گری و انتخاب پشت صحنه و غیرشفاف داخل جلسات پارلمان بخش خصوصی، افراد غیرشایسته‌ای برای هیات رئیسه اتاق ایران انتخاب شوند؛ نقش شورای روسا  در این انتخابات لابی‌گری بود و انتخابات هیات رئیسه اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور هم تبدیل به یارگیری و لابی‌گری شد و هر جناحی که نمایندگان بیشتری را در هیات نمایندگان اتاق‌های بازرگانی داشت با یارگیری از جناح رقیب، به دنبال رسیدن به اکثریت آرا بود و در این شرایط انتخابات براساس شایسته‌سالاری نیست.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی تاکید می‌کند: با وجود اینکه اعضای هیات رئیسه اتاق ایران مورد تاییدم هستند اما به‌نظر من شکل برگزاری انتخابات در سراسر کشور به شکلی باطل و به صورت لابی‌گری، یارگیری و اینکه چه کسی در چه گروه و جبهه‌ای قرار دارد، درآمد و این باعث شد برخی شایسته‌ها در اتاق‌های بازرگانی شهرستان‌ها حضور نداشته باشند؛ انتخابات باید با ارائه برنامه از سوی کاندیداها و تصمیم‌گیری هیات نمایندگان صورت بگیرد اما لابی‌گری و یارگیری در انتخابات از شهرستان‌ها به اتاق ایران منتقل شد، این روال در زمان ریاست نهاوندیان پایه‌گذاری شده و در دوره شافعی هم ادامه داشت و حالا به ضرر کرسی خراسان در اتاق ایران تمام شد.

روشنک یادآور می‌شود: اینکه شافعی برای ریاست اتاق ایران کاندیدا نشد براساس تصمیم خودش نبود و همان شورای روسایی که خود شافعی هم یکی از عوامل شکل‌گیری‌اش به شمار می‌رود، دلیل این مساله بود؛ افزون بر این اگر هم شافعی کاندیدای ریاست اتاق می‌شد با توجه به تعداد آراء جلالپور موفق نبود و بهتر بود کاندیدا نشود. یارگیری و لابی‌گری جایگاه انتخابات را در اتاق بازرگانی سراسر کشور گرفته و این یک اشکال از قانون انتخابات اتاق است که باید اصلاح شود تا انتخابات براساس ارائه برنامه و شایسته‌سالاری صورت گیرد. 

شافعی نباید برای نایب رئیسی کاندیدا می‌شد

دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز می‌گوید: این طبیعی است که اگر یک خراسانی بر مسند ریاست اتاق ایران بنشیند، تاثیرات زیادی را بر اقتصاد استان داشته باشد و بسیاری از رایزنی‌های کشوری مورد نیاز برای مباحثی که در استان مطرح می‌شود، بهتر صورت بگیرد؛ یکی از آفات سیستم دولتی ما بحث ارتباطات و رابطه بازی است و ریاست اتاق ایران توسط یک فرد خراسانی می‌توانست در این زمینه موثر باشد و با انجام رایزنی‌ها بسیاری از مشکلات واحدهای اقتصادی ما حل شود، هر چند در گذشته استفاده زیادی از این موضوع نداشته‌ایم.

مجتبی بهاروند خاطرنشان می‌کند: اگر بخواهم درباره مزایای ریاست شافعی در اتاق ایران برای استان صحبت کنم؛ به شخصه در گذشته به عنوان یک فعال اقتصادی مشکلات موجود در موضوع حمل و نقل را بارها به وی انتقال دادم اما در عمل در دوره گذشته کار آنچنانی برای ما انجام نشد و فعالیتی برای حل شدن مشکلات این حوزه صورت نگرفت، بنابراین به نقش ریاست شافعی در اتاق ایران برای اتاق بازرگانی خراسان رضوی نمره خوبی نمی‌دهم زیرا این ریاست عملا برای استان تاثیر چندانی نداشت.

رئیس هیات مدیره انجمن شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی مشهد ادامه می‌دهد: اگر فردی که از شهرستان به ریاست اتاق ایران درمی‌آید به مشارکت و بحث استانی تعصب خاصی داشته باشد، می‌تواند برای استان خود اثرگذار باشد، اما شافعی را در این زمینه خیلی موثر نمی‌دانستم و اینکه در این دوره هم رئیس اتاق ایران می‌شد و یا خیر، برای استان خراسان تاثیر چندانی نداشت زیرا در عملکرد گذشته وی در اتاق ایران کار خیلی ملموسی برای استان ندیدم.

بهاروند با بیان اینکه شافعی برای این دوره از انتخابات اتاق ایران با هیات نمایندگان اتاق استان مشورت زیادی نداشت، تصریح می‌کند: وی از ابتدا به جای چیدن تیم خود و درخواست کمک از هیات نمایندگان، به صورت فردی کار کرد و می‌بینیم گروهی در انتخابات اتاق ایران پیروز شدند که بسیار تشکیلاتی عمل کردند و موفق شدند تمام کرسی‌های اتاق ایران را تصاحب کنند اما من در اتاق استان خیلی کار گروهی و تیمی از شافعی ندیدم، او با هیات نمایندگان دوره جدید حتی در مورد ماندن یا رفتن یا کاندیدا شدن برای ریاست نظر نخواست، نظر بسیاری از اعضای هیات نمایندگان اتاق استان این بود که اگر شافعی برای ریاست اتاق ایران کاندیدا نمی‌شود، برای نایب رئیسی هم کاندیدا نشود و دیدیم که در این انتخابات دیگران بسیار تشکیلاتی و منظم کار کردند اما شافعی بیشتر به طور فردی فعالیت کرد.

این عضو هیات نمایندگان اتاق خراسان در پاسخ به این سوال که آیا شهرستانی بودن رئیس اتاق ایران به نفع استان‌ها است، می‌گوید: نظر ما این است که انتخابات باید براساس شایسته‌سالاری صورت بگیرد و فرقی نمی‌کند که رئیس اتاق ایران تهرانی باشد یا شهرستانی زیرا مساله اتاق ایران یک مساله ملی است و ممکن است فرد شهرستانی توانایی اداره آن را نداشته باشد و وقتی با عملکرد نامطلوب خود به اقتصاد ملی ضربه بزند، روی اقتصاد استان‌ها هم اثرگذار خواهد بود و وقتی به این جمع‌بندی رسیدم که تیم حال حاضر اتاق ایران تیمی منسجم و توانمند است به نفع آن‌ها تلاش کردم.

بهاروند درباره اولویت‌های اصلی فعالیت اتاق ایران اظهار می‌کند: ابتدا لازم است ساختار اتاق اصلاح شود، این ساختار ضعیف است و سال‌ها با بخش خصوصی فاصله دارد و لازم است تغییرات و اصلاحاتی در آن انجام گیرد. گام بعدی اهمیت دادن به موضوع مشارکت گروهی است، به عقیده من روسای سابق اتاق ایران تقریبا فردگرا بودند اما اعضای جدید اتاق ایران به دلیل اینکه به صورت گروهی وارد شدند، به دنبال استفاده از تمام ظرفیت‌ها با مشارکت گروهی هستند.

این فعال اقتصادی می‌افزاید: قانون اتاق بازرگانی هم دارای اشکالاتی است که رفع آن اشکالات باید در اولویت قرار گیرد، علاوه بر این پیشنهاد می‌کنم هر از گاهی جلسات اتاق ایران در یکی از استان‌ها برگزار شود تا اعضای اتاق بازرگانی کشور با مشکلات اتاق استان‌ها آشنا شوند و با توجه به روحیه گروهی که از هیات رئیسه جدید اتاق ایران دیدم، به طور قطع در کارشان موفق خواهند بود.

انتخابات اتاق ایران اخلاق‌گرایانه نبود

نایب رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز می‌گوید: به نظر من نحوه برگزاری انتخابات اتاق ایران دارای اشکال است، از این نظر که وقتی در پارلمان بخش خصوصی قرار است رئیس و هیات رئیسه انتخاب شوند، کاندیداها فقط با بلند کردن دست خود، اعلام حضور می‌کنند و هیچ برنامه کاری از سوی کاندیداها ارائه نمی‌شود و در واقع کسی به برنامه رای نمی‌دهد، از طرفی متاسفانه با توجه به لابی‌گری‌هایی که از قبل اتفاق می‌افتد و گاها برخی از جناح‌ها بر این لابی‌گری‌ها نظارت داشته و یا پشت آن قرار دارند، انتخابات سالمی صورت نمی‌گیرد تا فردی که واجد شرایط است به هیات رئیسه راه پیدا کند و به نوعی یک لابی‌گری غیراخلاقی در انتخابات اتاق انجام می‌گیرد و این موضوع اخلاق‌گرایانه نیست؛ انتخابات هیات رئیسه اتاق ایران هم صددرصد براساس لابی‌گری بوده و حتی اتفاقی که برای شافعی در این انتخابات رخ داد، در قالب یک لابی‌گری ناعادلانه و نابرابر بود و شاید یک تیم به این نتیجه رسیده بودند و این اتفاق خواسته بخش خصوصی نبود.

سیدحسن حسینی می‌افزاید: یکی از اشکالاتی که بر ترکیب جدید هیات رئیسه اتاق ایران وارد می‌شود این است که شافعی به عنوان رئیس سابق نماینده بخش تولید بود و اکنون می‌بینیم بیشتر اعضای هیات رئیسه تجار و بازرگانان هستند و این طبیعی است که تجار بیشتر کار وادرات و صادرات انجام می‌دهند و رویکردشان بازرگانی است و با رویکرد تولیدی عمل نمی‌کنند، این درحالیست که آسیب‌هایی که کشور دیده در بخش تولید بوده و به همین دلیل اشتغال کمرنگ شده است.

حسینی یادآور می‌شود: اخلاق شافعی در این لابی‌گری‌ها نمی‌گنجد زیرا اگر چنین بود برای حفظ جایگاه لابی می‌کرد ولی با توجه به اینکه در آن جو قرار گرفته بود و حدس می‌زد که چه اتفاقاتی می‌افتد و برخی‌ها در جهت حذف وی و نه برای ابقایش حرکت می‌کنند، از کاندیداتوری ریاست اتاق ایران انصراف داد؛ از طرف دیگر هیچ یک از کسانی هم که برای هیات رئیسه اتاق ایران کاندیدا شدند برنامه‌ای ارائه ندادند تا با توجه به آن برنامه دورنمایی برای اتفاقات آینده ترسیم کنیم و فقط می‌توانیم امیدوار باشیم که هیات رئیسه جدید تصمیمات خوبی در جهت تولید، صادرات و موقعیت ایران اتخاذ کنند.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی درباره انتخاب یک فرد غیرتهرانی برای ریاست اتاق ایران اظهار می‌کند: متاسفانه گاهی نگاه از بالا به پایین تهرانی‌ها به شهرستان‌ها وجود دارد و وقتی یک شهرستانی چه مشهدی چه کرمانی و چه یزدی  پست خوب و اجرایی کشور را برعهده می‌گیرد حداقل می‌توانیم امیدوار باشیم که نگاه تهرانی به شهرستانی ندارد اما این موضوع صد در صد دلیل بر این نیست که او از دیگران بهتر است، ولی گاهی افراد شهرستانی بودن خود را فراموش می‌کنند که امیدواریم این اتفاق نیفتد و توقع ما این است که جلال‌پور معاشرت بیشتری با شهرستانی‌ها داشته باشد.

حسینی درباره اقدامات شافعی در دوره ریاست خود برای اتاق‌های بازرگانی استان‌ها، می‌گوید: دوره ریاست شافعی به نوعی دوره گذر برای او محسوب می‌شد اما در همان مدت هم زحمات زیادی را در زمینه تقویت اتاق استان‌ها انجام داده و در بحث روابط و ارتباطات خود با برخی گروه‌های خارجی هم گام‌های خوبی برداشته است ولی عمر ریاست وی آنقدر کوتاه بود که نتوانست برخی برنامه‌هایش را انجام دهد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه برای انتخاب شدن شافعی به عنوان نایب رئیس چهارم از خودمان گله دارم، تصریح می‌کند: ما به عنوان بخش خصوصی گاهی آگاهانه انتخاب نمی‌کنیم و تحت تاثیر مسائلی قرار می‌گیریم و برخی مواقع ممکن است منافع ملی کشور در انتخاب‌هایمان رعایت نشود، اگر به دنبال رعایت منافع بودیم شاید انتخابات هیات رئیسه اینگونه نبود؛ شافعی یکی از چهره‌های علمی و خدمت‌گزار جامعه است و در انتخابات هیات رئیسه اتاق ایران نباید اینگونه با او رفتار می‌شد، این رفتار به طور سازمان‌دهی شده با او صورت گرفت و در مواردی بخش خصوصی هم فریب برخی صحبت‌ها را خوردند.

حسینی تاکید می‌کند: اگر قرار بود شافعی رئیس اتاق ایران نباشد نباید برای نایب رئیسی هم کاندیدا می‌شد البته این نظر من است و نمی‌توانم به جای او تصمیم بگیرم هر چند حضور شافعی در این انتخابات از روی صداقت او بود چون نمی‌خواست برخی‌ها به او انگ بزنند، حضور او در انتخابات آرامش را برقرار کرد و به همین دلیل کاندیدا شد.

از وجود شافعی به عنوان رئیس اتاق ایران به نفع استان استفاده نشد

یکی دیگر از اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی می‌گوید: نظر و ترجیح ما بر این بود که رئیس اتاق ایران از شهرستان باشد تا به مسائل مربوط به شهرستان‌ها آگاه باشد؛ ضمن اینکه جلال‌پور در دوره هفتم اتاق، نایب رئیس شافعی بوده و امروز به تعبیر خودش دنباله‌رو و مکمل اقدامات گذشته شافعی و هیات رئیسه دوره هفتم اتاق خواهد بود، بنابراین اتفاق چندان خاصی رخ نداده و تغییر و تحولات همیشه وجود داشته و پس از این هم خواهد بود؛ علاوه بر این احساس می‌کنم در این دوره اراده‌ای در همه اتاق‌های بازرگانی شکل گرفته که می‌توانند با توجه به شرایط کشور، افزایش اختیارات قانونی اتاق و امکاناتی که در اختیار دارند، نقش موثرتری در اقتصاد ملی و به عنوان مشاور سه قوه ایفا کنند.

محمود سیادت می‌افزاید: از یک سو به دلیل اینکه حضور شافعی از این پس در اتاق مشهد پررنگ‌تر می‌شود خوشحالیم زیرا این اتاق نیازمند تغییراتی جدی است و این تغییرات در اراده شافعی، هیات رئیسه و هیات نمایندگان و کارشناسان اتاق وجود دارد؛ خوشبختانه فضای مناسبی هم در سطح استان وجود دارد و تعامل بین بخش خصوصی و دولتی و انتظاراتی که از سوی فعالان اقتصادی در ایام انتخابات اتاق مطرح شد نشان می‌دهد که انتظارات بیش از گذشته است و ما متعهدیم که تلاش بیشتری انجام دهیم تا انتظارات موکلان خود را برآورده کنیم.

سیادت خاطرنشان می‌کند: از آغاز فعالیت دوره هشتم اتاق بازرگانی در خراسان رضوی، اقدامات زیادی برای اصلاح استراتژی و فعال کردن بخش‌های مختلف اتاق استان در حال انجام است و به نظر می‌رسد شروع فعالیت‌ها مطلوب بوده و امیدواریم با حضور بیشتر شافعی در اتاق مشهد بتوانیم با همدلی و همکاری اعضای هیات نمایندگان با یکدیگر و دوستان دولتی و هیات رئیسه و هماهنگی با همه تشکل‌های اقتصادی استان در راستای همراهی با دولت تدبیر و امید و ایجاد فضای کسب و کار برای فعالان اقتصادی موفق باشیم.

رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان در خراسان رضوی ادامه می‌دهد: گمان می‌کنم در صورتی که اتفاقات اخیر به درستی مدیریت شود و انرژی بیشتری صرف کنیم، می‌توانیم اتاق مشهد را به عنوان قوی‌ترین و با برنامه‌ترین اتاق کشور مطرح کنیم و نشان دهیم این توان مدیریتی در دوستان ما وجود دارد و اگر صندلی‌ها و جایگاه‌ها عوض می‌شود، در فرصت خدمت و اراده‌ای که برای خدمت در اعضای هیات نمایندگان و به ویژه شافعی وجود دارد، تاثیری نخواهد گذاشت.

سیادت در پاسخ به این سوال که ریاست شافعی در دوره هفتم اتاق ایران چه مزایا و فرصت‌هایی برای استان به دنبال داشت، اظهار می‌کند: به طور قطع ریاست شافعی امتیازات و معایبی برای استان داشته است؛ طبیعتا ریاست همزمان اتاق ایران و مشهد توسط وی و عدم حضور کافی در مشهد، موجب ایجاد خلل‌های مدیریتی در اتاق استان می‌شد و آسیبی که ممکن بود به دلیل فقدان رئیس مستقر در اتاق ایران شاهد باشیم، به اتاق وارد شد؛ از طرفی وجود شافعی در مرکز کشور، فرصت‌هایی را برای استان می‌توانست ایجاد کند اما به نظر من متاسفانه از این فرصت هم به اندازه کافی در اتاق بازرگانی و استان استفاده نکردیم و شاید فرصت‌سازی هم به اندازه کافی نبود.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی تصریح می‌کند: با توجه به اینکه شافعی هنوز عضو هیات رئیسه اتاق ایران است و ارتباطات او در سطح ملی کماکان وجود داشته و ارتباط خوبی با رئیس جدید اتاق کشور هم دارد، امیدواریم بتواند مسائل اتاق استان را در سطح ملی بهتر از گذشته پیش ببرد، ضمن اینکه استقرار وی در اتاق مشهد هم می‌تواند خلأ ناشی از نبود رئیس مستقر را رفع کند؛ بنابراین امیدوارم با همکاری مجموعه هیات نمایندگان این موضوع فرصتی برای شکوفایی استعدادهای بالقوه اتاق مشهد در سطح ملی باشد تا به جایگاه واقعی و به حق خود در سطح ملی و اقتصاد کلان کشور دست یابیم.

سیادت معتقد است: اتاق ایران در دوره جدید فعالیت خود نیاز به شخم زدن و بازسازی اساسی دارد، به نظر می‌رسد باید از دوره‌ای گذر کرده و توانایی خود را در نقش‌های قانونی و انتظارات بخش خصوصی در دوره‌ای که در داخل با رکود شدید مواجه‌ایم، شناسایی کنیم، از طرفی حل شدن مسائل ایران با دنیا و تحریم‌ها می‌تواند فرصت‌های جدیدی را فرا روی ما قرار دهد و این موضوع باید در چشم‌انداز اتاق مدنظر قرار گیرد.

این فعال اقتصادی می‌گوید: خوشبختانه در مجموع دولت تدبیر و امید به تعامل با بخش خصوصی اعتقاد دارد اما باید از دولتی شدن اتاق جلوگیری کرده و از این کابینه بخش خصوصی محافظت کنیم از طرف دیگر لازم است تغییراتی در داخل اتاق صورت بگیرد و جابجایی‌ها و تغییر نگاه‌ها چه در بدنه اتاق و چه در هیات نمایندگان و بخش خصوصی باید به سوی پایش و قوی شدن بحث‌های کارشناسی و آماری و خواسته‌های مشخص و قابل اجرا سوق یابد. متاسفانه تاکنون در اتاق بازرگانی برنامه‌محور نبوده و یا کمتر به آن توجه داشته‌ایم، لازم است در همه اتاق‌ها به ویژه مشهد برنامه‌ها را به شکلی مشخص و اعلام کنیم که امکان رصد کمّی آن‌ها وجود داشته باشد و اعضای اتاق و همه ذی‌نفعان اتاق که بخشی از آن، دستگاه‌های دولتی هستند بتوانند فعالیت‌ها و پیشرفت آن را رصد کنند تا بحث اتاق شفاف و شیشه‌ای که شافعی و دوستان دیگر در دوران انتخابات مطرح می‌کردند، محقق شود تا جایگاه از دست داده اتاق را بار دیگر در اقتصاد ملی پیدا کنیم.