بازاریابی و فروش؛ معضل مشاغل خانگی

شاید برخی افراد مشاغل خانگی را تنها برای خانم‎ها مناسب بدانند؛ این تصور از این جهت که مشاغل خانگی در منزل قابل انجام است و قابلیت ایجاد تعادل بین کار و زندگی را دارد، درست است اما دیگر مزایای این قبیل مشاغل از جمله پایین بودن هزینه راه‎اندازی، بازدهی سریع، پایین بودن میزان ریسک و در نتیجه احتمال موفقیت بیشتر و ... از جمله مواردی است که باعث می‎شود مشاغل خانگی برای آقایان هم انتخاب مناسبی باشد؛ بنابراین می‎توان گفت که در مشاغل خانگی تفكیك جنسیتی وجود ندارد و زنان و مردان می‌توانند با توجه به توان مهارتی خود در خانه، نه تنها برای خود بلكه برای سایر اعضای خانواده شغل ایجاد كنند.

البته انجام هر کاری دشواری‎ها و مشکلات خاص خود را هم دارد و از عمده مشکلات مشاغل خانگی می‎توان به استقبال اندک از محصولات و مشکلات بازاریابی و فروش تولیدات اشاره کرد؛ با این حال قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی مجلس شورای اسلامی با وجود کاستی‎ها و نواقص برای حمایت از این مشاغل به تصویب رسیده و در حال اجراست.

از برخی فعالان عرصه مشاغل خانگی در خراسان رضوی سراغی گرفته‎ایم و با آن‎ها درباره مشکلات، خواسته‎ها و انتظاراتشان به گفت‎وگو نشسته‎ایم.

لزوم حمایت مسئولان

مهدی یزدان‎شناس از حدود 12 سال پیش در عرصه تولید زیورآلات سنتی فعالیت می‎کند؛ او به گفته خودش کار را به صورت تجربی فراگرفته و بعد از طی مراحل آموزشی و با توجه به سابقه کاری که داشته موفق به اخذ مدرک از سازمان صنایع دستی شده و در زمره فعالان مشاغل خانگی قرار گرفته است.

یزدان‎شناس در خصوص آغاز فعالیت خود به «دنیای اقتصاد» می‎گوید: در ابتدا فعالیت خود را در منزل و با سرمایه اندک آغاز کردم؛ در آن زمان دستگاه‎های ساده و پیش پاافتاده‏ای داشتم و بعد از گذشت چند سال، کار را گسترش دادم اما از حدود پنج سال قبل و از زمانی که بازارها کساد شد، فعالیت ما هم محدود شد. وی ادامه می‎دهد: با این حال از حدود یک سال قبل با حمایت‎هایی که از طرف دولت انجام شد، بار دیگر فعالیت خود را به صورت صنعتی گسترش دادم.

این فعال عرصه تولید زیورآلات سنتی اظهار می‎کند: تا قبل از رکود بازار تعداد افرادی که زیرمجموعه ما فعالیت می‎کردند، به هشت نفر می‎رسید اما با افت بازار تعداد شاگردان ما کاهش یافت و فعالیت ما محدود و حتی حدود دو سال تعطیل شد اما به دلیل علاقه‎ای که داشتم از حدود سه سال پیش دوباره کارگاه را فعال کردم؛ در حال حاضر چهار نفر زیرمجموعه کارگاه مشغول به فعالیت هستند که کار را در منزل خود انجام می‎دهند.

یزدان‎شناس معتقد است راه‏اندازی مشاغل خانگی از چند جهت مقرون به صرفه است و می‎افزاید: برای راه‎اندازی این مشاغل سرمایه کمتری نسبت به صنایع بزرگ نیاز است زیرا مکان اشتغال در منزل است و نیاز به اجاره مکان خاصی نیست؛ از طرف دیگر این مشاغل بازدهی بیشتری در مدت زمان کمتری دارد.

این فعال عرصه تولید زیورآلات سنتی در خصوص مشکلات این حرفه خاطرنشان می‎کند: مسأله‎ای که دست و پاگیر حرفه ماست، قاچاق زیورآلات است و این امر دست و پای تولیدکنندگان را بسته است. وی ورود محصولات چینی را معضل حرفه خود برمی‎شمارد و تصریح می‎کند: این امر باعث شده تعداد کارگاه‎هایی که به سمت تعطیلی می‏روند افزایش یابد.

یزدان‎شناس با بیان اینکه مردم جنس جدید و تنوع در اجناس را می‌پسندند، عنوان می‎کند: اما زمانی که ما به عنوان تولیدکننده از سوی دولت حمایت نمی‎شویم، قادر به رقابت با محصولات وارداتی نخواهیم بود.

این فعال عرصه تولید زیورآلات سنتی با اشاره به اینکه تمام سرمایه خود را برای توسعه اقتصادی کشور در این راه گذاشته‌ام، اظهار می‎کند: در مقابل انتظار داریم مسئولان حمایت کنند. وی ادامه می‎دهد: یکی از مهم‎ترین اقدامات حمایتی که می‎تواند صورت گیرد، جلوگیری از ورود کالای قاچاق است.

یزدان‎شناس عنوان می‎کند: در صورتی که دولت بتواند کمبود امکانات و سرمایه ما را با اعطای وام و تسهیلات جبران کند، می‎توانیم تجهیزات خود را به‏روز کنیم و نیروی کار را افرایش دهیم و در نتیجه قطعا کیفیت کار ما افزایش خواهد یافت. وی تصریح می‎کند: زمانی که می‎بینیم سرمایه‎های کلان در مسیرهایی هزینه می‎شود که بازدهی ندارد اما در مقابل به مشاغل خانگی که تأثیر بسیاری بر اقتصاد خانواده دارد، توجهی نمی‎شود، این امر دلسردی ما را به همراه دارد و انتظار داریم حداقل بخشی از این سرمایه‏ها در مشاغل خانگی هزینه شود.

این فعال عرصه تولید زیورآلات سنتی برگزاری نمایشگاه را از دیگر مطالبات عنوان می‎کند و می‎گوید: پیگیری مسئولان در این زمینه کمرنگ و صرفا برای پر کردن لیست است که این امر باعث دلسردی ما می‎شود و باید برنامه‎ریزی منسجمی در این زمینه صورت گیرد.

ضرورت ایجاد مشاغل خانگی هدفمند

فاطمه حمیدی از دیگر فعالان عرصه مشاغل خانگی است که از حدود دو سال و شش ماه قبل در زمینه پرورش قارچ مشغول به فعالیت است. او که کار خود را در یک‌ سالن، با امکانات محدود و با حضور و همکاری خانواده آغاز کرده است، در حال حاضر به صورت نیمه صنعتی به پرورش قارچ اشتغال دارد.

حمیدی در خصوص دلیل انتخاب این شغل به «دنیای اقتصاد» می‎گوید: رشته تخصصی من کشاورزی است و در این زمینه به عنوان پیمانکار و مشاور هم فعالیت می‎کنم و به همین دلیل به صورت مستقیم وارد عرصه تولید شدم.

این پرورش‎دهنده قارچ در خصوص مزایای پرورش قارچ به عنوان یکی از مشاغل خانگی اظهار می‎کند: پرورش قارچ اشتغال‎زایی بالایی دارد زیرا بیشتر کارها باید توسط کارگران انجام شود و به این طریق ایجاد اشتغال می‎کند. وی با بیان اینکه پرورش قارچ در هر 1000 مترمربع برای حدود 20 نفر به صورت مستقیم و برای 30 نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال‎زایی می‎کند، می‎افزاید: از دیگر مزایای پرورش قارچ این است که بازدهی سرمایه کوتاه مدت است و حاصل کار ظرف دو ماه مشخص می‏شود.

حمیدی با اشاره به اینکه سرمایه اولیه وی برای پرورش قارچ 15 میلیون تومان بوده است، تصریح می‏کند: در حال حاضر برای 10 نفر اشتغال ایجاد کرده‎ام. وی معتقد است انجام مشاغل خانگی برای خانم‎های خانه‏دار خوب است زیرا می‎توانند در منزل و در کنار خانواده اشتغال هم داشته باشند، وی تصریح می‏کند: اما باید کنترل بازار صورت گیرد؛ به عبارت دیگر زمانی که عرضه یک محصول زیاد باشد، این عرضه زیاد بر بازار تأثیر می‎گذارد زیرا قیمت تمام شده محصول در کارخانجات بالاتر است و در صورتی که کنترلی بر بازار نباشد، این عرضه زیاد بر قیمت‏ها تأثیر منفی خواهد داشت.

این کارشناس کشاورزی با تأکید بر اینکه باید نهادهای نظارتی بر محصولاتی که از طریق مشاغل خانگی تولید می‎شود، نظارت داشته باشند و از این طریق بازار را کنترل کنند، اظهار می‎کند: همچنین تولیدکنندگان مشاغل خانگی می‎توانند تحت پوشش کارخانجات بزرگ قرار بگیرند تا عرضه محصولات با قیمت‎های پراکنده انجام نشود.

حمیدی عمده‎ترین مشکل مشاغل خانگی را بحث ثبات بازار می‎داند و عنوان می‏کند: گاهی قیمت تمام شده محصولات ما به دلیل نبود حمایت‎های درست، از قیمت‏های فروش بیشتر است و به دلیل اینکه محصول ما فاسدشدنی است، مجبور می‎شویم محصول خود را با قیمت پایین‏تر عرضه کنیم. وی ادامه می‎دهد: انجمن حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‎کنندگان و سازمان جهاد کشاورزی باید از تولیدکنندگان حمایت کنند تا محصولی که تولید می‎شود، با قیمت واقعی عرضه شود.

این پرورش‎دهنده قارچ تأکید می‎کند: ایجاد مشاغل خانگی باید هدفمند باشد و نباید بازار در یک حوزه خاص اشباع شود اما در سایر حوزه‏ها محصولی وجود نداشته باشد.

لزوم تقویت بازارهای داخلی و خارجی

مهدی ناظر کارشناس فرش و هنرمندی است که از 12 سال پیش در زمینه بافت فرش فعالیت می‎کند. او که ساکن قوچان است، در خصوص فعالیت خود با بیان اینکه به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‎کنم، می‎گوید: نحوه کار به این صورت است که سفارش‎های کار را از مشتریان خارجی می‎گیریم و در اینجا تولید می‎کنیم. وی تصریح می‎کند: منظور از مشتریان خارجی افرادی است که محصول ما را در خارج از کشور می‎فروشند؛ این افراد طرح و مواد اولیه را در اختیار ما قرار می‎دهند و ما فرش را برای آن‎ها تولید می‏کنیم؛ این بخشی از کار ماست و در بخش دیگر بر اساس نیاز بازار اقدام به تولید و بافت فرش می‎کنیم.

ناظر که تا چند سال گذشته صاحب کارگاهی بوده و به صورت متمرکز در زمینه بافت فرش فعالیت می‎کرده است، خاطرنشان می‎کند: به دلیل کسادی بازار کارگاه را جمع کردم و در حال حاضر به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‏کنم؛ کار ما بیشتر غیرمتمرکز است؛ در روستاها دار قالی می‏زنیم و نخ و مواد اولیه را در اختیار بافنده‎ها قرار می‏دهیم و بعد کار را از آن‎ها تحویل می‎گیریم.

این فعال عرصه مشاغل خانگی تأمین سرمایه را از مشکلات این کار عنوان و اظهار می‎کند: کار ما بسیار سرمایه‎بر است و در سه بخش تهیه مواد اولیه، پرداخت به بافنده‎ها و پشتوانه به سرمایه در گردش نیاز دارد.

ناظر با بیان اینکه تولید فرش ارزش افزوده بالایی دارد، تصریح می‎کند: علاوه بر این فرد می‎تواند این کار را در منزل انجام دهد و این یک مزیت محسوب می‎شود.

این هنرمند فرش‎باف با تأکید بر اینکه باید بازار داخلی و خارجی در راستای حمایت از تولیدکننده تقویت شود، از حضور دلالان در بازار انتقاد می‎کند و می‏گوید: باید دست دلالان از بازار فرش کوتاه شود؛ فرشی که با قیمت یک میلیون تومان تولید می‏شود، با چندین برابر قیمت وارد بازار می‎شود و اما این سود به دست تولیدکننده نمی‎رسد و وارد جیب دلالان می‎شود.

درآمد اندک

رضا شمشیری از دیگر فعالان در زمینه مشاغل خانگی است که از سه سال پیش در زمینه پرورش قارچ خوراکی فعالیت می‎کند.

وی کاهش هزینه‎های رفت و آمد و صرفه‎جویی در زمان را از مزایای مشاغل خانگی می‎داند و اظهار می‎کند: افزایش هزینه‎های مصرفی از قبیل هزینه آب، برق، گاز و ...، سر و صدای ناشی از انجام کار در منزل و ... از معایب مشاغل خانگی است.

شمشیری که به گفته خودش رضایت چندانی از این حرفه ندارد، خاطرنشان می‎کند: به دلیل علاقه‌ای که داشتم وارد کار پرورش قارچ شدم و سرمایه‎ای که در آغاز به این کار اختصاص دادم، حدود پنج میلیون تومان بود. وی که به کمک اعضای خانواده خود به پرورش قارچ مشغول است، تصریح می‎کند: رشته اصلی من برق است و پرورش قارچ را به عنوان فعالیت جانبی انجام می‎دهم زیرا این کار درآمد چندانی ندارد اما به دلیل سرمایه‎ای که در ابتدا اختصاص دادم، این کار را ادامه می‎دهم.

این پرورش‎دهنده قارچ با اشاره به اینکه اوایل سال جاری برای دریافت تسهیلات در سایت سازمان جهاد کشاورزی ثبت‎نام کرده است، می‎گوید: اما تاکنون تسهیلات را دریافت نکرده‎ایم و مسئولان اعلام می‎کنند که بودجه‎ای برای پرداخت تسهیلات ندارند. وی به پیگیری‎ها برای بیمه خود نیز اشاره می‎کند و می‎افزاید: برای بیمه هم اقدام کردم اما می‎گویند بودجه نداریم و از اول امسال بیمه نمی‎کنند.

مشاغل خانگی اینترنتی و مشکلات اینترنت

در سال‎های اخیر به دلیل تحولات عظیم در بخش فناوری اطلاعات در جهان و ایجاد مشاغل جدید، امكان اشتغال خانگی در فضای مجازی و از طریق اینترنت نیز فراهم شده است.

پای صحبت‎های مدیرعامل شرکت توسعه تجارت پارسیان هم نشسته‌ایم و از او درباره نحوه فعالیت این شرکت پرسیده‎ایم.

حسین علایی کاخکی درباره کار این شرکت می‎گوید: زمینه کاری ما تجارت الکترونیک است و درگاه تبلیغات و فروش ایران را داریم. وی با بیان اینکه درگاه فروش شرکت به فروشنده‎های کالا و خدمات امکان فروش از طریق اینترنت را ارائه می‎دهد، اظهار می‎کند: حدود 70 درصد افرادی که از این سرویس‌ها استفاده می‎کنند، افرادی هستند که در منزل کار خود را انجام می‎دهند.

مدیرعامل شرکت توسعه تجارت پارسیان با اشاره به اینکه در محل شرکت حدود 10 نفر فعالیت می‎کنند، خاطرنشان می‎کند: حدود 2200 فروشنده هم داریم که کالاهای خود را در سیستم وارد کردند؛ همچنین حدود 67 هزار نفر بازاریاب هم با ما همکاری می‎کنند و بیشتر این افراد فعالیت خود را در منزل انجام می‌دهند.

علایی مهم‌ترین مزیت کار خود را سرعت ایجاد می‏داند و می‎افزاید: به عبارت دیگر اگر فردی بخواهد در منزل کاری را ایجاد کند از طریق سیستم ما ظرف یک هفته می‎تواند این کار را انجام دهد. وی ادامه می‎دهد: مزیت دیگر سرمایه‌بر نبودن آن است و فرد با در اختیار داشتن یک رایانه و پرینتر می‎تواند کار را شروع کند؛ از طرف دیگر فرد برای انجام این کار لازم نیست زمان خاصی را اختصاص دهد و در شبانه روز هر ساعتی که اراده کند و پای سیستم بنشیند، می‎تواند کار را انجام دهد.

مدیرعامل شرکت توسعه تجارت پارسیان نوسانات اینترنت را از مشکلات کار خود برمی‎شمارد و عنوان می‎کند: در کار ما فرهنگ استفاده از اینترنت هم باید وجود داشته باشد فروشنده‏ای که وارد سیستم می‏شود باید کالای مجاز و باکیفیت ارائه کند تا مشتریان بتوانند راحت‎تر اعتماد کنند. وی با تأکید بر اینکه مهم‎ترین معضل فروش اینترنتی نبود اعتماد مشتریان است که این امر به سوءاستفاده‎های صورت گرفته در گذشته برمی‎گردد، خاطرنشان می‎کند: کنترل و نظارت در این سیستم بسیار دشوار است؛ باید یک سیستم مرکزی برای کنترل این فروشندگان باشد؛ در خارج از ایران بانک‎ها متصدی اعتبارسنجی فروشنده‎های اینترنتی هستند اما در ایران چنین چیزی نیست.

رفع نابرابری در دستیابی به فرصت‎های شغلی برای زنان

سراغی هم از مدیرکل فنی و حرفه‎ای خراسان رضوی گرفته‎ایم و نظر وی را درباره تأثیر مشاغل خانگی بر ایجاد اشتغال و اقتصاد جویا شده‎ایم.

افشین رحیمی در این باره اظهار می‎کند: مشاغل خانگی آن دسته از فعالیت‎هایی است که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار، بدون مزاحمت و ایجاد اختلال در آرامش سایر واحدهای مسکونی شکل می‎گیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می‎شود. وی با اشاره به اینکه قوانین حمایتی لازم برای مشاغل خانگی تدوین و تصویب شده است، خاطرنشان می‎کند: این قوانین فرصت و ظرفیت خوبی برای بهبود اقتصاد خانواده ایجاد کرده است که در صورت علاقمندی متقاضیان این فرصت به صورت مستقیم به افزایش درآمد و بهبود معیشت خانواده کمک خواهد کرد.

مدیرکل فنی و حرفه‎ای استان همگرایی و همکاری گروهی بین اعضای خانواده، پایین بودن هزینه‎های راه‎اندازی، سودرسانی سریع در کوتاه‎مدت و میان‎‏مدت، پایین بودن میزان ریسک و در نتیجه احتمال موفقیت بیشتر، ایجاد تعادل و موازنه بیشتر بین کار و زندگی و ساعت کاری انعطاف‏پذیر و در نهایت کمک به رفع نابرابری در دستیابی به فرصت‎های شغلی برای زنان را از مزایای مشاغل خانوادگی عنوان می‎کند.

رحیمی در خصوص مشکلات عمده در حوزه مشاغل خانگی تصریح می‎کند: قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی که مصوب مجلس شورای اسلامی است و با هدف ایجاد اشتغال تصویب شده اما اجرای این قانون و نتایج آن مطابق برنامه‏های پیش‎بینی شده محقق نشده است.

مدیرکل فنی و حرفه‎ای استان ادامه می‎دهد: علاوه بر این عدم اتخاذ سیاست‎های حمایتی مناسب در بازاریابی، معافیت‎های مالیاتی و تسهیلات اولیه در شروع به کار، عدم استفاده از تجربیات داخلی و خارجی، عدم ساز وکار مناسب برای حفظ ارتباط بیشتر بین افراد تحت پوشش و پشتیبان مشاغل خانگی برای ادامه همکاری آن‎ها، مبهم بودن آیین‎نامه اجرایی در خصوص نحوه بازرسی در حوزه نظارت بر مشاغل خانگی و عدم شفافیت در خصوص نحوه نظارت بر تولید برخی از محصولات مشاغل پیش‎بینی شده در آیین‎نامه اجرائی از مهم‎ترین مشکلات حوزه مشاغل خانگی است.

رحیمی با اشاره به اینکه در صورت حمایت همه جانبه از مشاغل خانگی امکان شناسایی، آموزش و حمایت‎های تکمیلی پس از آن برای افرادی که در اینگونه مشاغل فعالیت می‎کنند، وجود خواهد داشت، عنوان می‎کند: تأمین اعتبار لازم برای به خدمت گرفتن نیروی انسانی متخصص در حوزه ارزیابی و نظارت برای جلوگیری از انحرافات احتمالی و شناسایی بازارهای هدف برای فروش محصولات تولیدی (ایجاد شبکه بازاریابی و فروش) با حمایت دستگاه‎های متولی و محوریت بخش خصوصی از راهکارهای توسعه مشاغل خانگی است. وی ارائه تسهیلات ارزان قیمت و عدم سخت‎گیری در پرداخت تسهیلات از سوی بانک‎های عامل را از دیگر راهکارهای توسعه مشاغل خانگی برمی‎شمارد.

مشکلات بعد از تولید مشاغل خانگی

سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم از جمله سازمان‎هایی است که در زمینه حمایت از مشاغل خانگی و توسعه آن‎ها فعالیت‎هایی را انجام می‎دهد از این رو سراغی هم از رئیس این سازمان گرفته‎ایم.

مجتبی مزروعی در خصوص تأثیر مشاغل خانگی بر اقتصاد و ایجاد اشتغال می‎گوید: یکی از شیوه‎های کسب و کار که امروزه در تمام دنیا از اقبال زیادی برخوردار است و روز‎به‎روز بر تعداد آن‎ها افزوده می‎شود، کار در منزل است؛ اشتغال خانگی به عنوان یک اشتغال مکمل برای افزایش تولید و درآمد در درون فضای مسکونی و با شرکت اعضای خانواده قابل انجام است و قطعا اگر این مشاغل با اصول و روش‎هایی که در دستورالعمل‎ها و ضوابط آمده است، انجام شود، تأثیر بسزایی بر اقتصاد خانواده و جامعه خواهد داشت و یکی از راه‎های سریع و آسان ایجاد اشتغال و کاهش تعداد بیکاران است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ادامه می‎دهد: اگر شرایط اخذ مجوز به ویژه در محدوده مشاغل سبد جهاد کشاورزی که نیاز به صدور شناسه بهداشتی دارد و همچنین شرایط اخذ تسهیلات به ویژه در مناطق روستایی که با مشکلات تأمین ضامن همراه است، تسهیل شود، تأثیر مستقیمی در مراجعه و استقبال متقاضیان خواهد داشت.

مزروعی با بیان اینکه تا پایان خرداد ماه سال جاری تعداد 90 مجوز برای مشاغل خانگی در حوزه سازمان جهاد کشاورزی صادر شده است، در خصوص اعتبارات تخصیص یافته به مشاغل خانگی استان در حوزه این سازمان عنوان می‎کند: در سال 94 تاکنون اعتبار مشخصی برای این امر ابلاغ نشده است؛ همچنین تا پایان خرداد ماه امسال تعداد 107 طرح برای اخذ تسهیلات به بانک‎های عامل استان ارسال شده که از این تعداد 10 طرح موفق به اخذ تسهیلات شده است.

مزروعی با بیان اینکه اگر مشکلات مشاغل خانگی را به دو بخش قبل از تولید (اخذ مجوز تسهیلات) و بعد از تولید (انبارداری و فروش) تقسیم‎بندی کنیم، مشکلات بعد از تولید از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است، خاطرنشان می‎کند: گاهی اوقات مشکلات بعد از تولید منجر به از دست رفتن سرمایه و ناپایداری و در نهایت انحلال شغل ایجاد شده می‎شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اضافه می‎کند: توجه به سه اصل هدایت، حمایت و نظارت در مشاغل خانگی باید به صورت کامل در دستور کار دستگاه‎های اجرایی قرار گیرد که در این زمینه مباحث حمایتی فقط به صورت ارائه تسهیلات بانکی انجام می‎شود و در زمینه هدایت متقاضیان و نظارت بر انجام کار، ابعاد مختلف در حال تدوین برنامه کشوری و استانی است که متعاقبا اعلام خواهد شد.

نبود اعتماد کافی به تولیدات خانگی

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز در گفت‏وگو با «دنیای اقتصاد» در خصوص تأثیر مشاغل خانگی بر ایجاد اشتغال و اقتصاد اظهار می‎کند: با توجه به اینکه در مشاغل خانگی هزینه راه‏اندازی یک شغل کم است، می‎توان با صرف هزینه پایین یک شغل خانگی ایجاد کرد که باعث کاهش نرخ بیکاری، افزایش تولید ملی و  افزایش رشد اقتصادی شود.

محمود احمدی کم‎هزینه بودن تولیدات را از دیگر مزایای مشاغل خانگی عنوان و خاطرنشان می‎کند: با توجه به اینکه در مشاغل خانگی هزینه سربار برای تولید یک واحد محصول به حداقل می‏رسد، این امر زمینه افزایش مزیت رقابتی جهت اینگونه تولیدات را فراهم می‎کند که این مسأله به نوبه خود باعث افزایش تولید ملی می‎شود. وی با بیان اینکه مشاغل خانگی زمینه بیشتری برای اشتغال بانوان و همچنین اشتغال افرادی که به هر دلیل توانایی خروج از منزل را ندارند، فراهم می‎کند، می‎گوید: این امر نیز موجب افزایش نرخ مشارکت اقتصادی می‎شود که خود در بهبود رشد اقتصادی موثر خواهد بود.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با بیان اینکه در مجموع استقبال از مشاغل خانگی در خراسان رضوی قابل قبول بوده است، از ثبت‎نام حدود 200 هزار نفر متقاضی و صدور بیش از 130 هزار مجوز جهت متقاضیان خبر می‎دهد و می‎افزاید: اما اینکه چه تعداد از این مجوزها منجر به اشتغال شده، امری است که دستگاه‎های اجرایی صادرکننده در دست پیگیری دارند.

احمدی عدم استقبال عمده مردم، مراکز تجاری و فروشگاه‎های عرضه‎کننده محصولات از تولیدات خانگی را از عمده‏ترین مشکلات پیش روی مشاغل خانگی برمی‎شمارد و تصریح می‎کند: این امر به دلایلی از قبیل نداشتن مجوز صنعتی و در مقیاس وسیع نبود اعتماد کافی به نوع و فرآیند تولید است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با بیان اینکه در یک نگاه کلی مشکل عمده مشاغل خانگی بازاریابی و فروش است، عنوان می‏کند: این مسأله ممکن است پایداری اینگونه مشاغل را به پایین‎‏ترین سطح برساند و افراد شاغل در این بخش از ادامه کار منصرف و در صورت ادامه از رفاه اقتصادی خوبی برخوردار نباشند که اجرای تمام حمایت‎های لازم و پیش‎بینی شده در قانون مربوطه ممکن است در جهت رفع این مشکل مؤثر باشد.

احمدی به سؤال «دنیای اقتصاد» در خصوص آمار افراد شاغل در حوزه مشاغل خانگی در سطح استان اینطور پاسخ می‎دهد: در حال حاضر آمار دقیقی از افراد شاغل در حوزه مشاغل خانگی در استان در دسترس نیست اما بر اساس اطلاعات ثبتی از ابتدای سال 90 تاکنون بیش از 130 هزار مجوز مشاغل خانگی صادر شده است که حدود 70 درصد زن و 30 درصد مرد را شامل می‎شوند؛ همچنین به 50 هزار نفر متقاضی، تسهیلات مشاغل خانگی پرداخت شده که حدود 70 درصد این افراد زن و مابقی مرد هستند.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در خصوص منابع تخصیص یافته برای اعطای تسهیلات به متقاضیان مشاغل خانگی می‎گوید: در سال 93 مبلغ 31 میلیارد تومان منابع غیرقرض‎الحسنه جهت مشاغل خانگی به استان ابلاغ شد که از این مبلغ حدود 26 میلیارد تومان از سوی بانک‎های عامل به شعب جهت پرداخت تسهیلات تخصیص یافت. وی با بیان اینکه در سال جاری تاکنون منابعی جهت مشاغل خانگی ابلاغ نشده است، یادآور می‎شود: ابلاغ منابع مشاغل خانگی در هر سال با کمی تأخیر صورت می‎گیرد.

احمدی در خصوص شکل و نحوه پرداخت تسهیلات به متقاضیان مشاغل خانگی اظهار می‎کند: در حال حاضر تسهیلات به دو صورت و در قالب مشاغل خانگی مستقل و پشتیبان قابل پرداخت است؛ در بخش مستقل بعد از تأیید درخواست مجوز در دستگاه اجرایی و صدور مجوز، طرح متقاضی با مبلغ میانگین پنج میلیون تومان برای هر طرح، به بانک عامل معرفی می‎شود که نرخ تسهیلات بانک‎های عامل حدود 21 درصد است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با اشاره به اینکه قالب دوم اعطای تسهیلات به مشاغل خانگی، پشتیبان است، خاطرنشان می‎کند: در این شیوه هم به همان روش مستقل، مضاف بر تأیید کارگروه تخصصی اشتغال استان جهت صدور مجوز و تأیید تسهیلات، صورت می‏پذیرد و طرح جهت دریافت تسهیلات به صندوق کارآفرینی امید که  دارای تسهیلات قرض‎الحسنه است، معرفی می‎شود؛ سرانه تسهیلات ایجاد اشتغال در بخش پشتیبان حدود هر نفر پنج میلیون تومان است.

احمدی اضافه می‎کند: در بخش مستقل با توجه به اینکه نرخ تسهیلات 21 درصد است، متقاضی در نوبت تسهیلات وجود ندارد و تمام درخواست‎ها قابل پاسخگویی است؛ در بخش پشتیبان نیز با توجه به نداشتن شرایط لازم توسط تمام متقاضیان و خاص بودن شغل پشتیبان خانگی، متقاضیان در نوبت وجود ندارد و در حال حاضر تمام تقاضاها در صورت داشتن شرایط قابل پاسخگویی است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در خصوص راه‌های ترویج و توسعه مشاغل خانگی تصریح می‎کند: حمایت‎های پیش‎بینی شده در قانون ساماندهی مشاغل خانگی از قبیل تسهیلات قرض‎الحسنه یا یارانه‎ای، تخفیف بیمه، تخفیف مالیات، تخفیف هزینه حامل‌های انرژی و ایجاد بازار روز شهرداری از راه‎های توسعه مشاغل خانگی است.

احمدی ادامه می‎دهد: پشتیبانی فروش الکترونیکی، نمایشگاه فصلی، حمایت‌های صادراتی، آموزش‎های مورد نیاز صاحبان کسب و کار خانگی، فرهنگ‎سازی از طریق رسانه‎های جمعی، شناسایی الگوهای موفق مشاغل خانگی و معرفی آن‌ها به جامعه هدف و استفاده از تجربیات آن‎ها و... به ترویج این نوع کسب کار کمک خواهد کرد مشروط بر اینکه مزیت‎ها، توان‎ها، محدودیت‎ها و نیازهای هر منطقه اعم از استان، شهرستان، شهر یا حتی محله شناسایی و جهت توسعه منطقه با توجه به اطلاعات به دست آمده  برنامه‎ریزی لازم در قالب بسته‎های حمایتی مورد نیاز صورت گیرد و نیز ساز و کار نظارتی دقیق در این خصوص پیش‎بینی و اجرا شود.

با توجه به اینکه ایجاد مشاغل خانگی هدفمند می‎تواند نقش پررنگی در ایجاد اشتغال و کاهش معضل بیکاری داشته باشد، انتظار می‎رود مسئولان مربوطه در راستای حمایت از این مشاغل و توسعه و ترویج آن‎ها بیش از پیش گام بردارند.