گفت‌وگو با حجت‌الاسلام علی‌اکبر علیزاده، کارشناس ارشد اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی:

تغییر نگاه و شجاعت داشتن لازمه پیشرفت است

۲۳ تیر ۱۳۹۴ کد خبر : 905
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- بزرگان عرصه فرهنگ و روانشناسی معتقدند که ارتقاء امید و خوشبینی نسبت به زندگی فردی و اجتماعی لازمه نشاط اجتماعی است. عرصه فرهنگی در کشورمان به‌خصوص بعد از انقلاب اسلامی دوران پر فراز و نشیبی داشته است که با تغییر دولت‌ها و به تبع آن تغییر سیاست‌ها و رویکردهای فرهنگی دستخوش تحولات عظیمی شده است. کما اینکه به عقیده اکثر قریب به اتفاق اهل فرهنگ و هنر، دور هشت ساله دولت های هفتم و هشتم وضعیت مطلوب‌تری نسبت به دوره‌های دیگر از نظر فضای فرهنگی و نشاط اجتماعی و همچنین آزادی‌های مشروع و قانونی داشته است. بعد از به ثمر نشستن میوه اعتدال در 24 خرداد سال 1392 همگان انتظار داشتند که دوران با ایجاد فضایی سالم بتوان فعالیت‌های قانونی را بدون مشکل انجام داد. در آذر ماه همان سال گزارش صد روزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیرامون عملکرد خود طی این مدت منتشر شد، در فرازی از این گزارش 55 صفحه‌ای آمده است که دولت یازدهم عمیقا باور دارد که پیشرفت در علم و هنر و فرهنگ بدون سعه صدر، مدارا و تساهل و تضمین آزادی‌های مشروع برای بروز خلاقیت‌های اصحاب علم و هنر و فرهنگ امکان‌پذیر نیست. بخشی از تضمین آزادی‌های مشروع اصحاب فرهنگ و علم در ایجاد نظام‌های جامع تأمین اجتماعی برای این گروه، تضمین حقوق مؤلفان و مصنفان، و حمایت از حقوق قانونی ایشان، تأمین امنیت ایشان در برابر برخوردهای سلیقه‌ای، امنیتی و سیاسی و همچنین فراهم کردن دسترسی ایشان به مخاطب و تشدید ارتباطات ایشان با مردم است. هرچند به عقیده بعضی دولت یازدهم در زمینه فرهنگی بعضا تساهل و تسامح به خرج داده است و این مغایر با ارزش‌های دینی است تا اینکه نهایتا وزیر ارشاد از مجلس اصولگرای فعلی، دو کارت زرد دریافت کرد.

به همین منظور تصمیم گرفتیم با حجت‌الاسلام علی‌اکبر علیزاده، از کارمندان ارشد اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان رضوی گفت‌وگوی مفصلی داشته باشیم. او که عضو شورای تشکل اصلاح‌طلب مجمع روحانیون مبارز استان خراسان است در کارنامه مدیریتی خود سابقه ریاست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان‌های شهریار و رباط‌کریم استان تهران در دولت اصلاحات و دو سال معاونت فرهنگی هنری اداره فرهنگ شهر مشهد را دارد و به گفته خود بنا به میل و خواست شخصی در دولت نهم و دهم به عنوان کارشناس عادی مشغول به کار بوده است. با وی در مورد تغییر رویکردهای این اداره کل بعد از انتخابات سال 92 صحبت کردیم. علیزاده همانند همفکران خود معتقد است که در این استان به نیروهای حامی دولت تدبیر و امید بهای لازم داده نشد و همچنان مدیر کل دولت گذشته بر مسند ریاست است و البته اذعان دارد که اصولگرای معتدلی است. تغییر را لازمه پیشرفت می‌داند و در مورد اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید که در بحث کنسرت‌ها در استان اقتدار این اداره کل دچار خدشه شده است. 
علیزاده بودجه سال گذشته معاونت فرهنگی شهرداری را با بودجه اداره کل مقایسه می‌کند و هزینه‌کرد بودجه فرهنگی شهرداری را غیرمفید می‌داند. وی اذعان دارد که بودجه فرهنگی شهرداری صرف مسائلی می‌شود که هیچ ضرورتی ندارد و انتقادات صریحی را به عملکرد معاونت فرهنگی شهرداری مطرح می‌کند.


پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید با توجه به ابقای مدیر کل فعلی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، آیا در رویکردها و سیاست‌های این اداره کل تغییری ایجاد شده است؟
در مورد اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی اگر بخواهیم این موضوع را مشخصا با نگاه تغییر دولت مورد بررسی قرار دهیم که آیا با تغییر دولت در سیاست‌ها و رفتارهای اداری و پیگیری امور اتفاقی رخ داده یا نه؟ باید به‌صورت نسبی به آن بپردازیم. در بعضی از استان‌ها با انتخاب استانداران شفاف و روشن از لحاظ فکری برخی مشکلات حامیان دولت حل شده است اما از همان ابتدا نیروهای اعتدال و حامی دولت در استان خراسان رضوی گلایه‌های جدی به برخی انتصابات استان داشتند و به تبع آن مجموعه استانداری نیز در مقابل انتقادات با تبسم معنادار و سکوت از کنار این مباحث گذر می‌کنند. این نوع رفتارها در سالی که انتهای آن انتخابات است و جامعه نیاز به پویایی دارد اصلا حرکت درستی نیست و انصاف نیست که هر موقع به شبکه اجتماعی در انتخابات نیاز دارند به ما مراجعه کنند. هنگامی‌که در مجموعه استانداری این وضعیت باشد به تبع آن در ادارات کل استان این مشکل وجود دارد و در بدنه مدیریتی استان تغییر محسوسی دیده نمی‌شود. این وضعیت خواسته آن جریانی که 24 خرداد را ایجاد کرد، نیست. مدیر کل فعلی از بدنه اداره فرهنگ هستند هرچند سابقه کوتاهی در فعالیت این اداره دارند و در همین 5 الی 6 سالی که بوده‌اند کفایت می‌کند که وزارت ارشاد را بشناسند اما افرادی را در بدنه اداره داریم که بالای 20 سال سابقه حضور و فعالیت دارند و در دولت های قبل سوابق مدیریتی دارند. آقای سرابی هم یک شخصیت اصولگرای معتدل هستند و نکات را می‌پذیرند اما رویکردهای کلی این اداره از زمان دولت قبلی در بدنه اداره کل دیده می‌شود. 

 اما ایشان می گویند در جهت سیاست های دولت تغییراتی ایحاد کرده اند ؟
در معاونت هنری گزینه نسبتا خوبی جایگزین شدند اما چون در این معاونت یک سری ساختارهایی بد نهادینه شده اشت ایشان هم کاری نمی‌تواند انجام دهد و رویکردها باید تغییر کند که لازمه آن شجاعت است. هنوز بخش‌هایی از برنامه پنجم که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد در بخش فرهنگ عملی نشده است و الان برنامه ششم توسعه اعلام شده است و باید ساختار تغییر کند که این برنامه عملی شود.
 
 وضعیت شورای فرهنگ عمومی استان به چه صورت است؟
نسبت به شورای فرهنگ عمومی استان انتقاداتی وارد است که ما نظرات خود را به دفتر استاندار ارائه دادیم و درخواست کردیم که مطالب را به گوش آقای استاندار برسانند و گفته‌ایم که استاندار به عنوان نماینده عالی دولت باید سیاست‌های دولت تدبیر و امید را در استان عملیاتی کنند. شورای فرهنگ عمومی استان اصلا به وظایف اصلی خود نمی پردازد. برخی از دوستان دانشگاهی که در شورای فرهنگ عمومی استان به عنوان عضو حقیقی و یا حقوقی حضور دارند از طرح موضوعات جلسات این شورا گلایه‌مند هستند. دبیرخانه این شورا نیز در اداره کل ارشاد است و بارها به مدیرکل اداره عرض کرده‌ایم که باید از سطح جزئی خارج شود و در جایگاه اصلی خود قرار بگیرد، دستورجلسه‌ای که به جلسه برده می‌شود و توسط دبیرخانه تنظیم می‌شود مایه اعتبار اداره کل است. شورای فرهنگ استان از شوراهای بالادستی است و این بستر قانونی که ایجاد شده است، می‌تواند در فرهنگ عمومی استان نقش بسزایی داشته باشد و به نوعی از شورای عالی انقلاب فرهنگی سرچشمه می‌گیرد.

 مدت‌ها است که در بحث برگزاری کنسرت در استان خراسان رضوی مسائل و مشکلاتی بوجود آمده است، عملکرد و نقش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟
 در بحث موسیقی و کنسرت گاه و بی‌گاه اینطور القاء می‌شود که بدنه اداره ارشاد را مورد کم‌عنایتی قرار می‌دهند. به عنوان مثال گفته‌اند که اصلا بودجه فرهنگی در کشور وجود ندارد و این اداره بودجه‌اش را خرج مطرب بازی می‌کند و برای خدا کار نمی‌کنند. در مورد دیگری چند روز پیش عرض کردند کسانی‌که برای کنسرت‌ها بلیط تهیه می‌کنند عده‌ای هوس‌باز و شهوت‌ران هستند. بنده به رئیس اداره کل و معاونین عرض کرده‌ام که وظیفه ماست که عکس‌العملی، انتقادی، بیانیه‌ای، صحبتی پیرامون این موضوع مطرح کنیم و حتی این گلایه را خدمت مقام معظم رهبری برسانیم. اداره کل ارشاد استان چه تدبیری برای حفظ اقتدار خود انجام داده است؟ امام جمعه محترم چرا در مقابل بی‌برنامگی و حیف و میل بودجه فرهنگی شهرداری مشهد موضع گیری نمی‌کنند؟ 

 وضعیت بودجه اداره کل ارشاد استان چگونه است؟ و با توجه به بودجه‌ای که دارد عملکرد این اداره کل را چطور تحلیل می‌کنید؟
از بودجه‌ای که برای فرهنگ این کشور هزینه می‌شود، 83 درصد آن در اختیار نهادها و سازمان‌های دیگر است که به هیچ کجا پاسخگو نیستند و فقط 17 درصد آن متعلق به وزارت فرهنگ است و جالب اینجاست که هر معضل فرهنگی ایجاد می‌شود، وزیر ارشاد را به مجلس فرامی‌خوانند و وی باید پاسخگو باشد. کارهایی در اداره ارشاد انجام می‌شود که جزء وظایف رده پایین وزارت ارشاد است و همین مقدار کم بودجه‌ای که به اداره کل تخصیص می‌یابد صرف همین کارها می‌شود. این همه کار بر زمین مانده وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد مانند هنرهای تجسمی، تئاتر و سینما که الان سر همین سینما بحث است آیا صنعت محسوب می‌شود یا هنر. حتی دوستان وزرات صنعت، معدن، تجارت این ادعا را دارند که سینما یک صنعت است و متعلق به این وزارت است. منظور این است که این اداره با این حجم کار باید کارهایی انجام دهد که سازمان‌های دیگری که بودجه‌های هنگفت دارند همان کارها را انجام می‌دهند. این نکته را عرض کنم که بودجه معاونت فرهنگی اجتماعی مشهد در سال 93، 30 میلیارد تومان بوده است اما بودجه کل اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مجموعا 400 میلیون تومان بوده است. در نیمه شعبان به نام امام زمان هزینه‌های میلیاردی صورت گرفت اما دریغ از ذره‌ای خروجی مفید. بودجه‌های میلیاردی که در مشهد اصطلاحا صرف مسائل فرهنگی می‌شود. تمام بنرهایی که در سطح شهر نصب می‌شود از نظر قانونی باید به تایید اداره فرهنگ برسد اما ذره‌ای اداره را تحویل نمی‌گیرند. بنرهای مختلف با تیراژ زیاد و ابعاد متفاوت به درخت و تیر برق و دیوار و هر جایی که به ذهن آدم نمی‌رسد نصب می‌کنندو به هیچ کسی هم پاسخگو نیستند که این موضوع زیر سوال رفتن اقتدار اداره ارشاد استان است. در نمایشگاه قرآن امسال غرفه شهرداری را طوری تزئین کرده بودند که انگار یمنی‌ها در حال جنگ هستند، انفجارهای مشقی صورت می‌گرفت و صداهای مهیبی ایجاد می‌شد. 

 با این وجود به‌نظر شما بودجه‌ فرهنگی که در اختیار شهرداری است به نحو صحیح مصرف نمی‌شود؟ 
خیر، به عنوان مثال در موضوع مشهد 2017 که به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی شده است، افرادی شروع به کار کرده‌اند که مقدمات این کار را فراهم کنند و اکثر آن‌ها که در بدنه این ستاد قرار گرفته‌اند از شهرداری هستند و امکانات و بودجه عظیمی در اختیار دارند. در همین موضوع مشهد 2017 هر پل و آسفالتی را که در دوره گذشته شروع شده بود به حساب مشهد 2017 می‌گذارند.

« تهیه کننده : سید مهرداد امیرکلالی » دنیای اقتصاد خراسان آخرین ویرایش : ۲۳ تیر ۱۳۹۴, ۲۰:۵۳


نظر سنجی دنیای اقتصاد

اخبار تصویری

پیشخوان خبر

یادداشت ها