مجید محمدنژاد موضوع صادرات کالاهای های‌تک (پیشرفته)، سال‌هاست که بر سر زبان‌ها بوده و خوشبختانه دستاوردهای خوبی در سال‌های اخیر به‌دست آورده‌ایم؛ اما برای توسعه صادرات این محصولات زیرساخت‌هایی لازم است که متاسفانه هنوز فراهم نشده است. نبود مراکز صادراتی در حوزه محصولات دانش بنیان و عدم برندینگ در سطح جهانی از جمله نقاط ضعف ایران برای صادرات کالاهای های‌تک است.

زمین یک دور دیگر بر گرد خورشید گشت، هم سالی را نو کرد و هم ما را به قرنی جدید رساند. زمین میلیاردها سال است چنین می‌کند. او می‌چرخد و می‌گردد و هر بار بهاری دوباره برایمان به ارمغان می‌آورد. زمین مهربان است برای ما و برای همه موجودات زنده. این سیاره عجیب و دوست داشتنی اگر مهربان نبود چون کیوان و ناهید خشکیده از آب و عاری از زندگانی بود.

محمدعلی امیرفخریان صنایع مرتبط با محصول زعفران (به عنوان کالای نخست صادراتی استان)، گیاهان دارویی، پسته، زرشک و خشکبار از جمله مهمترین محصولات کشاورزی صادراتی خراسان رضوی محسوب می‌ شوند. همچنین در بخش محصولات صنعتی صادراتی می‌توان به کفپوش ها، پوشاک، صنایع معدنی، صنایع ساختمانی، صنایع شیمیایی، صنایع تبدیلی و صنایع دارویی اشاره کرد. البته ناگفته نماند زیورآلات شامل مصنوعات طلا، نقره و فیروزه و فرش دستباف نیز از دیگر مزیت های صادراتی استان به شمار می‌آیند.

محمد کاظم کاظمی این سوال باید از مسوولان امر پرسیده شود که چرا در حالی که بسیاری از اتباع افغانستان سال‌ها، بلکه دهه‌ها در ایران زیسته‌اند و حتی بعضی از آنان در ایران به دنیا آمده‌اند، به آنها تابعیت ایرانی داده نشده است. پاسخ می‌تواند قوانین تابعیت در ایران باشد و این که مهاجرین افغانستان در ایران دارندۀ آن شرایطی دانسته نشده‌اند که در این قوانین آمده است. تا جایی که من شنیده‌ام اگر اقامت مهاجرین در این سال‌ها یک اقامت قانونی قلمداد شود، آن‌ها باید مشمول شرایط تابعیت دانسته شوند؛ اما قضیه این است که به مهاجرین در این مدت مدرک اقامتی‌‌ای که این شرط را برآورده سازد، داده نشده است. به بیان ساده‌تر، در این سال‌ها به مهاجرین افغانستان نوعی مدرک اقامتی داده شده است که اشخاص حائز آن مدرک، مشمول تابعیت نشوند.

وقتی از پیرمرد پرسیدم چرا ناراحتی؟ گفت: «هشت ماه پیش پولی را که به‌عنوان پاداش بازنشستگی گرفته بودم، به تشویق مسئولان، وارد بورس‌کردم، پاداشی که تنها سرمایه‌ام پس از ۳۰ سال کار بود و خانواده‌ام امید زیادی داشتند که با این سرمایه سر و سامانی بگیرند، اما اکنون پس از هشت ماه، سرمایه‌ام در بورس به یک چهارم رسیده و شرمنده زن و بچه‌هایم شده ام. آنها مرا مقصر می‌دانند، و وضع بورس نیز هر روز بدتر می‌شود» پرسیدم چرا از بورس خارج نمی‌شوی؟ گفت: «همه در صف فروش‌اند و کسی نمی خرد و نمی‌توانم سهامم را بفروشم.»

محمود امتی، مسوول شوراى نظارت راهبردى امور كميسيون‌هاي اتاق بازرگانی مشهد محموله هاي صادراتى از كشور كه به طور امانى يا پرداختهاي آتى به افغانستان ارسال شده بود، از جمله مناقشات و آسيب‎هاي صادركنندگان بعد از حادثه گمرک اسلام قلعه خواهد بود.

مشکلات در بخش حمل و نقل بين‌المللي جدي است و در شرايط خاص کنوني برخي محدوديت‌ها و مشکلاتي که کشورهايي چون ترکمنستان براي تردد ناوگان باري ايران به ويژه در مرز باجگيران و سرخس ايجاد کرده‌اند، موجب تشديد فشارها بر اين بخش و به تبع آن تجارت خراسان رضوی شده است. با تسهيل و فراهم شدن انتقال تانکرهاي حامل سوخت به افغانستان از طريق مرز دوغارون بخشي از اين مشکل برطرف خواهد شد و از ميزان تجمع و صف‌هاي طويل کاميون در مرز سرخس کاسته می‌شود.

مسدود شدن کارت بانکی مهاجران افغانستانی هر از گاهی به خبری مهم در میان رسانه‌ها تبدیل می‌شود، اتفاقی که مشکلات زیادی هم برای مهاجران ایجاد کرده است. در حالی که هیچ‌گاه بدون اطلاع قبلی کارت بانکی هیچ یک از شهروند ایرانی مسدود نمی‌شود، اما متاسفانه در روزهای گذشته بانک مرکزی بدون اطلاع قبلی، کارت بانکی تعداد زیادی از مهاجران افغانستانی را مسدود کرد.

طبق بررسی‌های انجام شده در مبادی گمرکی، نزدیک به 50 درصد صادرات خراسان رضوی از تولیدات خود این استان است. 50 درصد دیگر از سایر استان‌های کشور به این مبادی می‌آید و در واقع، خراسان رضوی نقش ترانزیت کالایی را در این زمینه بازی می‌کند. تولیدات استان‌های هم‌جوار و حتی دورتر مانند مواد پتروشیمی، سیمان و... از طریق مبادی گمرکی خراسان رضوی به کشورهای همسایه نظیر آسیای میانه صادر می‌شود.

مهم است بدانیم کرونا چه حوزه‌هایی را در تجارت و بازاریابی تحت تاثیر قرار می‌دهد و در برابر این تغییرات باید چه استراتژی‌هایی را در پیش بگیریم؛ برخی شرکت‌ها در این شرایط می‌دانند که سرمایه‌گذاری خود را در کجا متمرکز کنند و به همین دلیل موفق می‌شوند.