هدف هر ملت و جوامع محلی آن، پایایی توسعه در کنار رشد اقتصادی است و شایسته‌ی ملت بزرگ ایران، «سرآمدی» میان کشورهای منطقه و بلکه جهان از این جهت است. امروزه، وضعیت وخیم منابع آب استان خراسان رضوی، در تضاد و تعارض با این هدف قرار گرفته‌است. اگرچه علل این وخامت متعددند، اما راه حل از مسیر مشخصی به دست می‌آید که مبتنی بر وفاق و اجماع، به ویژه در مقیاس‌های محلی (استان و حوضه) است. در واقع، مدیریت آب در عرصه‌های ملی، استانی و حوضه‌ای امری فرانهادی است، زیرا آب در شکل‌گیری تمرکزهای جمعیتی و اندازه فعالیت‌های اقتصادی نقشی اساسی داشته و لذا با ابعاد متعددی از زندگی و کسب‌وکار مردم مرتبط است.

در شماره پیش گفتیم که در ساحت سیاست گذاری اقتصادی، مراد از شرط تحکم‌ناپذیری، محترم شمردن آزادی عمل و حقوق مالکیت سرمایه‌گذاران است. ترجمان شرط تحقق‌پذیری باور توسعه نیز، به کارگیری ابزارهای سیاستی تشویقی موثر برای تغییر دادن رجحان سرمایه‌گذاران و همراستا ساختن آن با اولویت‌های ملی و منطقه‌ای است. کامیابی در دستیابی به این مهم، دست‌کم سه پیش‌شرط دارد:

ریشه مشکل کمبود نهاده های دامی به زمانی برمیگردد که اختیار نهاده های دام و طیور به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شد.

سرمایه‌گذاری، برونداد یک تصمیم شخصی است مبتنی بر خرد فردگرا. وجه اقتصادی این تصمیم، مقایسه منافع آتی و هزینه‌های آنی فرد سرمایه‌گذار در پروژه‌های بدیل است در دنیایی از مخاطرات که ریشه در پیچیدگی‌های بازارها، روابط انسانی و ملاحظات فنی دارند. توسعه اقتصادی اما نتیجه هم‌پیوندی کنش‌های فردی بر مدار خرد جمعی است. این خرد صرف از نقطه عزیمت آغازین، غایت جامعه را دنیایی می‌خواهد با سطح بالاتری از آگاهی، توانمندی و برخورداری. در این رهگذر هنر سیاست‌گذاری اقتصادی، همسو ساختن تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر خرد فردگرا با اهداف برخاسته از خرد جمعی است آن گونه که توسعه برای همگان به باوری تحقق‌پذیر و در عین حال تحکم‌ناپذیر بدل گردد.

این روزها بازی پر نوسان قیمت و تولید، به ارابه بی اسبی شبیه شده است که در نشیب و فراز جاده ای بی انتها، گاه در سراشیب جاده سرعت می گیرد و گاه هم تا عبور از بلندی آن، به مرز توقف می رسد.

با شیوع کرونا، محصولاتی برای کشورها اهمیت پیدا کرده است که از نظر امنیت غذایی اولویت بالایی دارند؛ از طرفی، شاهد کاهش قدرت خرید مردم نیز هستیم. همچنین تعطیلی رستوران‌ها، ایرلاین‌ها و مجالس که در سطح جهان شاهد آن هستیم باعث کاهش مصرف زعفران شده است. علاوه بر زعفران محصولات دیگر کشاورزی از جمله گل‌های زینتی نیز آسیب زیادی از این مسئله دیده اند.

یکی از مهم ترین بخشهای اقتصادی کشور، بازار سرمایه بوده که اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست با این حال نباید از این مهم غافل شد که تحولات ماه‌های اخیر در این بازار، نارسایی‌ها و کاستی‌هایی را پیرامون بازار نوپای سرمایه کشور نشان می‌دهد. شاهد این مدعا آن است که روند رو به رشدی که از ابتدای سال جاری در بورس آغاز شد، برخی از متخصصان این حوزه را به نگرانی انداخته است، چرا که از اواسط فروردین تا اواسط خردادماه سال جاری شاخص بورس از 500 هزار واحد به 1 میلیون واحد و از اواسط خردادماه تا اواسط مردادماه شاخص بورس به بیش از دو برابر یعنی از یک میلیون به 2 میلیون و 800 هزار واحد افزایش یافت. این در حالی است که شرکت‌های بزرگ تولیدی به دلیل مسائل مختلفی از جمله تحریم، کرونا، تورم، افزایش هزینه‌های تولید، فضای کسب و کار نامساعد، حق بیمه تامین اجتماعی، مالیات و مجوزها درآمد خوبی حاصل نکردند.

بی شک بازار بورس در فرآیند توسعه اقتصاد ملی از اهمیت بسیاری برخوردار است چنان که میزان فعالیت بورس با درجه توسعه یافتگی اقتصاد هر کشوری رابطه مستقیمی دارد. در واقع نقش بورس در گردآوری نقدینگی راکد و هدایت آن به سوی تامین منابع مالی فعالیت‌های اقتصادی مولد، جلب مشارکت‌های مردمی در راه عمران ملی، جلوگیری از فرار سرمایه و اقتصاد زیرزمینی، جذب سرمایه‌های خارجی، کاهش فشار کسری بودجه دولت و کمک به رشد اقتصادی انکارناپذیر است. این در حالی است که بازار بورس در کشور ما هنوز جایگاه مناسب خود را نیافته است. ضعف ساختار تشکیلاتی، نفوذ و دخالت مستقیم دولت و سازمان‌های دولتی در بورس، ضعف و نبودن پویایی قوانین و مقررات موثر بر فعالیت این سازمان و... از مهمترین دلایل ناکارآمدی بورس است. شاهد این مدعا عدم تمایل بنگاه‌های اقتصادی برای ورود به این بازار سرمایه است.

با توجه به نقدینگی که طی ماه های اخیر وارد بازار سرمایه شده است، اگر شاخص بورس بدون مداخله دولت به حرکت خود ادامه دهد، قطعا شاهد رکوردهای بهتری در بازار بورس خواهیم بود و سرمایه گذاران بیشتری به این بازار جذب خواهند شد اما متاسفانه سازمان بورس و دولت عمدا به دنبال مداخله در بازار بورس هستند. به طوری که شواهد حاکی از آن است که دولت با مداخلات در هسته معاملات و انتشار اخبار ضد و نقیض، نوسانات بسیاری را در بازار سرمایه به وجود آورده که این مساله موجبات نگرانی و دلهره سرمایه گذاران و بعضا خروج سرمایه گذاران خرد را فراهم آورده است. شاهد این مدعا 2 الی 3 شیفت کردن معاملات، اختلال در هسته معاملات (این مساله باعث شده سرمایه گذاران نتوانند به موقع خرید و فروش انجام دهند)، مداخله و عرضه بیش از حد حقوقی‌ها در برخی مواقع و متوقف و آزاد کردن مداوم برخی نمادها است. در واقع، این قبیل مسائل موجب می شود به تدریج اعتماد مردم از این بازار سلب شود و سرمایه از این بازار خارج شود.

در شرایط فعلی اقتصادی، ارتباط و تعامل با دیگر کشورها و به دست آوردن بازارهای جدید یک فاکتور مهم و اساسی در رونق تولید و صنعت محسوب می شود، فرصتی که نباید از آن غافل شد. این در حالی است که در کشور ما تولید کنندگان داخلی برای تامین مواد اولیه خود از خارج با مشکلات عدیده ای مواجه هستند، چنان که اکثر کشورهایی که در گذشته به سهولت با آنان مراودات تجاری صورت می گرفت، در حال حاضر تمایلی به همکاری با ایران را ندارند؛ هند و ترکیه از جمله این کشورها هستند.